امروزه جذب گردشگران خارجي، به رقابتي فزاينده در بين نهادهاي درگير در صنعت گردشگري تبديل شده است؛ زيرا اين صنعت نه تنها در پيشبرد اقتصاد ملي و درآمدهاي ارزي نقش دارد بلکه صنعتي است پاکيزه و عاري از آلودگي و در عين حال اشتغالزا. بر اساس آنچه آمار نشان مي دهد خراسان جنوبي با تمام قابليت هايي که دارد نسبت به استان هاي ديگر مثل يزد و اصفهان، کرمان و ... عملکرد قابل قبولي ندارد.«حسن رمضاني »مدير کل ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري خراسان جنوبي به سوالات روزنامه خراسان جنوبی در اين باره پاسخ مي دهد.
تا چه حد مي توان به صنعت گردشگري به عنوان يک منبع اقتصادي توجه داشت؟
گردشگري، براي کشورهاي داراي جاذبه هاي جهانگردي مانند ايران مي تواند به مهم ترين منبع کسب درآمد ارزي تبديل شود. مشروط بر اين که برنامه ريزي صحيح و همه جانبه توأم با آينده نگري براي آن تنظيم و اجرا شود. سرمايه گذاري جهاني در صنعت گردشگري، حاکي از آن است که گردشگري صنعتي از زمره صنايع توزيع کننده درآمد است و هنگامي که جهانگرد وارد کشور مي شود، در مقابل خدماتي که به وي ارائه مي شود، بايد هزينه پرداخت کند و اين پرداخت، ارزي خواهد بود. پس اين صنعت، مي تواند جايگزين اقتصاد تک محصولي يعني درآمد نفتي شود. اين که امروزه مشاهده مي شود کشورهاي صنعتي اروپا و آمريکا تمام نيرو و توان خود را براي جذب جهانگرد به کار مي گيرند، مويد جايگاه اين صنعت در اقتصاد است و عايدي حاصل از گردشگري ، پايدار و در عين حال امکان بهره برداري از آن در کوتاه مدت فراهم است. همچنين اشتغال زايي در اين صنعت بالا بوده و نيروي انساني مورد نياز آن به آموزش بلند مدت احتياج ندارد.
به نظر شما در استان ما به اين صنعت با وجود کاهش درآمد ها و خشکسالي ها توجهي شده است؟
نبايد خشکسالي را دليلي براي توجه به اين صنعت بدانيم، زيرا گردشگري صنعتي است که در همه شرايط مي توان به آن تکيه کرد و در همه حال يکي از محور هاي توسعه استان است اما دلايل متعددي وجود دارد که اين عرصه تاکنون مورد غفلت واقع شده است و شايد توجيهاتي هم وجود داشته باشد. بعد از تقسيم استان توجه به نداشته ها يمان که اولويت داشت مثل راه و بيمارستان و ديگر زيرساخت ها زياد شد و امروز بعد از گذشت 10 سال از تشکيل استان به يک آرامش رسيده ايم که مي توانيم به اين محور مهم بيش از پيش توجه کنيم.
اولين گام در اين راستا چيست؟ چه برنامههايي داريد؟
اولين قدم اين است که استان را درست معرفي کنيم البته اين کار را منحصر به چاپ پوستر و ... نمي دانم به نظرم حتي يک دانشجو در دانشگاه مي تواند نماينده ميراث فرهنگي باشد؛ يعني از هرنقطه استان که آمده است، مي تواند کار تبليغاتي را براي اين موضوع انجام دهد.معرفي استان بايد به شکل يک رسالت مطرح شود بايد وارد کارهاي تخصصي تبليغاتي بشويم و براي اين موضوع لازم است ابتدا داشته هايمان را به خوبي بشناسيم. نکته بعدي در اين موضوع شناخت سليقه گردشگران و جهان گردان است يعني بدانيم چه کساني دوست دارند کوير را ببينند و اين داشته ها را آنجا معرفي کنند بنابراين بايد اين قابليت ها را به چند زبان در کشور خودمان مانند آذري و عربي و ... مطرح کنيم تا حداقل در سطح ملي مطرح شويم، مشارکت در نمايشگاه هاي بخش خصوصي کشورهاي اروپايي نيز بايد مدنظر قرار گيرد.در اين زمينه بايد جوان تر ها وارد کارشوند از طرفي چون داشته هاي بخش خصوصي بيشتر است موفق تر خواهد بود البته در اين خصوص تاکنون خراسان جنوبي فقط سال 83 در يک نمايشگاه خارجي شرکت کرده است.
