به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از ستاد خبری نوروز سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، توسعه گردشگری در نواحی ساحلی یکی از بهترین راه‌ها برای توسعه این نواحی است. در میان تمام فعالیت‌هایی که در نوار ساحلی و نزدیکی سواحل می‌توان انجام داد هیچ‌کدام بیشتر از گردشگری و تفریح ساحلی اشتغال‌زا و سودرسان نیست، خصوصاً در سال‌های اخیر که توجه به گردشگری بیشتر شده است.
کشور ما، ایران، صدها کیلومتر ساحل دارد و از این نظر از موقعیت ممتازی برخوردار است. یکی از سواحلی که از نظر موقعیت جغرافیایی یک فرصت طلایی برای گسترش گردشگری دارد سواحل مکران در جنوب‌شرق ایران است. توسعه گردشگری در سواحل مکران می‌تواند تأثیرات بسیار مثبت اقتصادی و اجتماعی و حتی سیاسی امنیتی برای آن منطقه و استان سیستان بلوچستان داشته باشد. از این رو برای توسعه گردشگری در این منطقه از اهمیت خاصی برخوردار است. گردشگری ساحلی نیز یکی از بزرگ‌ترین فعالیت‌های اقتصادی جهان است که با رشد شتابنده خود به فعالیتی چندمنظوره مبدل شده است به‌طوری که توسعه گردشگری و تفریحات مربوط به آن از عوامل مؤثر در شکل‌گیری توسعه نواحی ساحلی و تأمین‌کننده مزایای مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی برای جامعه میزبان است.
مکران نگین ساحلی جنوب‌شرق ایران
سواحل مکران در جنوب‌شرق ایران و در یک منطقه نسبتاً بکر و کم‌جمعیت قرار دارد. با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی و جاذبه‌های فرهنگی و انسانی و وجود انواع فرصت‌های گردشگری ازجمله جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی، تاریخی و اجتماعی و نزدیکی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، هند، افغانستان و پاکستان و همین‌طور برخوداری از منطقه آزاد تجاری‌صنعتی چابهار، این سواحل می‌تواند با مدیریت و برنامه‌ریزی علمی به قطب گردشگری مهمی در سطح منطقه تبدیل شود و یکی از محورهای مهم گردشگری کشور باشد.
تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سواحل مکران، با وجود برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری، به‌دلیل تعدد تصمیم‌گیران و مسائل مدیریتی، کمبود زیرساخت‌ها و ضعف تبلیغات، موانع اساسی‌ای برای رسیدن به این هدف در مقابل خود دارد؛ بااین‌حال، وجود زمینه اشتغال‌زایی، درآمد ارزی و سرمایه و نیز وجود آثار تاریخی، جاذبه‌های ورزشی‌تفریحی و سواحل شنی و جذابیت‌های طبیعی از نقاط قوّت و جذاب این منطقه برای گردشگران است. بنابراین انتظار می‌رود با برنامه‌ریزی درست و تقویت تبلیغات، تعامل و همفکری مسئولان منطقه آزاد و سازمان‌های مرتبط با گردشگری و مردم و توسعه اکوتوریسم، گردشگری در این ناحیه توسعه یابد.
فرصت‌های گردشگری در مکران
این منطقه از جاذبه‌های متنوع و متفاوت و منحصربه‌فردی، ازجمله ساحل صخره‌ای، جنگل حرّا، کوه‌های مریخی، تالاب لبپار، ویرانه‌های تیس کوپان، قلعه‌های متعدد ــ نظیر تیس، پیروزگرد، بلوچ گت، انوشیروان سنگان، باتل ــ و سدهای تیس، برخوردار است که وقتی جاذبه‌های بی‌نظسیری همچون سواحل دریای عمان، بازار سنتی فجر، منطقه تحت حفاظت گواتر با حیات وحش نادر و پدیده‌های جالب گل‌افشان‌ها را بگذاریم با مجموعه وسیعی از امکانات و ظرفیت‌های گردشگری روبه‌رو خواهیم بود؛ بدین‌ترتیب، برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه گردشگری برای جذب گردشگران داخلی و خارجی، به‌ویژه توسعه انواع گردشگری (ژئوتوریسم، گردشگری تاریخی، گردشگری روستایی، اگروتوریسم و...) و تبدیل آن به قطب بین‌المللی گردشگری دنیا ــ بر مبنای ایجاد اشتغال و درآمد بیشتر و زدودن چهره فقر ــ ضرورت دارد.
خوشبختانه با توجه به کیفیت ساحل در منطقه مکران و همچنین ویژگی‌های فیزیکی و چشم‌انداز ظاهری ساحل و نیز با توجه به وجود امنیت زیاد برای گردشگران، این منطقه ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه گردشگری دارد؛ اما در این میان ایجاد زیرساخت‌های لازم ضرورت دارد، ازجمله ایجاد جاده‌ها و سهولت دسترس گردشگران به منطقه برای گذران اوقات فراغت و فراهم آوردن امکاناتی برای پیاده‌روی در سواحل، که می‌تواند این منطقه را پررونق کند. با توجه به ظرفیت‌های موجود در سواحل مکران، خصوصاً در شهر چابهار، مجموعه‌ای از فعالیت‌های گردشگری‌تفریحی مانند غواصی، سفرهای دریایی، تأسیسات اقامتگاهی، رستوران‌ها و بازار کسب‌وکار و خرده‌فروشی را می‌توان در این منطقه راه‌اندازی کرد.
چابهار نگین انگشتری مکران
بندر چابهار مهم‌ترین شهر این منطقه است. فاصله هوایی شهرستان چابهار تا تهران 1456 کیلومتر و فاصله بندر چابهار تا مرکز استان حدود 800 کیلومتر است. این شهرستان دارای حدوداً 300 کیلومتر مرز آبی در کناره دریای عمان است که این گستردگی مرز آبی، برای توسعه انواع ورزش‌های آبی ساحلی و درنتیجه گردشگری آبی در این منطقه مناسب است. این منطقه گرم‌ترین نقطه کشور در زمستان و خنک‌ترین بندر جنوبی ایران در تابستان است. خلیج چابهار به‌دلیل طلوع‌ها و غروب‌های زیبایش در کناره‌های دریای عمان و با صخره‌های بزرگی که در قسمت جنوبی شهرستان چابهار بر اثر پیشروی آب دریا و فرسایش سنگ‌های رسوبی پدید آمده‌اند، چشم‌اندازی زیبا پیش چشم می‌نهد.
شهرستان چابهار دارای جاذبه‌های متنوع تاریخی، ژئوتوریستی، فرهنگی، روستایی، ساحلی و... است. تاکنون از این قابلیت‌ها برای ایجاد اشتغال، درآمد، افزایش سطح آگاهی مردم، افزایش سطح مبادله فرهنگی و... استفاده بهینه نشده است؛ ازاین‌رو، برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه گردشگری برای جذب گردشگران داخلی و خارجی لازم به‌نظر می‌رسد. خوشبختانه چابهار در سال‌های اخیر توسعه خوبی پیدا کرده. تبدیل آن به منطقه آزاد تجاری و یکی از مراکز ترانزیت دریایی کشور خوب ارزیابی می‌شود. در این بین، لازم است برای توسعه انواع گردشگری ازجمله ژئوتوریسم، گردشگری تاریخی، گردشگری روستایی و گردشگری ورزشی برنامه‌ریزی شود. اگر این اقدامات صورت بگیرد، چابهار می‌تواند تبدیل به قطب بین‌المللی گردشگری در جنوب‌شرق ایران شود.
گزارش از فؤاد شمس، کارشناس‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری
انتهای پیام/
