شیرازی بنیانگذار مرمت علمی بناها، آثار و محوطه‌های تاریخی در ایران است. او در طول حیات پرخیر و برکت خود، طرح و اجرای احیا و مرمت صدها بنا و محوطه تاریخی در کشور را به عهده داشت و نقش مؤثری در مطالعات تاریخ معماری ایران، اشاعه دانش مرمت در کشور و تربیت نیروی انسانی متخصص در این زمینه ایفا کرد، نوشتار حاضر به یادبود دوازدهمین سالگرد درگذشت این استاد نامدار عرصه میراث‌فرهنگی کشور است.

سیدباقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، فرزند سید محمدحسین، در سال 1315 در نجف اشرف در خانواده‌ای ایرانی، روحانی و دینی به دنیا آمد. او از نوادگان میرزای بزرگ شیرازی است. او دوران کودکی و نوجوانی را در فضای بسیار غنی دینی، اعتقادی، فرهنگی و علمی در نجف و تهران طی کرد. خودش دراین‌باره می‌گوید:«من در یک خانواده مذهبی، سنتی و معتقد پرورش پیدا کردم و همیشه افتخار کرده‌ام که در چنین خانواده‌ای،‌ چه از طرف مادری و چه از طرف پدری، به دنیا آمده‌ام. من فرزند سید محمدحسین شیرازی، نوه میرزای شیرازی هستم و مادرم، فرزند فاضل بزرگوار، آقا سید محمدکاظم شیرازی، از علمای طراز اول عالم تشیع و از مراجع تقلید دوران خود است. در چنین خانواده‌ای در نجف اشرف در سال 1315 هجری شمسی، شب تولد امام حسن (ع) در ماه رمضان متولد شدم. در آن فضای ملکوتی و زیبای نجف تا 4 سالگی، زندگی کردم. دوران جنگ جهانی دوم با خانواده به تهران آمدیم. مرحوم پدرم هنوز آن‌جا تحصیل می‌کردند و چون تحصیلات پدرم تمام نشده بود، به نجف اشرف رفت‌وآمد داشتیم. نجف اشرف، بزرگ‌ترین مرکز علمی روزگار خودش بود و از هر حیث بی‌نظیر بود، چه ازنظر فضای فرهنگی و چه ازنظر فضای علمی، با حضور شخصیت‌های توانمند و تاریخ بسیار کهنی که این حوزه داشت، من با این فضا مأنوس بودم و قطعاً زندگی در چنین فضایی در من بی‌تأثیر نبود. آن فضای روحانی و پر جنب‌وجوش علمی که ما شب و روز مباحث علمی را از کودکی می‌شنیدیم و در آن حضور داشتیم و می‌دیدیم، در ناخودآگاه من تأثیر بسیار زیادی داشت. در تمام فضای این شهر مقدس که البته شهر بزرگی نبود، حوزه‌های مختلفی وجود داشت و به دلیل تأثیر عمیق این محیط بود که ذات من ناخودآگاه به‌سوی علم و فرهنگ و سنت کشیده شد و تا به امروز هم در جهت خط اصلی و ناب سنتی حرکت کرده‌ام.»

سید باقر آیت الله زاده شیرازی در سال 1335 موفق به اخذ دیپلم ریاضی از دبیرستان دارالفنون شد. او در سال 1342 با درجه عالی در رشته کارشناسی ارشد معماری از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد.

* رئیس امور موزه‌های استان آذربایجان شرقی و عضو کمیته ملی موزه‌های ایران

انتهای پیام/