به هر تقدير زماني که يک رسانه به صورت مستقيم يا غير مستقيم از نهادي ارتزاق مي کند، ناچار به رعايت سياست ها و چارچوب هاي اعلام شده از سوي نهاد مذکور است.

از اين روست که رسانه هاي سازماني و داخلي نهادها داراي کارکرد و خط مشي تعريف شده خاص خود هستند.

اما اين تعريف در خصوص رسانه هايي که به صورت مستقل و يا حداقل با ادعاي فقدان وابستگي حرکت مي کنند، کاربردي ندارد.

با تعريف ارايه شده، از رسانه اي که مدعي عدم وابستگي است، کارکرد ديگري انتظار مي رود. چرا که رسانه مدعي استقلال لزومي به اتخاذ سياست هاي ديکته شده از سوي نهاد وابسته و يا نهادي که به نوعي اسپانسر و حامي مالي ايشان محسوب مي شود، نداشته و به دور از غرض ورزي اقدام به انتشار اخبار و گزارش هاي خود مي کند.

با اين مقدمه بررسي عملکرد و تحليل محتواي خبرگزاري مهر نتايج جالب توجهي را به مخاطب ارايه مي کند.

خبرگزاري مهر در حال حاضر وابسته به سازمان تبليغات اسلامي است که رياست آن نيز هم اکنون به عهده حجت‌الاسلام سيدمهدي خاموشي است. در نگاه اول و با اندکي اغماض آنچه از وابستگي خبرگزاري مذکور به سازمان تبليغات اسلامي بر مي آيد، اين است که خبرگزاري مهر، اگر تمام مطالب خود را به شرح ماموريت هاي محوله به سازمان مذکور نخواهد اختصاص دهد، حداقل بخش نخست و عمده فعاليت خود را مي بايست در اين راستا متمرکز کند.

در حال حاضر مراجعه به سايت خبرگزاري مهر نشان مي دهد که اين خبرگزاري از 14 سرويس خبري تعريف شده دارد که تنها سه سرويس دين و انديشه، دفاع مقدس، حوزه و دانشگاه است که به نوعي مي توان آن را با شرح وظايف سازمان تبليغات اسلامي مرتبط دانست.

اين در حالي است که مراجعه به سايت سازمان تبليغات اسلامي واقع در آدرس http://www.ido.ir نشان مي دهد که در سايت اين سازمان بخش هاي ويژه و کاملا مرتبطي با شرح وظايف سازماني ايشان در نظر گرفته شده که اتفاقا داراي تناسب زيادي با سرويس هاي خبرگزاري مهر (يکي از سايت هاي وابسته به سازمان مذکور) نيست.

عمده وظايف سازمان تبليغات اسلامي

براي سازمان تبليغات اسلامي 20 وظيفه سازماني در نظر گرفته شده که برخي از اين وظايف به اين شرح است:

سياستگذاري، برنامه‌ريزي، هدايت، سازماندهي، پشتيباني و نظارت بر تبليغات ديني- مردمي.

- زمينه‌سازي براي يافتن نيروهاي مومن و پيدايش تشکل‌هاي انجمن‌هاي اسلامي و جمعيت‌هاي مشابه و نظارت بر فعاليت آنها.

- تلاش در جهت احيا و اشاعه معارف، فرهنگ و تاريخ تشيع از همه راههاي ممکن، با تاکيد بر وحدت تمام مذاهب اسلامي و حراست از آن، با همکاري مراجع و نهادهاي ذيربط.

- تحقيق و بررسي در خصوص تبليغات سو و تهاجم فرهنگي دشمنان و شناسائي و تحليل ترفندهاي تبليغي عليه انقلاب اسلامي با هماهنگي ساير دستگاه‌هاي ذيربط و ارائه سياست‌هاي لازم در جهت خنثي‌سازي آنها و تنوير افکار عمومي.

- انجام مطالعات راهبردي و بررسي‌هاي کاربردي در زمينه نيازهاي فرهنگي اقشار مختلف جامعه بويژه جوانان و طراحي برنامه‌ها و شيوه‌هاي تبليغي نوين و اصلاح و احياي روش‌هاي سنتي در تبليغات اسلامي.

