*ابراهیم کاظم نژند- سالیانی است که در بافت تاریخی شهر یزد کار و زندگی می‌کنم از وقتی که در یزد مستقر شدم با کوچه کوچه‌های آن ارتباط داشته و به اندازه‌ی خاطراتم از آن عکس دارم. ولی در هر کوچه‌ای که گذر می کنی زباله ( آشغال ) هست و همیشه سوژه بازدید کنندگان و توریست‌هایی است که از مسیرهای بافت تاریخی عبور می‌کنند و از آنها تصویر تهیه می‌کنند.

این امر من را آزار می‌دهد ولی چه می‌شود کرد که عرصه بافت تاریخی با توجه به شرایطی که دارد تحت شرایطی جمع‌آوری زباله‌ها انجام می‌شود. من وارد جزئیات آن که چند روز یکبار زباله‌ها جمع‌آوری می‌شود یا مشکلات دیگر کاری ندارم ( حداقل در این مبحث ) ولی آنچه باعث شد به نوشتن این مطلب بپردازم اخباری! بود که کاملا جهت‌دار که فقط خار را در چشم ما می‌بینند ولی تیر چراغ برق را در چشم خود احساس نمی‌کنند!

ساختمان شکوهی ( مربوط به اواخر دوره قاجار ) در ضلع شمالی مسجد جامع یزد از جمله بناهای تاریخی شهر یزد است که اکنون معاونت میراث فرهنگی استان یزد در آن مستقر است و کوچه‌ی وزیری کنار این خانه آغاز محوری است که به محله فهادان ( قدیمی ترین محله شهریزد ) منتهی می‌شود و هرکسی به یزد سفر کند قطعا از این مسیر به بافت تاریخی ورود پیدا می‌کند. ساباطی بسیار زیبا ورودی این کوچه قرار دارد که بدون استثناء هر تازه واردی در مقابل آن عکسی به یادگار می‌گیرد.

انتهای این ساباط تابلوی آب انبار وزیر جلب توجه می‌کند ولی در عمل آب انباری دیده نمی‌شد.در سالیان دور با توجه به اقتضاء زمان ورودی آب انبار با دیواری مسدود شده بود و سکویی کنار این آب انبار قرار دارد که متاسفانه تبدیل به جایگاه زباله شده که نیاز به توصیف آن نیست. در صورتی که زباله‌ها حمل نمی‌شد به داخل راهرو آب انبار شوت می‌شد و به مرور زمان زباله‌ها راه خود را به آب انبار پیدا کرده است.

این که آب انبار یک عنصر شهری است و مربوط به گذشته تاریخی است شکی نیست اما تبدیل شدن آن به زباله‌دانی اصولا نباید ربطی به میراث فرهنگی داشته باشد ولی صد البته ربط به فرهنگ دارد که ما محل زندگی خود را چگونه بخواهیم حفظ کنیم و چه کسانی مسئولیت فرهنگ سازی در این زمینه را دارند.

(( این نکته را نیز در این جا یادآور می‌شوم هرآنچه در بافت تاریخی اتفاق می‌افتد، جواب‌گویش میراث فرهنگی است؟ مثلا بناهایی که متولی آن ادارات و ارگان‌های دیگر است و یا مالک شخصی دارند، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری می‌تواند نظارت کارشناسی داشته باشد و اصولا ورود به آنها نیازمند خواست مالکین است.))

با پیگیری های انجام شده و تامین منابع مالی از محل منابع اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری استان یزد دیوار آب انبار وزیر برداشته و بیش از 20 وانت زباله و . . . از این آب انبار بیرون آورده شد و سر در و راه پله آن مرمت و احیاء گردید.

بافت تاریخی متعلق به هیچ شخص یا ارگان خاصی نیست، متعلق به همه کسانی است به واقع به تاریخ این سرزمین عشق می‌ورزند.

سخن طولانی نمی‌کنم ولی خواستن توانستن است و رفتار فردی نسخه‌ای نیست که مشکلات شهری را رفع کند که این امر نیاز به خرد جمعی دارد که هرکس وظیفه خود را به انجام برساند قطعا مشکلات قابل حل خواهد بود.

*کارشناس ارشد باستان‌شناس