ضرورت مشارکت‌پذیری مردم و نهادهای اجتماعی در حفاظت از میراث‌فرهنگی

اهمیت موضوع میراث‌فرهنگی به اندازه‌ای است که بخشی از آن نه تنها متعلق به تمامی ملت، بلکه متعلق به جهانیان بوده و قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی و فرا ملی بر آن مترتب می‌شود.

میراث‌فرهنگی مؤید ماهیتی به ارث رسیده از نسل‌های گذشته است و با توجه به اینکه معرف نوع زندگی، تاریخ، تمدن، نشانه‌ها و سایر مولفه‌های غیر مادی بوده و در قالب معنای عام در ابعاد ملموس شامل بناها و اموال تاریخی‌فرهنگی و ناملموس مانند آداب و سنت‌ها از نسلی به نسل دیگر منتقل، تا به ما رسیده است. 

امروزه این مقوله آنچنان جایگاهی در رشد و توسعه کشورها دارد که حتی در مو ضوعات سیاسی و تعارض‌های بین‌المللی مورد توجه و گاهی در معرض تهدید قرار می‌گیرد. 

اهمیت موضوع میراث‌فرهنگی به اندازه‌ای است که بخشی از آن نه تنها متعلق به تمامی ملت، بلکه متعلق به جهانیان بوده و قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی و فرا ملی بر آن مترتب می‌شود. در این عرصه کشورعزیزمان ایران جایگاهی ممتاز داشته و نیازی به توضیح در این یادداشت ندارد. 

هزاران محوطه باستانی، ده‌ها هزار شیء تاریخی و کثرت عظیم آثار تاریخی و فرهنگی مبین جایگاه ایران در بین سایر کشورها بوده و به همین دلیل حفظ و نگهداری این میراث ارزشمند امری واجب و ضروری است. امنیت و حفاظت دو موضوع قرین یکدیگر و در بسیاری از موارد، حفاظت مقدمه و پیش‌نیاز امنیت بوده و هر دو ملازمه قطعی با یک نگرش اقتدارگرا دارند. 

رویکرد مذکور به مثابه آن چیزی است که در حوزه نظم عمومی به عنوان قواعد آمره مطرح و برای آحاد مردم لازم الاتباع است. از سویی امروزه در تمام دنیا حتی سیاست کیفری صرفا اقدامات رسمی و دولتی را شامل نمی‌شود و بیشتر ناظر بر جلب مشارکت‌های مردمی است. 

گام اول برای استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی و تحقق این مهم، آموزش همگانی است، که به رغم وظایف حاکمیتی دولت در قبال حفاظت از مواریث تاریخی به‌کارگیری حمیت ملی به‌منظور صیانت از آن ضرورتی انکارناپذیر است. 

وزارت میراث‌فرهنگی در جایگاه تخصصی به عنوان متولی می‌بایست به سیاست‌گذاری و راهبری موضوع پرداخته لیکن ایفای نقش همه دستگاه‌ها و آحاد جامعه در حفظ و نگهداری این ثروت ملی لازم است، زیرا تا زمانی که فرهنگ احترام به مواریث فرهنگی از طریق آموزش‌های پایه، ایفای نقش دستگاه‌های دولتی، ارتقای نظارت‌های اجتماعی و…نهادینه نشود، حتی با تجمیع امکانات و منابع دولتی شامل منابع مادی و نیروی انسانی نتیجه مورد نظر تحصیل نمی‌شود و به همین دلیل اتخاذ راهبرد و سیاست‌گذاری فرهنگی آموزشی به‌منظور افزایش مشارکت‌پذیری مردم و نهادهای اجتماعی امری ضروری بوده و به تجربه ثابت شده به هر میزان که مشارکت جمعی بیشتر مورد توجه باشد، نتایج ملموس‌تر و رویکردهای ایجابی و مؤثر جایگزین رویکردهای سلبی و پر هزینه خواهد شد. 

لذا یگان حفاظت مصمم است ضمن انجام وظایف مأموریتی خود با اتخاذ رویکرد اجتماعی و جلب همکاری سازمان‌ها و دستگاه‌های همیار و همچنین بهره‌گیری حداکثری از تمامی ظرفیت‌های اجتماعی شبکه‌ای گستره از دوستداران میراث‌فرهنگی را سازماندهی کرده و علاوه بر حفاظت بهینه از مواریث تاریخی‌فرهنگی در ارتقای سرمایه‌های اجتماعی وزارت متبوع گامی مؤثر بردارد.

انتهای پیام/

کد خبر 14010230640298

برچسب‌ها