- برنامه‌ريزي، زمينه‌سازي و انجام اقدامات لازم براي هرچه فعال‌تر شدن افراد تاثيرگذار مانند: روحانيون، دانشگاهيان، معلمان و هنرمندان در جهت رشد فرهنگ اسلامي و مقابله با آثار نامطلوب فرهنگ‌هاي بيگانه.

- برنامه ريزي، نظارت و هماهنگي در برگزاري هرچه بهتر مراسم و شعائر انقلابي و ديني در کشور با مشارکت کليه نهادهاي مردمي و دولتي.

- نظارت بر چاپ و نشر قرآن کريم و انجام فعاليت‌هاي قرآني از طريق تربيت مربي، تدوين جزوات آموزشي، و همکاري با وزارتخانه‌هاي ذي‌ربط جهت گسترش آموزش و معارف قرآن کريم.

درباره خبرگزاري مهر

با استناد به وظايف محوله به سازمان تبليغات اسلامي، توقع معقول از خبرگزاري وابسته به سازمان مذکور نيز اين است که در راستاي تحقق و کمک به پيشبرد اهداف کلان سازمان مربوطه گام بردارد.

در بخش درباره ما خبرگزاري مهر آمده است:

\"مهر\" حاصل کوشش کساني و برآيند ديدگاهي است که نيک مي داند ، تا \"جان\" دگر نشود \"جهان\" ديگر نخواهد شد. پس متواضعانه وامدادطلبانه از حضرت دوست عزم کرده اند تا تمامي شؤون حيات اسلامي، انساني واجتماعي را در پرتو \"فرهنگ\" که جان جان است، و \"مهر\" که ترجمان \"رحمه للعالمين\" است، معنا نمايند.
اهالي \"مهر\" دراين راه به ياري کساني مي انديشند که سر در خدمت به خلق دارند و دل در انديشه رضايت يار

و چه خوش تصنيفي:

دست در دست هم نهيم به \"مهر\" مـيـهـن خـويـش را کنـيـم آبـاد
با اين تعريف، و کنار هم نهادن شرح وظايف سازمان تبليغات اسلامي و خط مشي خبرگزاري مهر، اين که آيا في الواقع خبرگزاري مذکور تا چه حد منطبق بر اهداف اين سازمان گام بر مي دارد، پرسشي است که رسيدن به پاسخ آن با يک بار مراجعه به سايت اين خبرگزاري کاملا سهل و در دسترس عموم مخاطبان خواهد بود.

نتايج جالب از تحليل محتواي خبرگزاري مهر
اين موضوع که چند درصد از اخبار منتشره در خبرگزاري مهر در راستاي تبليغات اسلامي است، که روشن و مبرهن است، اما تحليل محتواي خبرگزاري مهر، نتايج جالب توجهي دارد که گويي اين خبرگزاري به نهاد ديگري وابسته است.

بررسي تطبيقي آمار اخبار خبرگزاري مهر در 9 ماهه منتهي به 21 آذرماه سال جاري نشان مي دهد که 5/23 درصد از کل اخبار اين رسانه به اخبار مربوط به نهاد مديريت شهري و شهرداري تهران مربوط مي شود.

به اين ترتيب به نظر مي رسد که بر اساس آمار استخراج شده از سايت خبرگزاري مذکور در بازه زماني مورد اشاره، تمرکز به انتشار اخبار مربوط به شهرداري تهران در صدر و اولويت ساير موضوعات اين خبرگزاري قرار دارد.

اين موضوع از جهت ديگري نيز جالب و داراي اهميت است که خبرگزاري مهر، کوچکترين اخبار و تحولات در شهرداري تهران را به شکل ويژه اي پوشش داده و جالب تر آن که هيچ خبري منفي و يا در نقد شهرداري در خبرگزاري مذکور يافت نمي شود!
اما معناي چنين رويکرد اين نيست که خبرگزاري مهر قصد و نيتي مبني بر درج گزارش هاي انتقادي عليه نهادي را ندارد چرا که تحليل محتواي اين خبرگزاري نشانگر رويکردي کاملا متفاوت در قبال برخي دستگاه هاي ديگر است.

