جالب اين‌که در برخي موارد زرتشتيان يزد نيز در ساختن نخلها، همياري و همکاري دارند. آنها حضرت سيد الشهداء (ع) را همسر شهربانوي ايراني دانسته و نسبت به وي احترام و ارادت خاصي قائل‌اند.
در گذشته، مراسم آذين بندي و آماده کردن نخلها براي ايام عزاداري ماه محرم با يک فراخوان، بسيج همگاني اهل محل و يا آبادي انجام ميشد.
رسم سنتي به اين شکل بود که وقتي مي‌خواستند نخلها را براي انجام مراسم محرم و عاشوراي حسيني آماده کنند چند روز پيش از فرا رسيدن محرم آئين‌هايي براي گردآوري کمک‌هاي گوناگون از مردم انجام ميشد و مردم نيز از يک تکه ريسمان تا پارچه‌هاي رنگارنگ، چراغ ها، آيينه‌ها، خنجرها، دشنه‌ها، پياله زنگوله‌ها، سپرها، و ديگر زيورآلات را براي آذين‌بندي هر چه باشکوه تر نخل به ميدان‌هاي محل تحويل مي‌دادند.
همچنين، در يزد و حوالي آن رسم بر اين بوده و هست که درختاني را وقف مي‌کنند تا در زمان کهنسالي ساقه‌هايش صرف مرمت نخل شود.
محدوده معنايي نخل به دليل شباهت آن به حجله، چلچراغ عزا، محفه و تابوت نامشخص است ولي با اين وجود تعاريف مختلفي در معرفي نخل آمده که به نوعي هر يک از موارد ياد شده را در برمي‌گيرد.
در مراسم نخل‌بندي و نخل‌گرداني که در اصطلاح محلي به آن \"نقل\" نيز گفته مي‌شود چند روز پيش از شروع ماه محرم \" باباهاي\" ( خادمان ) ميدان شروع به تزئين و آذين بستن نخل مي‌کنند.
آذين بندي نخل حداقل يک هفته به طول مي‌انجامد. در طول اين مدت باباهاي ميدان، زيور آلات و وسايل مربوط به تزيين نخل را از انبار، بيرون آورده و تمام روز را با پاهاي برهنه به اين امر مي پردازند.
بستن نخل نياز به مهارت و سليقه خاص دارد و خادمان ميدان، شيوه‌هاي آن را از پدر و اجداد خود آموخته‌اند. هر چند امروزه نخل‌هايي با اين وسعت تزئين کمتر ديده مي‌شود و فقط در حد سياه پوش کردن و تزئينات ساده بسنده مي‌شود ولي هنوز هم نخل‌بندي و نخل‌گرداني، آئيني با شکوه است که با عظمتي خاص در بين يزديها برگزار مي‌شود.
نخل‌هاي بزرگ، پس از تزئين به چندين تن وزن مي‌رسند و معمولاً براي بلند کردن و حرکت آن نيروي بسياري لازم است. مثلاً نخل‌هاي ميدان امير چخماق (معروف‌ترين و شاخص‌ترين نخل يزد،ميدان امام تفت، ميدان مهريز، هر يک به دهها نفر نيروي زورمند نياز دارد.
در روز بلند کردن نخل، دهها تن از مردان محل، زير پايه‌هاي نخل رفته و آن را با عظمت تمام به حرکت در مي‌آورند و چون جنازه‌اي با شکوه آن را جريان موج جمعيت عزاداران عبور مي‌دهند.
نخل‌گردانان معمولاً با پاهاي برهنه نخل را تا مسيري حمل کرده و يا آن را چند بار اطراف حسينيه محل مي‌چرخانند.
در اجراي اين مراسم با شکوه تقسيم کار جالبي وجود دارد که در برخي محلات استان اين سنت هنوز به دقت انجام مي‌شود به گونه‌اي که بلند کردن هر پايه نخل براي صنف، طايفه، يا اهل محل خاصي بوده و کسي حق سر پيچي از آن موازين را ندارد و معمولاً اين حق موروثي است./119
انتهای پیام/
