میراث ماندگار شیرازی

13 سال پیش در چنین روزی، 28 مردادماه 1386، دکتر سيد باقر آيت‌الله‌زاده شيرازی بعد از 40 سال تلاش خستگی‌ناپذیر، صادقانه و با اخلاص برای حفظ و احيای میراث ارزشمند فرهنگی این سرزمین در خلال برگزاری مراسمی که برای پاسداشت خدماتش ترتیب یافته بود به سوی ابدیت پرکشید.

اکنون 13 سال از آن اتفاق تلخ گذشته است و در این سال‌ها مطلب زیادی در رثای آن بزرگ‌مرد تکرار نشدنی عرصه حفاظت از میراث فرهنگی کشور بیان و یا به نگارش درآمده و آیین‌هایی نیز با همین نیت ترتیب یافته که همگی آن‌ها شایسته ستایش است. با این حال، زنده نگه‌داشتن یاد و نام افرادی چون دکتر سيد باقر آيت الله زاده شيرازی در قامت یکی از \"اوتاد\" میراث فرهنگی ایران همواره بر همه کسانی که در این عرصه فعال‌اند فرض است و هرگز تکراری جلوه نخواهد نمود، میراث ماندگار شیرازی، در برگیرنده آموزه‌های اخلاقی و دیدگاه‌های ارزشمندش نسبت به موضوعات مختلف حوزه میراث فرهنگی کشور نه فقط بی‌نیاز از بیان مجدد نخواهد بود، بلکه ضرورتی است که هر روز بیش از روزهای گذشته اضطرار آن ملموس‌تر می‌شود.

او از نوادگان ميرزای بزرگ شيرازی بود. او دوران کودکی و نوجوانی را در فضاي بسيار غنی دينی، اعتقادی، فرهنگی و علمی در نجف و تهران طی کرد و در سال 1335 موفق به اخذ ديپلم رياضی از دبيرستان دارالفنون شد. او در سال 1342 با درجه عالی در رشته کارشناسی ارشد معماری از دانشکده هنرهای زيبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد.  در سال 1343 برای ادامه تحصيل به ايتاليا رفت و در سال 1350 با درجه عالی موفق به اخذ مدرک دکترا در رشته مطالعه و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی از دانشکده معماری دانشگاه رُم شد. رئیس دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران در استان اصفهان (از سال 1346 تا 1358) رئیس سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران و سرپرست اداره کل حفاظت آثار باستانی و بناهای تاریخی (از سال 1358 تا 1366) معاون اجرایی و قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی کشور (از سال 1366تا 1379) و عضویت در هيئت مؤسس و رياست موسسه فرهنگی ايکوموس ايرا  (Iran ICOMOS)، وابسته به شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها وابسته به یونسکو از جمله مهم‌ترین سمت‌های اجرایی اوست.

او از بنیان‌گذاران سازمان میراث فرهنگی کشور بود که تهيه پیش‌نویس اساسنامه و لايحه قانونی تشکيل سازمان ميراث فرهنگی کشور را عهده‌دار بود و در شکل‌گیری مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی نیز نقش تأثیرگذاری داشت. او دبيرکنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران و عضو هیئت‌علمی کنگره بود که تأسیس دبيرخانه کنگره، برگزاری سه دوره اين کنگره ملی در ارگ بم و ويراستاری علمی و کوشش در چاپ پانزده جلد مجموعه مقالات سه کنگره مذکور (از سال1374 تا 1386) را عهده‌دار بود. دکتر آیت الله زاده شیرازی مؤسس و عضو هيئت تحريريه فصلنامه علمی، فنی، هنری \"اثر\" وابسته به سازمان میراث فرهنگی کشور و تا شماره 41، مديرمسئول اين فصلنامه بودند. اين مجله، فضايي را فراهم آورد که تلاشگران صحنه ميراث فرهنگی کشور قادر باشند نتيجه تلاش‌ها و مطالعات خود را منتشر کنند. دکتر باقر آیت اله زاده شیرازی عضو پيوسته فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ايران و چهره ماندگار عرصه معماری، مرمت و حفظ آثار تاريخی، همايش چهره‌های ماندگار، 1380 بود.

شیرازی بنیان‌گذار مرمت علمی بناها، آثار و محوطه‌های تاريخی در ايران است. او در طول حيات پرخير و برکت خود، طرح و اجرای احيا و مرمت صدها بنا و محوطه تاريخی در کشور را به عهده داشت و نقش مؤثری در مطالعات تاريخ معماری ايران، اشاعه دانش مرمت در کشور و تربيت نيروی انسانی متخصص در اين زمينه ايفا کرد. روحش شاد و یادش همواره گرامی باد.

 

* رئیس امور موزه‌های اداره‌کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان شرقی

انتهای پیام/

کد خبر 1399052858

برچسب‌ها