وي افزود: در آن هنگام رياست وقت \"مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي\" کشور با هماهنگي استاندارد وقت گيلان از من خواستند تا با يک مطالعه علمي و ميداني اثرات فرهنگي – اجتماعلي و اقتصادي ناشي از اين فاجعه ملي را مورد بررسي و مطالعه قرار دهم.
طالقاني تصريح کرد: سه روز بعد از وقوع اين زمين لرزه من به همراه تعدادي از همکاران دانشگاه تهران و دانشگاه گيلان کار خود را در مناطق شهري و روستايي آسيب ديده از اين فاجعه آغاز کرديم.
وي با اشاره به اينکه نتايج اين مطالعات به‌صورت 7 گزارش مستقل چاپ و در اختيار مسئولان ذي‌ربط استان و وزارت کشور قرار گرفت ، اظهار داشت: اما در اين ميان آنچه من را به‌عنوان مجري اين طرح پژوهشي بيش از همه متأثير و نگران کرد شدت تخريب و نابودي ميراث معنوي و مادي در اين مناطق بود که سال‌ها قبل از اين فاجعه آغاز شده بود و هنوز هم ادامه دارد که متأسفانه اين امر به دست خود مردمان اين سرزمين انجام مي‌شود.
طالقاني تأکيد کرد: تخريب ميراث فرهنگي به‌ويژه در مناطق روستايي کشور ما از دهه 1330 و به بهانه تجدد و مدرنيزاسيون شروع شد و وقوع حوادث طبيعي مانند زمين‌لرزه و سيل تنها براي مدت کوتاهي موجب تشديد اين روند تخريب مي‌شوند.
وي افزود: بنابراين بايد راه‌حل مناسبي براي حفظ و صيانت از اين ميراث انديشه مي‌شد؛ تجربه اروپاييان نشان داد که حفظ ميراث روستايي در جاي اصلي خود کار بسيار دشوار است.
مجري پروژه ميراث روستايي گيلان خاطرنشان کرد: در کشور ما به‌دلايل مختلف اين امر عملاً غيرممکن است زيرا نمي‌توان روستاييان را وادار به ادامه شيوه زندگي پدرانشان کرد.
مادامي‌که آنان نمي‌توانند حتي حداقل نيازهاي مادي و معنوي خود را در روستاها تأمين نمايند؛ بنابراين بايد اين ميراث با استفاده از روش‌هاي علمي شناسايي و به سرعت جمع‌آوري و در جاي مناسب ديگري بازسازي مي‌شد. به‌ويژه اينکه ميراث روستايي کشور ما اعم از معنوي و مادي نانوشته است.
وي با تأکيد بر اينکه ميراثي که در زمينه معماري، مهندسي ساختمان، محيط زيست و هنر داراي چنان اصالت، دانش و فناوري است که مي‌تواند در سطح بين‌المللي مطرح و مورد توجه قرار گيرد، اظهار داشت: به‌علاوه ميراث فرهنگي يک ملت تنها به آثار باقيمانده از پادشاهان، سرداران و ثروتمندان محدود نمي‌شود زيرا اقشار پائين دست جامعه به‌ويژه روستاييان ميراث نانوشته و ناشناخته نشده‌اي دارند که از بسياري جهات برتر از ميراث اقشار بالا دست جامعه است.
وي افزود: اين مهم هنگامي اهميت بيشتري پيدا مي‌کند که بدانيم بيش از 70 درصد جمعيت شهرنشين کشور ما ريشه و اصالت روستايي دارند لذا اين مردمان بايد بدانند که بدون شناخت از ميراث گذشته نزديک خود، ادعاي داشتن و افتخار کردن به يک ميراث کهن نه تنها موجب نوعي غرور کاذب مي‌شود، که هيچ کاربرد و فايده‌اي براي جامعه ندارد، بلکه استمرار اين وضعيت جامعه را دچار نوعي سرخوردگي و نااميدي مي‌کند.
طالقاني تصريح کرد: آگاهي و شناخت از ميراث گذشته نزديک بسياري از کج‌فهمي‌هاي ما نسبت به يکديگر و کج‌فهمي‌هاي ديگران نسبت به ما را رفع مي‌کند.
وي با اشاره به اينکه براي حل بسياري از معضلات و ناهنجاري‌هاي اجتماعي – فرهنگي، اقتصادي و حتي امنيتي که شديداً جامعه را رنج مي‌دهد، بايد با ميراث گذشته نزديک خود آشنا شويم و با آن آشتي کنيم ، گفت: تنها از رهگذر اين آشنايي است که نوجوانان و جوانان اين سرزمين به ارزش‌ها و باورهاي پدران و مادران خود افتخار مي‌کنند و به اين باور خواهند رسيد که آنان بهتر از فرزندان خود سرزمين محل زندگي خود را مي‌شناختند و به درستي امکانات و استعدادهاي آن را به خدمت مي‌گرفتند.
مجري پروژه ميراث روستايي گيلان تأکيد کرد: شناخت اين ميراث فرهنگي گذشته نزديک آسيب‌پذيري ما را در مقابل تهاجمات فرهنگي به حداقل مي‌رساند، آسيب‌پذيري ما از آن هنگام شروع شد که به بهانه تجدد و مدرنيته به سرعت از ريشه‌هاي خود دور و نسبت به سرزمين آبا و اجدادي خود بيگانه شديم و آنگاه فرياد برآورديم که به ما تهاجم شده است در حالي که ما قبل از اين واقعه تهاجم‌پذير شده بوديم.