به نظر شما براي تبليغات داشته هاي استان کاري انجام داده ايم ؟
کارهايي بوده مثل چاپ پوستر و بنر اما کار موثري نشده است اين ها لازم بوده، اما کافي نيست ما امسال بحث دوزبانه شدن سايت گردشگري ميراث استان را در دستور کار قرارداده ايم که اگر زود تر از اين ها انجام مي شد شايد اکنون چند پله جلوتر از جايگاه کنوني بوديم، در حال حاضر بايد گفت خراسان جنوبي ناشناخته است و مقصد گردشگران نيست،يعني گردشگر با برنامه به اين استان نميآيد بنابراين طبيعي است که بازخوردهاي مناسب اقتصادي را نداشته باشيم.
حمايت ها در بخش خصوصي در حوزه گردشگري کامل نيست پاسخ شما چيست؟
ورود بخش خصوصي به حوزه گردشگري يعني موفقيت؛ البته بخش خصوصي يک پاي ثابتش بايد بازار يابي ،آشنايي با قابليت هاي استان ،شرکت در دوره هاي آموزشي تورگرداني و نحوه جذب گردشگر و .... باشد درست است که شايد در بخش هايي حمايت هاي دولتي از بخش خصوصي دچار تغييراتي شد مانند زماني که به طرح هاي گردشگري تسهيلات مي دادند اما با تغيير دولت در حالي که طرح هاي گردشگري مانند هتل داري هنوز به پايان نرسيده بود اين تسهيلات به وام هايي با سود هاي 24 تا 25 درصد تبديل شد که ضرر و زيان هاي زيادي را براي سرمايه گذاران و بخش خصوصي به همراه داشت اما يک نقد هم بر عملکرد بخش خصوصي وارد است ،بيشتر افرادي که در حوزه گردشگري ورود پيدا کردند تا زير ساخت هاي مناسب را ايجاد کنند از جمله هتل دار،رستوران دار،موزه دارو هنرمندان فعال در زمينه صنايع دستي، به جاي شرکت در نمايشگاه هاي مختلف و معرفي داشته هايشان و تبليغ آن، منتظر مي شوند روزي يک گردشگر وارد استان ما و شهر بيرجند و يا ديگر شهرهاي استان شود و از هتلي که او بنا کرده است، استفاده کند يا صنايع دستي که توليد کرده است را به عنوان سوغات بخرد. اين يک ضعف بزرگ در بخش خصوصي استان ما به حساب مي آيد و با مقايسه فعاليت بخش خصوصي استان با استاني مانند يزد يا اصفهان به تفاوت شدت تبليغات در آن دو استان پي مي بريد و راهکارهاي متفاوتي که براي جذب گردشگر به کار مي برند چه به لحاظ سايتي و اينترنتي، چه به لحاظ حضور در نمايشگاه هاي کوچک و بزرگ که اين خصيصه در بخش خصوصي استان ما بسيار کم رنگ است.با اين توصيف به اين نتيجه مي رسيم که در اين حوزه از آموزش کافي بهره نبرده ايم و در منطقه اي که يک دهه از استان شدنش مي گذرد هردو پاي حوزه گردشگري لنگ مي زند يعني نه اميدي به بخش خصوصي است و نه نهادهاي دولتي، در اين زمينه فعاليت آن چناني انجام داده اند.البته بايد از قيد تاکنون استفاده کرد چون بارها و بارها افرادي که به بخش خصوصي ورود پيداکرده اند از سوي ميراث فرهنگي راهنمايي شده اند و ما نيز بيشتر از اين، نمي توانيم در اين رابطه بخش خصوصي را وادار به کاري کنيم ميراث فرهنگي براي بخش خصوصي يک ناظر است نه يک اهرم قانوني. هيچ کارشناس خبره اي در اين زمينه در استان نداريم اما من چند پيشنهاد به سرمايه گذاران حوزه گردشگري دارم اول اين که در رابطه با حوزه فعاليت خود مطالعه دقيق داشته باشند ،دوم اين که از تجربه ديگران استفاده کنند آن ها نيازي ندارند که ميراث فرهنگي برايشان گردشگر جذب کند بلکه کافي است با همدلي و يک کار گروهي به ديگر استان ها و کشورها سفر کنند تا با نحوه عملکرد