به‌گزارش خبرنگار میراث‌آریا، ایران و چین و هند سه قدرت برتر تولید صنایع‌دستی در دنیا هستند که در این میان، ایران دارای سابقه طولانی در تولید صنایع‌دستی است، اما با توجه به جمعیت بسیار بالای چین و هند، رقابت با این دو کشور از نظر تعداد نیروی انسانی بسیار سخت به‌نظر می‌رسد.
بااین‌حال، ایران با پشتکار و تلاش خود توانسته است تاکنون در حوزه‌های مختلف صنایع‌دستی ازجمله تولید، فروش و صادرات از بسیاری از کشورهای دنیا پیشی بگیرید که در این میان ترمز پیشتازی چینی‌ها در شهرهای جهانی صنایع‌دستی، با ثبت دو شهر و یک دهکده جهانی صنایع‌دستی از سوی ایران کشیده شد، به‌طوری‌که درحال‌حاضر کشور ما به‌عنوان پیشاهنگ شهرهای جهانی صنایع‌دستی در دنیا شناخته می‌شود.
از اصفهان تا سیستان‌و‌بلوچستان
سابقه ثبت‌جهانی شهرهای صنایع‌دستی چندان دور نیست و به همین دو سه سال پیش برمی‌گردد که ما حتی یک شهر به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی نداشتیم، اما انگار صنایع‌دستی در دولت یازدهم جان تازه‌ای گرفت و از یک کالبد بی‌جان به جریانی پویا و زنده تبدیل شد، جریانی که در دولت دوازدهم همچنان ادامه دارد.
ثبت شهرهای ایرانی به‌عنوان شهرهای جهانی صنایع‌دستی با ثبت اصفهان و تبریز کلید خورد، اتفاق مبارکی که نتایج آن با مرور زمان بیشتر مشخص شد. شهریورماه 94 بود که در آخرین نشست مشترک شورای جهانی صنایع‌دستی و با رأی اکثریت قاطع رؤسای مناطق آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا، آفریقا و آسیا‌ـ‌اقیانوسیه اصفهان و تبریز به‌عنوان شهرهای «صنایع‌دستی» و «فرش دست‌باف» ثبت‌جهانی شدند.
همین قدم اول برای ثبت‌جهانی شهرهای صنایع‌دستی کافی بود تا روند ثبت‌جهانی شهرهای ایران به‌صورت جدی پیگیری شود. تلاش‌های سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یک سال بعد هم نتیجه داد و مشهد به‌عنوان «شهر جهانی گوهر‌سنگ‌ها» و لاجین به‌عنوان «شهر جهانی سفال» ثبت شدند.
ثبت این دو شهر در فاصله زمانی یک‌ساله از ثبت اولین شهر باعث شد تا انگیزه‌ها برای ثبت‌جهانی سایر شهرهای ایران افزایش یابد و بر همین اساس برنامه‌ریزی‌ها برای ثبت سیرجان به‌عنوان شهر جهانی گلیم و مریوان به‌عنوان شهر جهانی کلاش (گیوه) آغاز شد.
دهکده جهانی، ابتکار ایرانی
در کنار ثبت شهرهای جهانی، که حالا رفته‌رفته به موضوعی مهم و مأموریتی حیاتی در سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تبدیل شده است، موضوع ثبت دهکده جهانی نیز به‌ابتکار ایران در جهان آغاز شد و برای اولین بار ثبت‌جهانی روستاهای دارای ارزش‌های مهم صنایع‌دستی در یک رشته خاص در شورای جهانی صنایع‌دستی مطرح شد که به‌تصویب اعضای این شورا رسید.
بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران در کنار پیگیری ثبت‌جهانی سیرجان و مریوان به‌عنوان شهرهای جهانی گلیم و کلاش و آماده‌سازی این پرونده، کارشناسان خود را برای تهیه پرونده دهکده جهانی سفال به کلپورگان فرستاد تا هنر مردان و زنان زحمت‌کش بلوچ در این روستا در شرق کشور جهانی شود و آوازه هنر سفالگری هنرمندان بلوچ روستای کلپورگان مرزهای کشور را درنوردد و به شهر جهانی برسد.
گزارش کارشناسان معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری حجت را برای همه تمام کرد که کلپورگان می‌تواند اولین دهکده جهانی صنایع‌دستی در ایران و حتی جهان باشد.
هنر دست هنرمندان روستای کلپورگان و تولید سفال زیبا و رنگارنگ در این روستا در شرق کشور که با زیبایی چشم‌نوازی همراه است باعث شد تا بعد از حضور ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی در سیستان‌و‌بلوچستان آن‌ها نیز برای ثبت‌جهانی این روستا به‌عنوان دهکده جهانی سفال کاملاً قانع شوند و با اطمینان هر چه تمام‌تر به تهیه پرونده ثبت این روستا اقدام کنند.
با ابتکار ایران، اولین دهکده جهانی صنایع‌دستی ثبت شد و کلپورگان در جهان به‌عنوان «دهکده سفال» شناخته شد تا در کنار اعلام خبر ثبت‌جهانی سیرجان به‌عنوان «شهر جهانی گلیم» و مریوان به‌عنوان «شهر جهانی کلاش»، روستای کلپورگان نیز به‌عنوان «دهکده جهانی سفال» اعلام شود.
ثبت سیرجان و مریوان به‌عنوان شهرهای جهانی گلیم و کلاش و کلپورگان به‌عنوان دهکده جهانی سفال شنبه 25 شهریور 96 در نامه‌ای رسمی ازسوی خانم رزی گرین لیز، رئیس شورای جهانی صنایع‌دستی به سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشورمان اعلام شد تا ایران با شش شهر و یک روستای جهانی گوی سبقت از چین پرجمعیت برباید و در سطح دنیا به‌عنوان اولین کشور در این حوزه بدرخشد.
این همه در حالی است که بهن نامور‌مطلق، معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشورمان، از برنامه‌ریزی‌ها برای ادامه تهیه پرونده‌های ثبت‌جهانی شهرهای مختلف ایران خبر می‌دهد و اعتقاد دارد که ظرفیت‌های بی‌بدیل ایران در حوزه صنایع‌دستی می‌تواند تعداد شهرها و دهکده‌های جهان صنایع‌دستی را افزایش دهد، کمااینکه در طول فقط دو سال ایران توانسته به موفقیت ثبت شش شهر و یک دهکده جهانی دست یابد، افتخار بزرگی که دستیابی به آن بدون شک مرهون تلاش بسیاری از مدیران، کارشناسان و هنرمندان صنایع‌دستی است.
با این افتخار که نصیب ایران شده است مطمئناً باید منتظر تحولی بزرگ در حوزه صنایع‌دستی باشیم و از طرف دیگر با توجه به ظرفیت‌های بی‌نظیر هنر و صنایع‌دستی در ایران از امروز باید افزایش تعداد ثبت شهرها و دهکده‌های جهانی صنایع‌دستی را انتظار بکشیم، روندی که حرکت خود را مانند یک قطار سریع‌السیر آغاز کرده تا کاستی‌ها و عقب‌ماندگی‌های سالیان گذشته به سرپنجه تدبیر در دولت دوازدهم جبران شود.
گزارش از مهدی ارجمند
انتهای پیام/
