به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، سامرا سلیم‌پورآبکنار مجری طرح، 26 تیر 1400 با اعلام این خبر گفت: «ابریشم بدلیل درخشندگی ذاتی، زیردست نرم، راحتی در پوشش، آویزش مناسب، رطوبت بازیافتی خوب و استحکام بالایش به‌عنوان "ملکه الیاف" شناخته می‌شود.»
عضو هیأت‌علمی گروه پژوهشی هنرهای سنتی، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: «این لیف پروتئینی آبدوست دارای گروه‌های عاملی مهمی نظیر هیدروکسیل، کربوکسیل و آمین بوده و به همین دلیل قابلیت اتصال با انواع ترکیبات از جمله رنگزاهای طبیعی را داراست.»
سلیم‌پورآبکنار خاطرنشان کرد: «رنگزاهای طبیعی به دلیل شیدهای منحصربه‌فرد، درخشندگی، عدم ایجاد حساسیت یا آلرژی برای پوست، غیرسرطان‌زا بودن، دوستدار محیط زیست، تجدیدپذیر بودن و زیست تخریب‌پذیری گزینه‌های مناسبی برای رنگرزی نخ‌های ابریشمی قالی هستند از این رو، بافندگان سنتی تابلوفرش‌ها و قالیچه‌های ابریشمی علاقه خاصی به استفاده از رنگزاهای طبیعی در رنگرزی سنتی ابریشم دارند.»
او افزود: «با این وجود، محدودیت‌هایی در رنگرزی ابریشم با رنگزاهای طبیعی همچون نرخ جذب پایین رنگزا، خطر رنگرزی نایکنواخت، محدودیت در تنوع شیدهای رنگی و ثبات‌های عمومی رنگی پایین وجود دارد که رنگرزان سنتی به منظور افزایش نرخ جذب رنگزاهای طبیعی و بهبود ثبات‌های عمومی رنگی، عموما از دندانه‌های فلزی (نمک‌های فلزی) استفاده می‌کنند که با مشکلات متعددی همچون تغییر شید رنگ، زبر شدن زیردست کالا، کاهش ثبات نوری و سایشی کالای رنگرزی شده، آلایندگی محیط زیست (با خروج دندانه‌های فلزی در پساب) و... روبه‌رو می‌شوند.»
مجری طرح بهبود ثبات‌های عمومی رنگی ابریشم رنگرزی‌شده با رنگزاهای حاصل از میوه ها و سبزیجات تصریح کرد: «به‌منظور برطرف کردن این مشکل، پژوهش پیش رو به جای استفاده از دندانه‌های فلزی، تکنیک اصلاح سطح نخ ابریشمی با استفاده از سینتان (یک تانن سنتزشده) را پیشنهاد می‌کند که مهمترین دستاورد آن افزایش جذب میزان رنگزا، بهبود ثبات‌های عمومی رنگی (شستشویی، نوری و سایشی)، شفافیت رنگ و زیردست نرم، نخ‌های ابریشمی است.»
او گفت: «علاوه بر این، برای رنگرزی نخ‌های ابریشمی از رنگزاهای حاصل از میوه‌ها (آفتابگردان، انار، سیب، بِه، نارنگی، پرتقال، هویج، آلبالو، آلو سیاه و لیمو شیرین) و سبزیجات خوردنی (نعنا، تَره، زردچوبه، سماق، روناس، چای سبز، بادمجان، گوجه فرنگی، پیاز و کلم قرمز) در این طرح استفاده شده است.»
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: «نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که شیدهای حاصل از سبزیجات بسیار متنوع، درخشان و زیباترند.»
انتهای پیام/