آن ها در جذب گردشگراز نزديک آشنا شوند يا ميتوانند با هم اين سفرهاي تفريحي را حداقل در استان هاي همجوار تجربه کنند تا نحوه هتل داري ،کيفيت خدمات، نحوه سرو غذا، در دسترس قرار دادن کتابچه هاي تبليغاتي در هتل ها، وضعيت مکان هاي گردشگري و ... را از نزديک ببينند و در اين استان نيز بر اساس آن چه آموخته اند اقدام کنند اين فقط يک شيوه از فراگيري و آموختن هاي لازم در بخش گردشگري است، ده ها شيوه ديگر براي آموختن وجود دارد که در اين زمينه دولت هم بايد کمک کند. البته با همکاري ديگر همکاران اداره کل، برنامه هاي ويژه اي در دستور کار قرار گرفت که گرفتن نمايندگي يکي از تورگردانان بزرگ کشور در مرکز استان، از جمله اين فعاليت ها بوده است، اين مهم با همکاري يکي از آژانس هاي مسافرتي بيرجند به دست آمده است و براي اولين بار در استان، شهريور امسال يک تور اروپايي 20 نفره با هدف بازديد از مناطق گردشگري استان خراسان جنوبي به ايران مي آيند که اين تور اگر به خوبي اداره شود سهم بزرگي در شناساندن و معرفي پديده هاي گردشگري استان در جهان خواهد داشت.
در بحث آموزش چه کرده ايد؟
به دليل نيازي که در بدنه کارشناسي ميراث فرهنگي و ديگر بخش ها احساس مي شد با پيگيري هايي که انجام داده ايم به زودي شعبه اي از مرکز آموزش علمي کاربردي با رشته هاي وابسته به ميراث فرهنگي راه اندازي خواهد شد.
آيا در بحث ميراث فرهنگي و جاذبه هاي گردشگري ضعف قانوني هم داريم؟
قوانين بر زمين مانده زياد داريم، يکي از آنها که در همه شهرها بايد اجرا شود و در اين استان و شهرهاي آن رعايت نمي شود بحث طرح هاي بزرگ عمراني است که بايد براي آنها از ميراث فرهنگي استعلام گرفته شود اما با اين که طرح ها و پروژه هاي عمراني زيادي در اين استان انجام شده، بپرسيد براي کدام يک از اين طرح ها از ميراث استعلام گرفته شده است؟با يک نگاه اجمالي به برخي از پروژه هايي که در همين شهر بيرجند اجرا شده مانند پروژه ساختمان استانداري يا بانک ملي ميدان شهدا و... مي توان درک کرد چه زيان هايي به ميراث فرهنگي ما وارد شده است.
مي توانيد چند راهکار براي رونق حوزه گردشگري استان بيان کنيد؟
اول اين که بايد از تورگردانان بزرگ و موفق کشور دعوت کنيم .در اين زمينه خيلي مهم است چه کسي را به استان مي آوريم! دوم اين که از يک تور ويژه خبرنگاران روزنامه هاي کثيرالانتشار فعال در صفحه فرهنگي بايد دعوت شود تا جاذبههاي گردشگري استان را معرفي کنند.سوم مسئولان استان بايد با برنامه ريزي هاي مدون در نمايشگاههايي که در سطح ملي و شرق آسيا و اروپا برگزار ميشود شرکت و از محصولات و خشکبار اين استان تا آب گرم هاي آن را معرفي کنند. چهارم سرعت در اجراي دوزبانه کردن سايت ها و بنرها و بروشورهاي تبليغاتي با سليقه مخاطب است که اين امر براي جذب مخاطب حتي به اندازه شناخت از راه دور بسيار مفيد است. البته من معتقدم در اين زمينه خبرنگاران نقش عمده اي دارند ،بايد تلاش کنيم به جاي بزرگ کردن کاستي هايمان داشته هايمان را بيشتر معرفي کنيم توجه به اين مقوله نه تنها مي تواند گام موثري در شناساندن پتانسيل هاي گردشگري استان باشد، بلکه تحت تاثير اين حرکت آن عده از گردشگران که اين استان را انتخاب مي کنند با دغدغه کمتري روبه رو خواهند شد.
انتهای پیام/