موزه‌ها روایتگر تاریخ و تمدن هستند. با توجه به تاریخ غنی و پرفراز و فرود خطه آذربایجان، وجود ده‌ها موزه عمومی و تخصصی در تبریز و سایر شهرهای استان آذربایجان شرقی باعث شده تاریخ این دیار زنده و حاضر پیش روی مردم باشد. این استان از نظر قدمت و تعدد موزه‌ها پس از تهران در جایگاه دوم کشور قرار دارد.

فیروز فیروز، چهره شناخته‌شده معماری و برنده جايزه اول مجله بین‌المللی معمار، رویکرد صندوق احیا مشارکت و همکاری با بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران با تجربه و توانمند را گامی مثبت در راستای احیای بناهای تاریخی می‌داند، او معتقد است، بناهایی مثل دیوانخانه شیراز نیامند مشارکت یک سرمایه‌گذار قوی و مورد وثوق مردم است تا به سرانجام برسد، چراکه بخش دولتی نمی‌تواند چنین سرمایه‌ای را تامین کند.

سنگ از قدیمی‌ترین مواد در دسترس بشر بوده و برای ساخت ابزار، اسلحه، ظروف و بنای ساختمان‌های اولیه کاربرد داشته است. حجاری هنر تراشیدن سنگ و ایجاد نقش بر آن است که از دیرباز متداول بوده است. آثار به جامانده در طول تاریخ ایران زمین گواه این موضوع است که هنرمندان سنگ تراش برای خلق اثر هنری، تزئینی و کاربردی از هیچ تلاشی فروگذار نبوده‌اند و با نفوذ در سنگ سخت هنر دست خود را به زیبایی و ظرافت هر چه تمام تر به رخ جهانیان کشیده‌اند.

آیین‌های گیلان بر اساس گاه‌شمار گیلان انجام می‌شوند به‌عنوان مثال «نوروز‌بل» و «تیرماه‌سیزده» در کنار آیین‌هایی که در تقویم‌های شمسی و قمری هستند، قرار می‌گیرند. در گاه‌شماری گیلان تیرماه مصادف با آبان‌ماه شمسی بوده است.

گلیم بافی از جمله صنایع‌دستی و هنرهای متداولی است که علاوه بر این‌که یک هنر سنتی است، شغل بسیاری از افراد به حساب می‌آید و نسل به نسل منتقل شده است، در عین حال زن، ‌مرد، پیر و جوان هم نمی‌شناسند و علاقه‌مندان را به پای دار می‌کشاند و ساعت‌ها می‌نشاند تا نقش کنند احساس و ادراکاتشان را و شانه بزنند تارها و پودهایی را که در کنار هم معنا پیدا می‌کنند نه به تنهایی. در این هنر فردیت معنا ندارد. از چیدن پشم و ریسیدن نخ گرفته تا چله‌کشی و بافت یک اثر هنری همه و همه نیازمند همکاری گروهی است.

رسول حاجی‌زاده هنرمند کاریکاتوریست اردبیلی جایزه ویژه جشنواره «ردبول» اتریش را با موضوع حفظ میراث فرهنگی و کووید ۱۹ کسب کرد.

امروزه بسیاری از آثار هنری و نمایشی در سرار جهان برگرفته از المان‌ها، قصه‌ها و موضوعات بومی هستند.

رشته های هنری گوناگون هر یک بر حسب نیاز درونی، هنرمندان را به سمت خود می کشاند که با اجرا و پدید آوردن اثری ماندگار، روح خویش را به پرواز در آسمان هنر و خیال در می آورند. در این راه پر فراز و نشیب دلدادگی و عاشقی خلق آثار هنری، هنرمند تنها به زیبایی بصری نمی اندیشد و درصدد تاثیر گذاری در روح و جان بیننده است.

استاد معمار برجسته تبریزی، معماری ایرانی را گوهری از جنس هنر و اصالت و حفظ این گوهر گران‌بها را وظیفه‌ای همگانی عنوان کرد.

کتاب و کتاب‌خوانی معیاری برای میزان شناخت فرهنگ عامه است. توسعه و رشد فرهنگ یک جامعه بستگی به مطالعه و کتاب‌خوانی مردم آن جامعه دارد. تعلیم و تربیت یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در تشویق به خواندن کتاب است، این باعث فرهنگ ماندگار و پویا خواهد شد و میراث فرهنگی را به نسل‌های دیگر منتقل می‌کند.