به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان، احمد محیط طباطبایی روز گذشته 13 تیرماه، در نشست «هم‌افزایی به منظور بهره‌برداری فرهنگی از مجموعه تاریخی تخت فولاد اصفهان» گفت: «در طول تاریخ، گورستان همواره مهم‌ترین نهاد در ایجاد تعلق و پیوند دادن گذشته به امروز و حتی آینده تلقی می‌شده، لکن امروزه و به‌ویژه طی 50 سال گذشته با ایجاد گورستان‌های بزرگ همچون بهشت زهرا در خارج از محدوده شهرها، مفهوم گورستان از پویایی به نهادی خاموش تغییر یافته است.»
او افزود: «گورستان‌ها در طول تاریخ یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی در راستای ایجاد تعلق به محیط زندگی به‌ویژه در میان مردم محلات و به مفهوم استمرار هویت فرهنگ شهری و روستایی به شمار می‌رفته، لکن امروزه به نظر می‌رسد این تعلق خاطر به‌تدریج به فراموشی سپرده شده که این خود نقش مهمی در بیگانگی مردم یک محله یا یک شهر و روستا با بخشی از هویت اصیل خود دارد.»
محیط طباطبایی در ادامه با اشاره به سیر تطور فرهنگ‌گرایی در شهر تاریخی اصفهان تاکید کرد: «به‌راستی اصفهان یکی از کهن‌ترین نمادهای فرهنگی در میان شهرهای ایران به شمار می‌رود که نماد بارز آن را می‌توان در گورستان تاریخی تخت فولاد مشاهده کرد، اگرچه طی چند دهه گذشته، به‌دلیل گسترش ناموزون شهرنشینی، چهره این گورستان در بخش‌هایی از آن مخدوش شده، لکن به نظر می‌رسد این مجموعه دارای ارزشی فرهنگی، فراتر از یک شهر و حتی یک کشور است، لذا امید می‌رود با تاسیس یک سایت موزه تاریخی و گردشگری در آن، بتوان ابعاد مختلف فرهنگی و تمدنی این مجموعه عظیم تاریخی را در معرض نگاه جهانیان قرار داد.»
او تصریح کرد: «برای دست‌یابی به این نکته مهم، نباید فراموش کنیم که همکاری تمامی نهادهای فرهنگی، بسیار موثر و حتی ضروری به نظر می‌رسد.»
تخت فولاد، نمادی از سیر حیات فرهنگی و تمدنی اصفهان
در ادامه این نشست، فریدون الله‌یاری مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان نیز با ایراد سخنانی گفت: «مجموعه فرهنگی و تاریخی تخت فولاد اصفهان، با پیشینه تاریخی چند هزار ساله و در حالی که بیش از دو هزار نفر شخصیت علمی، فرهنگی، دینی و هنری طی این مدت طولانی در آن، در کنار سایر مردمان آرمیده‌اند، همراه با بقاع و آثار تاریخی متعدد، ظرفیت عظیمی را در دو حوزه فرهنگ و گردشگری برای ما فراهم آورده است.»
او با اشاره به تلاش‌های شهرداری اصفهان به منظور ساماندهی این مجموعه، افزود: «طی چند دهه گذشته شهرداری اصفهان اقدامات درخور تقدیری را برای ساماندهی این مجموعه عظیم انجام داده، لکن به نظر می‌رسد در گام دوم باید به دنبال بهره‌گیری از این مجموعه عظیم باشیم که با توجه به تاریخی بودن این مجموعه و عظمت آن، کاری بس خطیر و ارزشمند است، زیرا هرگونه فعالیت در این مجموعه از حساسیت فراوانی برخوردار بوده و نمی‌توان فعالیت‌های فرهنگی را در این مجموعه با آزمون و خطا انجام داد.»
الله‌یاری تاکید کرد: «اگر چه تخت فولاد اصفهان، خود یک مجموعه موزه‌ای است، لکن باید تلاش کنیم تا از ابزارهای نوین و با برنامه مناسب به منظور جذب مخاطب از بخش‌های مختلف این مجموعه اعم از بقاع، تکایا و آثار تاریخی آن بهره‌گیری کنیم.»
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان، تصریح کرد: «امیدواریم تا با مشارکت کمیته ملی موزه‌های ایران بتوانیم با برپایی چند موزه در این مجموعه تاریخی، از ظرفیت‌های آن در دو حوزه فرهنگ و گردشگری بهره‌مند شویم.»
هم‌افزایی منجر به توسعه پایدار می‌شود
در ادامه این نشست، محمد عیدی معاون فرهنگی شهردار اصفهان نیز، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست، عنوان کرد: «امروزه و در شهرداری اصفهان، همگی به این باور رسیده‌ایم که ایجاد هم‌افزایی میان نهادهای مختلف به جای تک‌روی، می‌تواند نقش مهمی در دست‌یابی به توسعه پایدار در شهر ایفا کند.»
او گفت: «از تمامی دوستداران میراث‌فرهنگی درخواست داریم تا در راستای بهره‌برداری بهینه از این مجموعه عظیم تاریخی ما را یاری کنند.»
در پایان این نشست، تفاهم‌نامه همکاری سه جانبه‌ای به منظور پژوهش و ایجاد موزه در این مجموعه عظیم تاریخی توسط نمایندگان ایکوم، اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان و شهرداری اصفهان منعقد شد.
مجموعه تاریخی و فرهنگی تخت فولاد اصفهان با 75 هکتار مساحت در محور جنوب شهر اصفهان واقع شده، پیشینه تاریخی این مجموعه تاریخی با توجه به مقبره منسوب به یوشع نبی (از پیامبران قوم بنی اسراییل) قدمت آن به بیش از سه هزار سال پیش می‌رسد.
این مجموعه تاریخی، با نام‌های لسان‌الارض و بابا رکن‌الدین نیز خوانده می‌شود.
در حال حاضر بیش از 55 تکیه و بقعه تاریخی در این مجموعه همراه با کاروانسرا و آب‌انبار وجود دارد و با توجه به وجود مدفن بیش از دوهزار شخصیت تاریخی، این مجموعه از سال 1363 تعطیل و گورستان عمومی شهر به مکان دیگری انتقال یافت. در حال حاضر جدیدترین بخش این مجموعه تاریخی، گلستان شهدا است که مدفن شهدای ایام انقلاب و دفاع مقدس است.
انتهای پیام/
