قنات‌ها شریان حیات کویر نشینان، قنوات جهانی اکبر آباد و قاسم آباد بم

استان کرمان

قنوات اکبرآباد و قاسم آباد- استان کرمان، شهرستان بم، شهر بروات

 این دو قنات از مهمترین و پرآب ترین قنوات منطقه بم – بروات به شمار می روند که مادرچاه آنها در شرق بم و مظهر آنها در شمال بروات قرار گرفته و از جمله مهمترین ویژگی این دو قنات، جوان و دوقلو و جوان بودن آنهاست.

مادرچاه این دو قنات حدود 200 متر از یکدیگر فاصله داشته و مظهر آنها در یک نقطه مشترک با فاصلهای حدود 20 متر از هم قرار گرفتهاند. طول هر کدام از این قنوات در حدود 5 کیلومتر است. عمق مادرچاه هر کدام در حدودا 60 متر است. این قنوات با جهتی از غرب به شرق، آب ذخیره شده در سفرههای زیرزمینی پشت گسل بم(افراز) را با دبی آب (به ترتیب اکبرآباد و قاسمآباد) در حدود 114 و 110 لیتر بر ثانیه به سطح زمین منتقل میکنند. این ویژگی باعث شده تا قنوات اکبرآباد و قاسم آباد بروات از یک منبع آبی مشترک (گسل بم- بروات) استفاده کنند.

مالکین هر دو قنات در تمامی فعالیتهای مربوط به قنات با هم تعامل دارند. نظام آبیاری در مورد این دو قنات نظام هفتروزه است. به طوری که آب قنات در طول هفته بین مالکین هر دو قنات تقسیم شده است و هر قنات در هفته 168 ساعت آب را بین مالکین (با توجه به میزان سهم هر کدام) تقسیم می کند. مالکین و کشاورزان سهم آب خود را یک هفته در روز و یک هفته در شب، تقسیم میکنند تا عدالت در تقسیم آب بین مالکین برقرار باشد. مسئولیت این تقسیم آب را میرآب بر عهده دارد و بر آن مدیریت میکند.  قنات قاسم آباد نیز دارای هیئت امنای قنات که شامل هفت نفر است.

قنات اکبرآباد بروات با شماره ثبتی 311663 و قنات قاسمآباد بروات با شماره ثبتی 311662 در سال 1393 در فهرست میراث ملی کشور قرار گرفتند و در تاریخ 25/4/ 1395 به عنوان یازده قنات ایرانی، قنات اکبرآباد با شماره 010-1506 و قنات قاسم آباد با شماره 011-1506 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

قنوات منطقه در مجاورت کوچه باغات سرسبز و بکر در دلکویر از جمله جاذبه های گردشگری شهرستان به حساب میآیند که هر ساله از اواخر اسفند تا اردیبهشت به ویژه فصل نوروز که این منطقه از آب هوایی معتدل برخوردار است و سیر عظیمی از گردشگران داخلی(کشوری- استانی و بومی) و خارجی به این منطقه سرازیر میشوند.

یکی دیگر از بهترین فصلها برای بازدید از ترکیب نخیلات و مرکبات در مجاورت قنوات از اواسط مردادماه تا پایان شهریورماه با توجه به اینکه فصل برداشت خرما است، گردشگران میتوانند  برداشت خرما را با دستان خود نیز تجربه کنند.

 

انتهای پیام/

کد خبر 1399121956

برچسب‌ها