کشف بقایای جمجمه و بالاتنه کودکی متعلق به دوره هخامنشی یا عیلام نو

بقایای جمجمه و بالاتنه یک کودک با گوشواره‌ای مفرغی به‌گوش و دو ظرف سفالی بر بالای سر به‌همراه چند مهره عقیق و بدل چینی متعلق به دوره هخامنشی یا عیلام نو در کاوش محوطه باستانی جوبَجی در شهرستان رامهرمز کشف شد.

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، آرمان شیشه‌گر سرپرست هیئت کاوش این محوطه باستانی، امروز سه‌شنبه 30 خرداد 96، با اعلام این خبر گفت: «کاوش فصل دوم محوطه جوبَجی‌دهیور در بخشی از این محوطه در حدود 50متری جنوب‌شرق آرامگاه عیلام نو انجام گرفت.»

او افزود: «این آرامگاه، که در کاوش فصل نخست در سال 1386 آشکار شد، متعلق به دو بانو از خاندان ”شاه شوتور نهونته پسر ایندد“، از آخرین شاهان دوره عیلام نو (حدود 585 تا 539پیش‌ازمیلاد)، بود.»

این باستان‌شناس گفت: «فصل دوم کاوش به‌منظور شناسایی آثار فرهنگی و معماری مرتبط با این آرامگاه و آثار فرهنگی سایر دوره‌ها انجام گرفت و به‌کشف آثاری از دوره‌های اشکانی، هخامنشی، عیلام نو و عیلام میانی منجر شد.»

عضو هیئت‌علمی پژوهشکده باستان‌شناسی اظهار کرد: «در این کاوش نخست دیوارهای سنگ‌چین منظم که دو فضای مستطیل‌شکل کوچک و یک فضای مستطیل‌شکل بزرگ با زوایای گرد را تشکیل می‌دادند و بیشترین بلندای آن‌ها حدود 70 سانتی‌متر بود به‌دست آمد.»

شیشه‌گر، وجود این سازه‌ها و بقایای دو تنور در دو اندازه با قطر تقریبی حدود 60 و 50 سانتی‌متر، دستاس‌ها و پاشنه درِ سنگی را نشان از استقرارهای کوچ‌رو در این محل دانست که ممکن است متعلق به دوره هخامنشی باشند.

او با بیان اینکه بخش‌هایی از این لایه استقراری با تدفین‌های تابوتی دوره اشکانی که دارای حفاظی سنگ‌چین بودند آشفته شده بود تصریح کرد: «حجم زیادی از سفالینه‌های مکشوفه در میان آوار این دو لایه استقراری، سفال‌های دوره هخامنشی و اشکانی هستند که دلیل اختلاط آن‌ها حفر و ایجاد این گورهای دوره اشکانی در لایه زیستگاهی هخامنشی بوده است.»

این باستان‌شناس، در همین حال، نمونه‌هایی از سفالینه‌های هخامنشی را مهم شمرد و افزود: «خود این تدفین‌ها نیز، با خاک‌برداری، جاده‌سازی و عبور ماشین‌آلات سنگین، آشفته و منهدم شده و از تابوت‌ها قطعات اندکی باقی مانده و اسکلت‌ها نیز کاملاً از میان رفته بودند.»

سرپرست هیئت کاوش در محوطه باستانی جوبجی گفت: «در کنار سازه‌های سنگی، آثار دیوارهای خشتی  ــ که احتمالاً مربوط به دوره عیلام نو هستند و بخشی از آن‌ها در بررسی محوطه از پیش شناسایی شده بودند ــ  مرکب از خشت‌های حدود 35در35 سانتی‌متر و ضخامت حدود 10 سانتی‌متر به‌دست آمد.»

به‌گفته او، از عرض دیوارها بین 4 تا 5 خشت و کمتر از 2 متر باقی مانده بود و بیشترین بلندای باقی‌مانده از دیوارها شامل 8 رج خشت بود.

نقشه آثار کاوش‌شده در دست تهیه است

او با بیان اینکه آثار سقف مشاهده نشد و ممکن است در تخریب‌های امروزی با ماشین‌آلات سنگین از میان رفته باشد تصریح کرد: «در غیر این صورت، فرض وجود فضایی حیاط‌مانند پدید می‌آید و با تکیه بر فرض دوم، این فضاهای خشتی چهاردیواری‌هایی تشکیل می‌دهند که درازای هر ضلع ممکن است تا نزدیک 13 متر برسد.»

این باستان‌شناس، با بیان اینکه بقایای دیوارهای خشتی کاوش‌شده در این فصل شامل بخش‌هایی از سه سازه چهاردیواری به‌هم‌پیوسته بود، افزود: «ناگفته نماند که آثار دیوارهای خشتی در سایر نقاط محوطه پراکنده و شناسایی شده و نقشه آثار کاوش‌شده در دست تهیه است.»

شیشه‌گر، با بیان اینکه حفر گورهای دوره اشکانی باعث تخریب بخش‌هایی از دیوارهای خشتی هم شده است، اظهار کرد: «در محدوده کارگاه‌ها تعداد زیادی چاله کاوش‌های غیرمجاز و زباله‌دان نیز باعث تخریب بیشتر این دیوارهای مملو از خاکستر و سفال ایجاد‌شده در طول زمان و در برخی موارد سفال ایجادشده روزگار کنونی شده است.»

به‌گفته او، سیلاب‌های فصلی رودخانه و خاک‌برداری مکرر ماشین‌آلات سنگین نیز به ویرانی بیشتر این فضای خشتی انجامیده است.

عضو هیئت‌علمی پژوهشکده باستان‌شناسی افزود: «بقایای جمجمه و بالاتنه یک کودک که دو ظرف سفالی بر بالای سر و گوشواری مفرغی به گوش و چند مهره عقیق و بدل چینی به همراه داشت در کنار یکی از دیوارهای خشتی مدفون بود که احتمالاً متعلق به دوره هخامنشی یا عیلام نو بوده و در این کاوش فقط اسکلت قابل‌شناسایی است.»

او گفت: «در فضای باز میان چهاردیواری خشتی میانی، گمانه‌ای با اندازه 2در2 متر، ایجاد شد که حاوی سنگ‌های نسبتاً بزرگ رودخانه‌‌ای و مملو از سفالینه عیلام میانی بود.»

این باستان‌شناس افزود: «در عمق حدود 2.5متری از سطح گمانه، سازه‌ای پدیدار شد که از نظر چیدمان شبیه به خشت بود، اما جنس آن ماسه‌ای بود و 5 رج آن مشخص شد.»

عضو هیئت‌علمی پژوهشکده باستان‌شناسی افزود: «با گسترش گمانه به‌اندازه‌های 3در6 متر، ردیفی از سنگ‌های بزرگ و توده‌ای از سنگ‌های ریز و درشت در کنار آن‌ها یافته شد که در اصل روی این سازه را می‌پوشانده است.»

سرپرست هیئت کاوش در محوطه باستانی جوبجی گفت: «با پایان یافتن زمان مجوز، کاوش این لایه فرهنگی به فصل سوم موکول شد.»

فصل دوم کاوش محوطه باستانی جوبَجی با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شد.

انتهای پیام/

کد خبر 1396033024