تخريب سازمان ميراث فرهنگي اولويت اول!
بررسي آماري عملکرد خبرگزاري مهر در 9 ماهه مذکور نشان مي دهد که از 8561 خبر منتشره در سرويس اجتماعي ايشان، 2016 خبر کاملا مثبت، تبليغي و حمايتي به شهرداري تهران اختصاص داشته و 356 خبر يا به عبارتي 2/4 درصد از کل اخبار به سازمان محيط زيست ، 224 خبر يا به عبارتي 6/2درصد کل اخبار به سازمان ميراث فرهنگي و باقي اخبار به ساير نهادها اختصاص داشته است.

به اين ترتيب بررسي اخبار منتشره در سايت خبرگزاري مهر نشان مي دهد که از 15 فروردين ماه تا 21 آذرماه سال جاري اين خبرگزاري از 2016 خبره منتشره در حوزه شهرداري، 2016 خبر مثبت در حمايت از شهرداري داشته و هيچ خبر منفي در اين خصوص يافت نمي شود.

حال آن که از مجموع 365 خبر منتشره در حوزه محيط زيست 176 خبر مثبت يا خنثي و 189 خبر منفي و از مجموع 224 خبر منتشره در حوزه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در مدت زمان مذکور، 109 خبر مثبت يا خنثي و 115 خبر منفي و تخريبي منتشر شده است!

پشت پرده چه مي گذرد؟
با مطالعه آمار استخراج شده از سايت خبرگزاري مهر در 9 ماهه گذشته، هر مخاطبي با اين پرسش مواجه مي شود که به راستي علت اين نوع رويکرد و تناقض فوق العاده متفاوت خبرگزاري مذکور در مواجهه با نهادهاي مختلف چيست؟ به راستي چه مناسباتي در پشت چنين رويکردي وجود دارد؟

اگرچه پرسش ها و ابهامات ديگري نيز در اين خصوص مطرح است براي مثال،

- آيا مشاهده چنين رويه اي از سوي يک خبرگزاري، امري حرفه اي محسوب مي شود؟


-\tآيا يک نهاد که شبانه روز در حال خدمت رساني به مردم است، از نظر خبرگزاري مهر داراي عملکردي مردود است و به عملکرد نهاد ديگر نيز هيچ گلايه و خدشه اي وارد نيست؟!

-\tآيا شيوه نامه اي براي چنين رويکردي در خبرگزاري مهر وجود دارد، که ساير نهادها از آن بي اطلاع هستند؟

-\tآيا شرايطي براي تغيير رويکرد تخريبي خبرگزاري مهر به نهادهايي همچون سازمان ميراث فرهنگي و سازمان محيط زيست وجود دارد که اين دو نهاد از آن بي اطلاع هستند؟

-\tآيا توافق نامه اي براي عدم انتشار هيچ خبر منفي از سوي خبرگزاري مهر با برخي نهادها وجود دارد؟

-\tآيا اگر نهادهاي ديگر نيز به توافقات احتمالي خبرگزاري مهر تن در دهند، از گزند اخبار تخريبي اين خبرگزاري خارج شده و تنها اخبار مثبت ايشان مد نظر قرار مي گيرد و حتي خبرگزاري مهر به مقام پاسخگويي به حملات وارده به يک نهاد نيز وارد عمل مي شود؟!

-\tو بالاخره آيا با چنين رويکردي اخبار خبرگزاري مهر از صحت و سلامت کامل برخوردار است و به ساير اخبار اين خبرگزاري مي توان استناد کرد؟
اين پرسش ها و ابهامات به همراه چندين پرسش و ابهام ديگر که شايد در ذهن مخاطبان اين متن شکل گرفته است، مواردي است که جا دارد تا خبرگزاري وابسته به سازمان تبليغات اسلامي پاسخي درخور و شايسته به آن براي افکار عمومي داشته باشد.

انتهای پیام/