خطه هنر‌پرور البرز از دیر‌باز مهد پرورش هنرمندان بومی و غیر‌بومی بسیاری بوده که مسیر نا‌هموار هنر را برای سایر علاقه‌مند‌ان هموار کرده‌اند. نرگس پور‌حقیقی متولد سوم اسفند ماه 1340 پرستار دوران دفاع‌مقدس و هنرمند شناخته شده‌ای است که سال‌ها‌ست در رشته حکاکی روی چرم فعالیت میکند. نقل مکان او از تهران به کرج در سال 67 او را در همسایگی یکی از افراد‌ی قرار داده که برای اولین بار حکاکی روی چرم که هنر بومیان آمریکا است را وارد ایران کرده بود و همین امر سبب گرایش او به سمت این رشته نو‌ظهور شده است.
این هنرمند در نمایشگاه‌ها‌ی استانی، ملی و بین‌المللی بسیاری از جمله تهران، کیش، ارومیه، قزوین و سایر استان‌های کشور و همچنین خارج از کشور نظیر ایتالیا و آفریقا شرکت کرده و برنامه‌ها‌ی آموزشی در شبکه‌ها‌ی مختلف تلویزیون داشته است.
چطور وارد این رشته و به آن علاقه‌مند شد‌ید؟
از ابتدا فرد‌ی هنر‌دوست بودم و اگرچه از شغل پرستار‌ی به دلایلی استعفا دادم ولی این موضوع باعث نشد تا از فعالیت دست بر‌دار‌م. آشنایی با اولین و تنها استاد‌م آقا‌ی عباسیان موجب بروز استعداد و علاقه بی‌پایانم در این رشته شد. هر چند به دلیل مهاجرت ایشان به خارج از کشور فقط در دوره‌ای کوتاه موفق به فراگیری اصول اولیه حکاکی روی چرم شدم.
چگونه در هنر حکاکی روی چرم ماند‌گار شد‌ید؟
با توجه به جدید بود‌ن این رشته و آشنا نبودن من با کرج، تهیه مواد و ابزار اولیه دشوار بود اما به واسطه شغل همسر‌م که استاد صحافی بود و در طراحی و اجرا تبحر داشت، من شکل ابزار مورد نیاز را می‌کشید‌م و همسر و برادر‌م که کارخانه تولید هوا‌کش‌ها‌ی صنعتی داشت، نمونه کار‌برد‌ی آن‌ها را برایم می‌ساختند. از شدت علاقه شب‌ها بعد از رسید‌گی به امور خانه و فرزندانم از طرح فرش، کاشی و... الگو‌بر‌دار‌ی میکردم.
از سختی‌ها و مشکلات موجود در این مسیر بگویید؟
با وجود مشکلاتی که بر سر راهم بود اما به‌دلیل وابستگی شدید‌م به این رشته تا به امروز در آن ماند‌گار شدم و به‌صورت خود‌آموز، پیچ و خم‌ها‌ی کار را یاد گرفتم. مثلا در ابتدا طبق آموزشی که دیده بودم رنگ فت آمریکایی را با الکل حل میکردم و با واکس روی کار می‌زد‌م اما این کار موجب می‌شد تا لباس رنگ بگیرد و یا چرم ترک بر‌دارد. بنا‌بر‌این با تجربه‌ای که داشتم رنگ گیاهی تهیه و تولید و از آن برای تثبیت کار استفاده کردم. یا مثلا برای این‌که لبه کار ضخیم نشود قسمت‌ها‌یی از کار را نازک‌تر درست میکردم تا کار جلوه بهتر‌ی داشته باشد. برای خرید مواد اولیه به بازار کفاش‌ها می‌رفتم و همه از دید‌ن من تعجب می‌کرد‌ند و می‌گفتند این کار‌ها سخت و مردانه است دست‌ها‌ی شما آسیب می‌بیند. اما تمام این مشکلات ذره‌ای از علاقه من به این رشته کم نمی‌کرد و مانعی بر سر راهم نبود.
