در میان انبوه رشتههای هنری این بار نگاهمان به هنر ظریف و زیبای قلمزنی جلب شد که به دست بانوی توانمند خوزستانی ساکن البرز بر تن فلز سرد نقش میبندد و جان میگیرد.
فاطمه مرواریدنژاد متولد مهر ماه ۱۳۶۲ است و با وجود اینکه تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی رشته زمین شناسی ادامه داده اما استعداد، ذوق و سلیقهاش در زمینه هنر قلمزنی بروز پیدا کرده است.
چرا در میان دنیای وسیع هنر، جذب این رشته شدید؟
از کودکی صدای چکش بر تن مس برایم شیرین و دلچسب بود از وقتی خودم را شناختم با حمایت خواهرم در کلاسهای قلمزنی شرکت کردم و اکنون حدود ۱۵ سال است که در این رشته فعالیت میکنم.
چطور شد به البرز مهاجرت کردید؟
به واسطه شغل همسرم به البرز آمدیم و از سال ۹۳ با ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان به عنوان مربی همکاری دارم و در شهرستانهای مختلف استان دورههای آموزشی برای علاقمندان برگزار میکنم.
در ابتدای ورود به این رشته چطور در آن ماندگار شدید؟
علاوه بر اینکه خانواده مشوق و حامیان اصلی من بودند انجام کار هنری صبر و آرامش خاصی به من میداد و بر ذوق و شوقم برای ادامه راه میافزود.
آیا به مواد و ابزار مورد نیاز در این زمینه در البرز دسترسی دارید؟
بله ابراز و مواد اولیه از قبیل قلم، چکش، فلزات گوناگون، قیر، گچ و غیره را از استان تهیه میکنم.
آیا در فضای آموزشگاهی نیز دوره برگزار میکنید؟
در آموزشگاه شخصی خودم در فردیس به هنرجویان علاقهمند آموزش میدهم. ابزار و مواد اولیه را به صورت امانی در اختیار افرادی که توانایی مالی کمتری دارند قرار میدهم تا از ادامه راه هنر منصرف نشوند و از این کار دست نکشند.
وقتی یه نمونه اثر قلمزنیشده را میبینیم به جزئیاتش از جمله نحوه تولید آن دقت چندانی نمیکنیم، مراحل خلق یک اثر چگونه است؟
طرح ذهنی یا ثابت مورد نظر بر روی فلز که میتواند از جنس طلا، نقره، مس، برنج، ورشو و ... باشد میکشیم و زیرکار را که ترکیبی از قیر شل و سفت است درست کرده و با دقت و ظرافت خاصی نقش انتخابی را با قلم و چکش مخصوص روی کار پیاده میکنیم.
آفرینش یک اثر قلمزنی از ابتدا تا انتها چه مدت ممکن است طول بکشد؟
این امر به اندازه، نوع طرح موردنظر، جنس کار و مدل انتخابی بستگی داشته و بسیار متغیر بوده و ممکن است بسته به تکنیک انتخابی از ۳ تا ۴۰ روز طول بکشد.
انواع آثار مرسوم تولیدی در حرفه قلمزنی شامل چه مواردی میشود؟
ظروف مختلف نظیر بشقاب، سینی، ظروف حجمی، کوزه، گلدان، زیورآلات، سگک کمربند، رکاب انگشتر، تابلو، لوستر، اشیای تزئینی و ... از جمله آثاری هستند که با دستان توانای هنرمند قلمزن خلق میشوند.
حضور در نمایشگاههای صنایعدستی را چقدر در روند کار مؤثر میدانید؟
همواره در نمایشگاههای متعددی شرکت داشتم اما به واسطه شرایط موجود خللی پیش آمده و این مورد بر روی فروش و بازاریابی محصولات تأثیر منفی زیادی گذاشته است و بیشتر در بحث آموزش تمرکز کردهام و برای علاقهمندان، دورههای آموزشی برگزار میکنم.
میزان استقبال هنرجویان و بازار کار را در البرز چگونه ارزیابی میکنید؟
در زمان برپایی نمایشگاههای مختلف مشتاقان بسیاری برای فراگیری هنر قلمزنی مراجعه میکردند، همیشه استقبال زیادی وجود داشت و بازار کار و زمینه فعالیت نیز به عنوان حرفه و شغل در البرز فراهم است و با تلاش و صبر میتوان به درآمدزایی رسید.
از نحوه فروش و بازاریابی آثار تولیدی بگويید؟
تا قبل از شیوع کرونا بازار فروش محصولات خوب بود و حتی صادرات چمدانی به کشورهای سوئد، عراق، گرجستان، عربستان، بلغارستان و ... داشتیم. اکنون نیز با تبلیغات در فضای مجازی فروش محصولات هر چند کمتر اما ادامه دارد. همچنین مجموعه آثاری از من و هنرجویانم در اولین نمایشگاه دائمی صنایعدستی واقع در جنب ادارهکل میراثفرهنگی استان به نمایش درآمده که با استقبال خوبی نیز مواجه شده است.
از میزان اثرگذاری روحی روانی این هنر در میان هنرجویان خود بگویید؟
چند هنرجو داشتم که به واسطه توصیه پزشک به سمت رشته هنری آمدند که این امر علاوهبر درمان و رسیدن به آرامش درونی و تمرکز ذهنی موجب بروز استعداد در آنها نیز شد.
آیا تاکنون از امکانات و تسهیلات ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان استفاده کردهاید؟
کرونا آسیبهای بسیاری در تمام حوزهها از جمله آموزش، تولید و فروش وارد آورده به طوری که دورههای آموزشی که ۴ بار در سال در قالب دورههای آموزشی ۳ ماهه برگزار میشد محدود شد و در حال حاضر با نفرات کمتر و با رعایت دستورالعملهای بهداشتی به صورت حضوری و مجازی تشکیل میشود.
پروانه تولید کارگاهی و مدرک فنیوحرفهای دارم و دورههای استاد شاگردی برگزار میکنم و در چند مرحله نیز از وام و تسهیلات ارائه شده استفاده کردهام.
چه درخواستی از مسئولان مربوطه دارید؟
رشته قلمزنی از جمله رشتههای پر طرفدار در استان البرز است، هر چند مسؤلان بسیار دلسوزانه فعالیت میکنند اما با توجه به شرایط و مشکلات موجود، هنرمندان و صنعتگران نیازمند توجه و حمایت بیشتری هستند تا با عبور از این روزهای سخت بتوانند چراغ هنر را روشن نگه دارند.
از تجربه خود در رشته قلمزنی بگویید؟
هنر قلمزنی یک رشته تجربی است و هنرمند به مرور زمان و به واسطه تکرار و تمرین به نکات ارزشمندی دست پیدا میکند که در هیچ منبع مکتوبی به ثبت نرسیده است و من سعی کردهام آنها را صادقانه در اختیار هنرجویان و علاقمندان قرار دهم، پشتکار، تمرین و تلاش سه اصل اساسی موفقیت محسوب میشوند که در رشتههای صنایعدستی و هنرهای سنتی تکرار زیاد، موجب کسب تجربه و افزایش مهارت دست هنرجو شده و آثار بینظیری خلق میشود.
تا چه حد با خلاقیت و نوآوری در رشتههای هنری موافق هستید؟
خلاقیت و نوآوری میتواند اثر هنری را زیباتر کند و هر چه تکرار و تمرین بیشتر باشد نتیجه بهتری حاصل میشود.
تاکنون موفق به کسب چه عناوینی شدهاید؟
عنوان سوم جشنواره البرزبانو را به عنوان بانوی فعال و کارآفرین کسب کردهام.
انتهای پیام/