شورای راهبری باغ فین کاشان در خصوص این مطلب و ضمن احترام به نویسنده و به همۀ کسانی که از سر دلسوزی مطلب یادشده را دنبال کرده‌اند خاطرنشان می‌سازد، باغ فین به عنوان یک محوطۀ میراث جهانی دارای برنامه‌های مشخص و از پیش تعیین شده برای مدیریت این اثر تاریخی ارزشمند است. این برنامه در طول حدود شش سال گذشته با هدایت شورای راهبردی و با بهره‌گیری از توان علمی متخصصان مرتبط، برنامه‌های مهم و متفاوتی را در باغ و پس از قرارگیری آن در فهرست میراث جهانی به انجام رسانده است.

بازکاشت بخشی از درختان حذف شده در نیمۀ دهۀ 80، حذف چمن از سطح کرت‌ها در جهت بازیابی بافت گیاهی اصیل‌تر باغ و کاشت حدود 150 اصله درختان مثمر برای بازسازی وضعیت کرت‌ها و البته تهیه و تصویب و ابلاغ حرایم حفاظتی باغ که برنامه‌ای جامع برای جلوگیری از توسعه‌های شهری ناهنجار پیرامون باغ است ازجملۀ این اقدامات اند. باوجوداین، باغ فین همانند هرباغ تاریخی دیگری وابسته به حضور درختان و سایر گیاهان است. این عناصر زنده و میرا هستند و گاه به دلایل مختلف به انواع بیماری‌ها مبتلا می‌شوند و یا در معرض آسیب‌های فیزیولوژیک قرار می‌گیرند.

به دلایلی که برای ما کاملاً شناخته شده نیست و احتمالاً می‌تواند ناشی از ایجاد تغییرات وسیع در وضعیت اکولوژیک منطقۀ فین در اثر توسعه‌های ناموزون شهری دو دهۀ اخیر باشد، هراز گاهی مشکلاتی ایجاد می‌شود؛ از جمله درختان چنار از حدود سال 1391 با بیماری ناشی از قارچ ناتراسیا دست به گریبان بوده‌اند.

 پیشرفت این بیماری اگرچه با بهره‌گیری از مشاوران گیاه‌پزشکی تحت کنترل بوده، اما در مورد درخت حذف شده درمان پاسخگو نبوده است. امکان گسترش آلودگی ناشی از قارچ، تأثیر مستقیم بیماری بر خشکیدگی ریشه و بخش تحتانی درخت در کنار ضعف فیزیولوژیک ناشی از پوسیدگی درون‌چوب که در عکسهای تهیه شده از این درخت دیده می‌شود، بعد از مدت‌ها بررسی و پایش ازجمله مطالعات مشاوران علمی مجموعه، حذف درخت یادشده را به گزینۀ اصلی تبدیل کرد.

 این اقدام ما را هم اندوهگین کرده است. با وجود این، حفاظت از یک محدودۀ تاریخی گاه نیازمند اقداماتی این چنین است. شورای راهبردی باغ فین و پایگاه میراث جهانی باغ‌های ایرانی ضمن قدردانی از همۀ نگرانی‌های ابراز شده، خاطرنشان می‌کند که باغ براساس برنامۀ مدیریت مصوب و براساس منشور حفاظت از باغ‌های تاریخی تحت حفاظت است و برنامه‌های مستمر بازکاشت بخش‌های آسیب دیده همواره در مرکز توجه قرار دارند.

*عضو شورای راهبردی پایگاه میراث جهانی باغ‌های تاریخی ایران

انتهای پیام/