از راه‌انداز‌ی اولین کارگاه شخصی و بر‌گزار‌ی دورههای آموزشی بگویید؟
در ابتدا یکی از اتاق‌ها‌ی منزل را تبدیل به کارگاه کوچکی کردم و تمام کار‌ها از برش، طراحی و حکاکی را به تنهایی انجام می‌داد‌م اما بعد کمکم همسر‌م به کمکم آمد و توانستیم محلی به عنوان کارگاه اجاره کنیم. اولین شخصی بودم که موفق به دریافت کارت شناسایی در رشته حکاکی روی چرم شدم و در سال ۷۰ این هنر را به سازمان صنایع‌دستی وقت معرفی کردم و سال ۷۷ جواز تاسیس برای ایجاد تعاونی را دریافت کردم. همچنین در سال ۸۰ استاندارد این رشته هنری را نوشتم. اولین شاگرد‌ان و مشتر‌ی‌ها‌ی من اعضا‌ی خانواده‌ام بود‌ند و در این راه همیشه مرا همراهی کرد‌ند. حضور خدا را در تک‌تک لحظات حس میکردم چرا که راهی که در آن قدم گذاشته بودم سراسر عشق بود و هست و می‌دانستم با لطف او روز‌ی این هنر را در ایران گسترش می‌دهم که همین‌گونه هم شد.
بازار فروش محصولات در سال‌ها‌ی ابتدا‌یی چگونه بود؟
برای اولین بار در نمایشگاه صنایع‌دستی حضور داشتم و همچنین محصولاتی برای شرکت‌ها‌ی صادراتی نیز تهیه میکردم. در نمایشگاه تخصصی و بین‌المللی صنعت چرم شرکت داشتم که به‌مناسبت افتتاح شبکه پنج سیما تصویر‌بر‌دار‌ی انجام شد و به عنوان هنرمند حکاکی روی چرم شناخته شدم. سفارش‌های مختلفی از سازمان‌ها، ادار‌ات، بانک‌ها و... به‌عنوان هدایا‌ی تبلیغاتی و مناسبتی تهیه و آماده میکردم.
روش تهیه اثر و زمینه‌ها‌ی کار به چه شکل است؟
در ابتدا طرح اولیه را که می‌تواند ثابت و یا ذهنی باشد را پیاده کرده و پس از برش، آن را حکاکی می‌کنیم. در مرحله بعد با رنگ و دوخت کار نهایی آماده می‌شود. خط، چهره و حجم از جمله زمینه‌ها‌ی کار در حکاکی روی چرم است.
مدت زمان تهیه و تولید یک اثر چقدر طول می‌کشد؟
این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد ولی برای من که سال‌ها در این رشته فعالیت کردم و تجربه دار‌م از برش و حکاکی تا دوخت یک کیف پر کار شاید دو روز زمان نیاز باشد ولی برای فرد مبتد‌ی هفته‌ها طول بکشد.
محصولات تولید‌ی در حکاکی روی چرم شامل چه موارد‌ی می‌شود؟
نو‌آور‌ی و خلاقیت در این رشته، زمینه تولید آثار متنوعی از قبیل کیف، کمربند، زیر‌گلدانی، اشیا‌ی تزیینی، مبلمان، پرده، وسایل کار‌برد‌ی داخل خودرو و... را فراهم آورده است.
چرا به فکر تأسیس شرکت تعاونی افتاد‌ید؟
در یکی از نمایشگاه‌ها‌یی که حضور داشتم از یکی از مسئولانی که برای باز‌دید آمده بود خواستم زمینه را برای گسترش کار فراهم کند و او مرا تشویق به راه‌انداز‌ی شرکت تعاونی کرد. با وجود مراحل ادار‌ی سخت و پیچیده موفق به تاسیس آن شدم. هر چند به دلیل مشکلات اقتصاد‌ی سال 95 شرکت را جمع و نیرو‌‌ها را تعدیل کردم اما از ابتدا‌ی امسال شرکت را مجدد در تهران راه‌انداز‌ی کردم که در آن‌جا علاوه بر تولید آثار هنری، دورههای آموزشی بر‌گزار می‌کنم و در حال‌حاضر به کمک همسر و فرزندانم شرکت را اداره می‌کنم.
رده سنی هنر‌جویان و طول مدت آموزش چگونه است؟
رده سنی خاصی ندارد مهم علاقه و پشتکار است. هنر‌جو از سن کم حدود 16 سال تا 50 سال داشته‌ام و این هنر را آموزش داده‌ام. طول دوره آموزشی به استعداد و سطح یاد‌گیر‌ی هنر‌جو بستگی داشته و به طور معمول مدت زمان 20 ساعت برای آموزش اصول اولیه حکاکی کافی است.
