شناسايي گورستاني از عصر مفرغ در نزديکي شهرستان نيکشهر

مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان با اعلام اين خبر به ميراث آريا(chtn) گفت: با توقف کار بلافاصله کارشناسان اداره کل ميراث فرهنگي استان در محل حضور يافتند تا اقدامات لازم در زمينه هاي حفاظت، نجات بخشي و ساماندهي اثر را انجام دهند که با توجه به متوقف شدن پروژه آبرساني نسبت به تعيين مسير جديد عبور خط لوله، اقدامات لازم انجام شد.

«حسن علي شهرکي» خاطرنشان کرد: هنگام انجام عمليات لوله گذاري با حفر کانالي به طول 480 متر و عمق متوسط 270 سانتيمتر که باعث برخورد تصادفي بيل مکانيکي به آثار زير زميني شده بود، به 26 گور سنگي در امتداد کانال صدمات قابل ملاحضه اي وارد شده بود و درصد ميزان تخريب اين قبور بين 40 تا 90 درصد برآورد شد.

وي افزود: بلافاصله با اجراي عمليات نجات بخشي اضطراري، کليه آثار فرهنگي– باستاني قبور صدمه ديده و پراکنده در سطح و داخل کانال جمع‌آوري و سپس مطالعه و پژوهش با حفاري در اين محل ادامه يافت.

اين مقام مسوول گفت: مجموعا 26 گور با معماري سنگي در طول کانال و ديواره هاي آن شناسايي شد که در 2 محل از تراکم بيشتري برخوردار بودند.

شهرکي تصريح کرد: از جمله اشيا و ادوات و ظروف تدفيني به دست آمده در اين قبور مي توان به، ظروف سفالين با نقوش هندسي و حيواني و گياهي و نمادين با انواع فرم هاي کاسه و پياله، خمره هاي نسبتا بزرگ و يا تنگ هاي کوچک منقوش، ليوان هاي منقوش آجري و خاکستري رنگ با نقش مستطيل هاي متداخل با بدنه هاي بلند و کشيده و همچنين ابزار و ادوات و ظروفي از جنس مس و مفرغ مانند تبر، خنجر، مهر و کاسه اشاره کرد. در اين ميان مي توان به اشيا و ابزاري از جنس سنگ آهک همچون ستونچه هاي سنگي و گوي سنگي و بقاياي کاسه هايي از جنس سنگ مرمر نيز اشاره کرد.

وي با بيان اين که قدمت اين بخش از گورستان با توجه به آثار مکشوفه در آن، به هزاره سوم قبل از ميلاد و عصر مفرغ ميانه بازمي گردد، افزود: بايد به اين نکته نيز توجه داشت که قرارگيري اين گورستان در امتداد رودخانه در مدت زماني نسبتا طولاني باعث ايجاد استقرارهايي در دوره هاي زماني مختلف شده که با در نظر گرفتن وسعت و پراکندگي آثار استقراري و سکونتي در آن، امکان به دست آمدن شواهدي از استقرارهايي در قبل و يا بعد از هزاره سوم نيز در آن وجود دارد.

اين مقام مسوول اظهار داشت: با توجه به اهميت منطقه، بررسي کوتاهي نيز پيرامون اين گورستان و در امتداد رودخانه در نواري به طول 2 کيلومتر و عرض متوسط 500 متر انجام گرفت که منجر به شناسايي بيش از هفت محل داراي آثار و شواهد سکونتي، اعم از محوطه و استقرارگاه و گورستان، از هزاره سوم قبل از ميلاد تا سده اوليه اسلامي (سوم و چهارم هجري) و حتي ميانه دوره اسلامي شد.

مديرکل ميراث فرهنگي اين استان گفت: با در نظر گرفتن اهميت منطقه و اولويت ها، انجام 2 برنامه شامل «بررسي و پژوهش ميداني» و «گمانه زني و تعيين حريم آثار مکشوفه و آثار مهم منطقه» در اولويت برنامه هاي اجرايي آينده اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان قرار گرفته که پس از تصويب و تامين اعتبار لازم، به اجرا در خواهد آمد.

همچنين به گفته «محمد حيدري» کارشناس باستان شناس، قبور کشف شده از نظر شکل و ساختار معماري و نيز اندازه و ابعاد (حداقل 30/2 تا70/5 متر طول) در نوع خود بي نظير هستند. اين قبور در ميان لايه اي نسبتا يکدست از رسوبات آبرفتي متشکل از سنگ ريزه هاي گرد بادامي شکل حفر و ايجاد شده اند. ساختار معماري اين قبور؛ متشکل از 2 ديوار در موازات هم با قلوه سنگ است که با تخته سنگ هايي به صورت مسطح پوشش داده شده اند.

وي افزود: 2 بخش ديگر آن که ابتدا و انتهاي قبور محسوب مي شود فاقد ديوار بوده و آزاد رها شده اند و در اجراي معماري اين قبور نظم خيره‌کننده‌اي به چشم مي خورد هر چند که ديواره ها با قلوه سنگ کار شده اند اما در امتداد طولي و عرضي کاملا منظم و شاقولي هستند.

حيدري خاطرنشان کرد: به طور معمول در تمامي قبور رج اول ديواره، با قلوه سنگ هاي بزرگتري به ابعاد 40 تا 45 سانتي متر و رج هاي بعدي با قلوه سنگ هايي با متوسط طول 20 تا 25 سانتي متر با ملات گل ساخته شده اند.

اين کارشناس باستان شناسي تصريح کرد: به طور متوسط ديواره اين قبور داراي 9 تا 11 رج است که در رج آخر داراي يک رج چين پاکار سقف، با قلوه سنگ هايي با امتداد طولي بيشتر و پيش آمده به طرف داخل هستند که سقف را حمالي مي کنند. سنگ سقف ها در اين قبور 2 گونه اند يکي قلوه سنگي و ديگري تخته سنگي. پوشش هاي سقف قلوه سنگي درصد بسيار کمتري را تشکيل مي دهند اما نحوه پوشش با استفاده از تخته‌سنگ هاي مسطح در اين گورستان عموميت دارد.

122/

انتهای پیام/

کد خبر 1391050342