به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، این شماره از فصلنامه اثر شامل شش مقاله در زمینه مطالعات شهرسازی، معماری، مرمت و حوزه‌های وابسته به آن در حوزه هنر و تمدن ایرانی است.
مقالات «شناخت و معرفی مجموعه قلعه ماکو استان آذربایجان غربی»، «مطالعه کالبدی و کارکردی چهارطاقی‌های دشت ارزوئیه کرمان»، «بررسی تغییرات مناطق باستانی هگمتانه همدان با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی»، «تحلیل ارائه و کاربرد حمام‌های دوره قاجار (مطالعه موردی سنندج: حمام خان و حمام عمارت ملا لطف‌الله شیخ‌الاسلام)»، «بررسی معماری و فرهنگ سکونت بومی شهر بهار، بخش اول (گونه‌شناسی مساکن، حیاط بیرونی و اجزای آن‌ها)» و «بررسی مساجد اولیه اسلامی و تحلیل عوامل و عناصر پایدار آن‌ها» در شماره 86 نشریه اثر به چاپ رسیده است.
در مقاله «بررسی مساجد اولیه اسلامی و تحلیل عوامل و عناصر پایدار آن‌ها» نوشته غلام‌حسین امینی ارمکی، سینا فروزش و سیدعلی‌اصغر میرفتاح‌بیگ می‌خوانیم: «معماری شاخه‌ای از فنون و هنر تمدن بشری است که در هزاره‌های متمادی تا به امروز، به‌صورت خاص، مورد توجه جوامع انسانی قرار گرفته است. در میان شاخه‌های معماری، ساخت بناهای مذهبی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. معماری در ایران از سابق هزارساله برخوردار است که در طول زمان و تحت تأثیر عوامل مختلف جغرافیایی و فرهنگی شکل گرفته و تکامل یافته است. ایران با تجارب غنی و معماری پیشرفته و ریشه‌دار، در قرن اول هجری، در زمان حکومت ساسانیان، مغلوب اعراب تازه مسلمان شد که در نتیجه آن، بسیاری از ایرانیان زرتشتی، به اسلام روی آوردند و ساخت مساجد متعدد جانشین ساخت آتشکده‌ها شد. معماری اعراب در ابتدا تحت تأثیر معماری ایرانی و بیزانسی بود؛ درنتیجه تصرف بین‌النهرین و ایران به‌وسیله اعراب، هنر و معماری ایرانی در قالب معماری اسلامی به‌شدت گسترش و تداوم یافت و مساجد بی‌شماری در گوشه کنار ایران ساخته شد که امروزه تنها آثار اندکی از آن‌ها بر جای مانده است.
پژوهش حاضر سعی دارد تا به تحلیل عوامل و عناصر پایدار مساجد اولیه اسلامی مطابق با مستندات موضوعی بپردازد. روش تحقیق در این مقاله، روش استقرائی و شیوه نگارش و تدوین آن به‌صورت توصیفی‌تحلیلی است. استخراج اطلاعات و داده‌ها نیز به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است.
نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که بین عناصر و عوامل جغرافیایی هر منطقه و مؤلفه‌های دینی و فرهنگی آن با معماری برآمده از آموزه‌های دین اسلام ارتباط تنگاتنگ و ناگسستنی وجود داشته است. این اثرگذاری تا جایی است که به جرأت می‌توان ادعا کرد، عمده عناصر و مؤلفه‌های ساخت مساجد و سازه‌های معماری غیربومی در ایران، تحت تأثیر جغرافیا، عوامل و عناصر جغرافیایی و فرهنگ بومی هر منطقه بوده است.»
انتهای پیام/