با توجه به شیوع کرونا تجربه آموزش در فضا‌ی مجازی چگونه است؟
علاوه بر آموزش حضور‌ی در کرج و تهران که منجر به پرورش شاگرد‌ان و مربیانی شده که همگی موفق و فعال هستند و آثار بسیاری تولید می‌کنند دورههای مجازی برای علاقمند‌ان سایر استان‌ها از جمله خراسان‌رضو‌ی بر‌گزار کرده‌ام و مربی پرورش می‌دهم تا در آموزش‌و‌پرورش دوره بر‌گزار کنند.
از دوره آموزشی ویژه هنر‌جویان استثنا‌یی بگویید؟
سال 79 به دعوت مسئولان مدرسه پویا برای دانش‌آموز‌ان استثنا‌یی دوره آموزشی بر‌گزار کردم که با استقبال مواجه شد و با توجه به این‌که حجم تولید‌ات کار‌گا‌هی زیاد بود به نا‌چار با آموزش مربی او را جایگزین خود‌م کردم چرا که دانش‌آموز‌ان استثنا‌یی علاقه و پشتکار زیاد‌ی داشتند.
شاخص‌تر‌ین اثر‌ی که تهیه و تولید کرده‌اید چه بوده است؟
تصویر امام‌حسین (ع) و حضرت علی‌اصغر (ع) در کربلا و حضرت مسیح از نمونه کار‌ها‌ی شاخصی است که ساخته‌ام. همچنین آینه کنسولی از جنس پوست، نقره، فیروزه ساخته‌ام که اثر‌ی ماند‌گار است. در راه برگشت از کارگاه ایده اولیه این اثر به ذهنم رسید و تا صبح بیدار ماند‌م و طرح اولیه را پیاده کردم و شش ماه زمان برد تا کار نهایی آماده شود. آثار‌م شناسنامه داشته و علاوه بر ارزش ماد‌ی از ارزش بالا‌ی هنری و معنو‌ی نیز بر‌خور‌دار هستند.
تا‌کنون چه افتخار‌ات و عناوینی کسب کرده‌اید؟
در سال 83 با حمایت مسئولان دولتی و هزینه شخصی در نمایشگاه میلان ایتالیا حضور داشتم و تقدیر‌نامه دریافت کردم. دو‌باره سال 95 در نمایشگاه میلان حضور داشتم که آثار حکاکی روی چرم با استقبال زیاد‌ی مواجه شد و تعداد‌ی از آثار‌م به فروش رفت. چند سال متوالی به عنوان کارآفرین برتر انتخاب شدم و چندین دیپلم افتخار از طرف جامعه مبتکران و مخترعان ایران برای رنگ‌آمیز‌ی و حجم دریافت کرده‌ام. همچنین طی این سال‌ها به واسطه حضور در جشنواره و نمایشگاه‌ها‌ی گو‌نا‌گون موفق به دریافت تقدیر‌نامه‌ها و تندیس‌ها‌ی زیاد‌ی از طرف سازمان‌ها‌ی مختلف شده‌ام.
از تغییر‌ات و نو‌آوری‌ها‌ی به وجود آمده در حوزه کار‌ی خود راضی هستید؟
ما از مقوا‌ها‌ی معمولی برای تهیه الگو استفاده می‌کنیم در حالی که الان الگو‌ها‌ی آماده لیزر‌ی در بازار وجود دارد. همه چیز ماشینی و صنعتی شده است و کیفیت کار تولید‌ی با دست به عنوان صنایع‌دستی را ندارد. کار‌ها از لحاظ کیفیت به درجات مختلفی تقسیم می‌شو‌ند. در حال حاضر بیشتر از این‌که دغد‌غه کار هنری داشته باشند و روش کار را اصولی یاد بگیر‌ند و آموزش بدهند همه به سمت تولید انبوه و یا فروش ابزار و مواد اولیه برای دریافت سود بیشتر رفته‌‌اند دیگر کمتر کسی به شکل حرفه‌ای، تخصصی و سنتی کار میکند.
انتهای پیام/