طالقاني اظهار داشت: سرانجام در پائيز 1380 با همت و حمايت مهندس \"محمدبهشتي\" رئيس وقت سازمان مير
اث فرهنگي که از رنج‌ها و دردهاي ناشي از بحران هويت مردمان اين سرزمين به درستي آگاهي دارند، مطالعه مردم‌شناسي، جامعه‌شناسي روستايي و گونه‌شناسي معماري روستايي گيلان آغاز شد.
وي افزود : همزمان سه کارگاه آموزشي با کمک و راهنمايي کارشناسان و متخصصان ايراني و اروپايي در گيلان و يک کارگاه آموزشي در اکو موزه آلزاس فرانسه به مدت 45 روز براي معماران، مهندسان و مردم‌شناسان همکار موزه برگزار شد.
مجري پروژه ميراث روستايي گيلان با اشاره به اينکه در پايان سال 1383 بخش مهمي از نتايج اين مطالعات قابل استفاده و بهره‌برداري اجرايي شد، گفت: در بهار 1384 اولين کارگاه اين پروژه مربوط به حوزه فرهنگي و معماري جلگه شرقي سفيردرود توسط مهندس\" حسين مرعشي\" رئيس وقت سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري راه‌اندازي شد.
وي با تأکيد بر اينکه اين موزه در پارک سراوان در 18 کيلومتري شهر رشت در زميني به مساحت 260 هکتار در دست اجرا است، يادآور شد: ساخت 9 روستاي پيش‌بيني شده در اين پروژه تنها کمتر از 8 درصد کل 260 هکتار است.
طالقاني تصريح کرد: موزه ميراث روستايي گيلان بدون جنگل و فضاهاي سبز معنا و مفهومي ندارد، به همين دليل در 2 سال گذشته بيش از 4 هزار نهال از درختان بومي که متأسفانه در سه دهه اخير در اين پارک از بين رفتن توسط موزه ميراث روستايي گيلان کاشته شد.
وي گفت: يک‌سال بعد در 28 ارديبهشت سال 1385 فاز اول اين پروژه به‌طور رسمي افتتاح و به بهره‌برداري رسيد؛ امري که در تاريخ پروژه‌هاي عمراني کشور بي‌سابقه بود به‌ويژه اينکه درخصوص ايجاد اين نوع موزه‌ها هيچ تجربه‌اي در کشور وجود نداشت.
مجري پروژه ميراث روستايي گيلان خاطرنشان کرد: تاکنون بيش از 80 هزار نفر از اين موزه بازديد کرده‌اند که در امر موزه و موزه‌داري کشور کم‌نظير است.
وي افزود: براساس برنامه‌ريزي‌هاي به‌عمل آمده دو روستاي ديگر از مجموعه 9 روستايي که قرار است در اين موزه بازسازي شوند، در چهار ماه آينده به بهره‌برداري خواهد رسيد.
طالقاني اظهار داشت: موزه ميراث روستايي گيلان تنها محل نمايش معماري خانه‌هاي روستايي يک قرن گذشته نيست بلکه فضايي را فراهم آورده است تا بخشي از ميراث فرهنگي و معنوي و زندگي روحاني مردمان اين سرزمين به نمايش گذاشته شود.
وي موزه ميراث روستايي گيلان را محل تذکر و يادآوري دانست و يادآور شد: احياي نوروز خواني و شاهنامه‌خواني سنتي، اجراي موسيقي محلي، برگزاري تعزيه‌خواني سنتي، احياي بازي‌ها و نمايش‌هاي محلي و بومي، برگزاري جشنواره‌هاي فرهنگي، تقدير از بزرگان و صاحبنظران شعر و ادب و هنر و ده‌ها فعاليت فرهنگي ديگر در محل موزه در راستاي آشنا ساختن مردمان اين سرزمين به‌ويژه جوانان با ميراث فرهنگي سرزمينشان سازماندهي شده است.
طالقاني يکي از اهداف اصلي اين موزه را آشتي دادن مردمان اين سرزمين با ميراث فرهنگي خود اعلام کرد و اظهار داشت: وقتي مي‌گويم بايد با گذشته خود آشنا شويم و با آن آشتي کنيم بدان معنا نيست که به گذشته برگرديم و به شيوه صد يا دويست سال بيش زندگي کنيم بلکه هدف اين است که بدانيم پدران ما چه گذشته‌اي داشتند، ارزش‌ها و ضدارزش‌هاي فرهنگي، مل و مذهبي آنها چه بوده است؛ هدف اين است که مهندس و معمار و مردم‌شناس ما از خود بپرسند که چگونه پدرانشان با به‌کارگيري مصالح ساده و قابل دسترسي در محيط پيراموني‌شان و يا اشراف کامل از محيط زيست و فرهنگ خود، قادر بودند خانه‌اي به ارتفاع 23 متر بسازند که پس از گذشت بيش از 150 سال و تحمل چند زمين لرزه بزرگ و برف سنگين فرو نريزد و انتقال آن به محل موزه موجب تحسين و تعجب همه متخصصان و صاحبنظران حوزه معماري و مهندسي کشور و خارج از کشور شود.
مجري پروژه ميراث روستايي گيلان در پايان يادآور شد: از مجموع 78 مقاله رسيده به دبيرخانه همايش 46 مقاله توسط کميته علمي همايش برگزيده شدند که تعدادي از اين مقالات برگزيده در طول 2 روز همايش در محل موزه ارائه خواهد شد.
وي تأکيد کرد: همچنين کليه مقالات برگزيده به‌صورت يک مجلد جداگانه به زبان‌هاي فارسي، فرانسه و انگليسي چاپ و منتشر خواهد شد.
M/116
انتهای پیام/
