از بخت‌بلند دبیر هنرمان در دبیرستان ابوریحان تبریز در آغازین سال‌های دهه هفتاد، انسانی متواضع و هنرمند بود. آن روزها فقط اسمش را یاد گرفته بودیم: \"آقای فرزبود\" تکه گچی به دست می‌گرفت و بر روی تخته‌سیاه بزرگ کلاس به هوای سرمشق دادن بما هنرنمائی می‌کرد و تحسین و حیرتمان را برمی‌انگیخت، اهل شعر هم بود، به یاد دارم روزی بیتی بدین مضمون زمزمه کرد:
مردی که خطش نفیس باشد آن طاهر خـوشنـویـس باشد
آن روزها من و همکلاسی‌هایم نمی‌دانستیم \"طاهر خوشنویسی\" که دبیر هنرمان نام او را در قالب این بیت بر زبان جاری می‌ساخت کیست؟ همان‌طور که نمی‌دانستیم آقای فرزبودی که بی‌ریا و خاضعانه قلم خوشنویسی تک‌تک دانش‌آموزانش را در آغازین دقایق هر جلسه با استادی تمام می‌تراشید، یکی از بزرگ‌ترین هنرمندان عرصه خوشنویسی کشور و شکسته نستعلیق نویسی کم‌نظیر است و \"استاد محمدعلی فرزبود\" نام دارد و بیت مذکور از سروده‌های خود اوست:
مردی که خطش نفیس باشد آن طاهر خوشنویس باشد
شایسته بود به نامش الحق این جمله خوشنویس مطلق
در مشق و جلی و نسخ و تحریر استاد بود به نیک تعبیر
حاج میرزا طاهر خوشنویس
و اما \"حاج میرزا طاهر خوشنویس\" که نام پدرش عبدالرحمن و سال ولادتش هزار و سیصد و هفت هجری قمری مطابق با هزار و دویست و شصت و هشت شمسی و محل تولدش یکی از روستاهای قراجه داغ است. او در خانواده‌ای روحانی پا به عرصه حیات نهاد و در سال هزار و دویست و هفتاد شمسی همراه خانواده خود به تبریز مهاجرت کرد. در پنج‌سالگی به جهت زمینه مذهبی خانوادهاش آموزش قرآن و در هفت‌سالگی تحصیلات ابتدائی و مقدماتی ادبی را در مکتب شروع کرد. به سبب اینکه علاقه زیادی به فقه داشت، صرف و نحو و فقه را آموخت و چون استعداد وافری در زمینه خوشنویسی در وجودش نهفته بود، بدون تعلّم و راهنمایی استاد و فقط به خاطر ذوق و عشق مفرط به این هنر، از روی خطوط اساتید خط مشق کرد و به کیفیت و قواعد و رموز خط پی برد و در خوشنویسی به درجهای رسید که خطاطان و خط‌شناسان به مهارت او در نوشتن خط نسخ معترف‌اند.
او اولین نوشته خود را در 9 سالگی به چاپ رسانید، نوشتن اولین قرآن را در سن 13 سالگی آغاز کرد، در سن هفده‌سالگی همزمان با انقلاب مشروطه، مدرسه های فیوضات، رشدیه و مموریال در تبریز از او برای تعلیم خط دعوت کردند. او پس از پانزده سال خدمت در مدارس ملّی، مدّت سی‌وپنج سال هم به‌طور رسمی در مدارس تبریز به آموزش هنر خوشنویسی اشتغال داشت. در سال هزار و سیصد و سی و چهار شمسی در سن هفتاد سالگی بازنشسته شد.
استاد در حدود سال هزار و سیصد و چهل و نه شمسی به تهران نقل‌مکان نمود و بقیه زندگی خود را در آنجا سپری کرد. و سرانجام در چهاردهم تیرماه سال هزار و سیصد و پنجاه و پنج رخت از جهان بربست، پیکر این هنرمند ارزنده ابتدا در بهشت‌زهرای تهران به خاک سپرده شده بود، اما در بهمن‌ماه هزار و سیصد و هشتاد و چهار، مقبره ایشان به تبریز منتقل و در مقبره الشعرای تبریز و در جوار مزار استاد سید محمدحسین شهریار، جای گرفت. کتابت چندین جلد قرآن مجید و نگارش کتاب‌های متعدد و... از آثار ماندگار و بی‌بدیل این هنرمند بزرگ است.
آثار ارزشمند استاد میرزا طاهر خوشنویس
او کتابت اولین قرآن را در سال 1321 ه.ق شروع کرد. چهار سال تمام‌کار نوشتن آن قرآن به طول انجامید، در عرض شصت‌وچهار سال به تحریر بیش از دویست جلد کتاب، رساله عملی، اخلاقی و دینی از قبیل: \"مکاسب، مفاتیح‌الجنان (شش جلد)، قرآن (بیست‌وپنج جلد)، منتهی الآمال نهج‌البلاغه (چهار جلد)، صحیفه سجادیه، گلستان سعدی، جامع المقدمات، شرح جامی، کتاب رجال (پنج جلد )، کفایت الاصول\" و ... موفق می‌شود. آخرین کتابی که استاد میرزا طاهر خوشنویس نوشته، کتاب آسمانی قرآن بود که در سال 1353 هجری شمسی به پایان می‌رساند و با ختم این قرآن تعداد نسخه‌هایی که از قرآن نوشته به بیست‌وپنج جلد بالغ می‌شود.
* رئیس امور موزه‌های اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی
انتهای پیام/
