گنبد غفاریه در قسمت شمال غربی مراغه در کنار رودخانه صوفی واقع شده و تاریخ احداث آن در فاصله بین سالهای ۷۲۵ و 728 هجری قمری است. این گنبد توسط حاکم وقت مراغه به نام امیر شمس الدین قراسنقر ساخته شده و خود نیز در آن دفن شده است. گنبد غفاریه بنایی مربع و آجری است که بر بالای سکویی سنگی و دخمه ای استوار است در چهار زاویه آن ستونهای با نقوش لوزی ساخته اند. تزیینات بنا، نقوش زیبایی هندسی و کتیبههای با خط ریحان و تنوع رنگ کاشی ها، جلوه زیبایی به این گنبد بخشیده است. نام بنا برگرفته از فرد متمکنی است که به نام نظام الدین احمد بن حسین غفاری که در مسیر بازگشت از حج در مراغه اقامت گزیده، عمارتی را در کنار این گنبد احداث و املاکی را به آن وقف کرده است. این بنا در ۷ مرداد ۱۳12 به شماره ۱۳۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گنبد غفاریه مراغه وابسته به دوره ایلخانان و دارای تزیینات بسیار زیبا و به ویژه اشکال هنر کاشی کاری مرسوم در این دوره است . برخی از عناصر معماری در گنبد غفاریه، ایرانی نیست و همین طور در ضلع جنوبی، شرقی و غربی سازه از نشانی به نام چوگان دار مصرف شده که در بنای دیگری در ایران مشاهده نشده است که این نشان به نوعی هویت بنای غفاریه را مشخص می نماید . با دقت به سه نشان خانوادگی بر بالای پنجره ها که به صورت دو عصای پشت به پشت است و در می یابیم که آنها نشان خانوادگی ‹چوگانداران› است. این نشان، همینطور بر بنایی واقع در بیت المقدس یعنی مکتب (امیر ایل ملک) که مدرسه ملکیه گفته می شود و نیز بر چلچراغی مینایی متعلق به موزه قسطنطنیه و به همراه اسم (ایل ملک چوگاندار) دیده می شود .
انتهای پیام/