به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل‌ از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، محمد عرب امروز 17 مهر 1400 اظهار کرد: «پس از معرفی و بازدیدهای کارشناسان مختلف و تاییدیه‌های اولیه، بررسی نهایی بنای تاریخی کاروانسرای سرایان، روز پنج‌شنبه 15 مهرماه توسط ارزیاب یونسکو به منظور ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو انجام شد و ان‌شالله این بنا به‌عنوان اولین اثر شهرستان سرایان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت خواهد رسید.»

مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان افزود: «در بازدید ارزیاب یونسکو، محمدحسن طالبیان مشاور وزیر، سیدهادی احمدی روئینی مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وزارت و جمعی از کارشناسان وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان، معاون سیاسی فرمانداری، معاون میراث فرهنگی استان، معاون شهردار سرایان، شورای اسلامی شهر سرایان و تعدادی از کارشناسان اداره‌کل استان و جمعی از مردم و مسئولان محلی حضور داشتند.»

عرب گفت: «مرمت کاروانسرای سرایان از سال 1385 آغاز شد و فاز اول این پروژه سال 1389 به بهره‌برداری رسید که در این مرحله بنا تقریباً مرمت شد و در ادامه از سال 1390 تکمیل فاز اول موزه (اعلان حریق، سیستم پایش تصویری، سیستم روشنایی و نورپردازی و ...) و راه‌اندازی فاز دوم موزه انجام شد. همچنین ساختمان اداری میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان جابه‌جا و نصف بنا تبدیل به اقامتگاه بوم‌گردی شد و غرفه‌های بیرونی در اختیار صنعت‌گران صنایع‌دستی قرار گرفت.»

او افزود: «کف‌سازی و جداره‌‌سازی معبر روبروی کاروانسرا، محوطه‌سازی پشت‌بام آب‌انبار، مرمت فضای داخلی غرفه‌های بازار میثم، مرمت کامل حمام، مرمت نمای بازار میثم و... در طول این سال‌ها انجام شد و جمع‌آوری میدان کوثر، محوطه‌سازی روبروی بازار و حمام، شروع محوطه‌سازی و احداث بوستان محله‌ای در محوطه روبروی کاروانسرا از محل اعتبارات ستاد بازآفرینی شهری و با مشارکت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، شهرداری و راه و شهرسازی در حال اجرا است.»

مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان ادامه داد: «تجمیع کارگاه‌های آهنگری و زنگوله‌سازی در محل بازارچه و افزایش از 2 کارگاه به 9 کارگاه و راه‌اندازی کارگاه خراطی و تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی و ترغیب مالکان به احیاء بازار (هرچند کامل محقق نشد ولی ادامه‌دار خواهد بود)، از دیگر فعالیت‌های انجام شده است.»

عرب گفت: «احیاء هنرهای بومی و سنتی با مستندنگاری و ثبت در فهرست میراث معنوی کشور (از جمله آهنگری سنتی و زنگوله‌سازی، خراطی، مراسم آب‌گیری آب‌انبارها، مراسم روز برات در شهر سرایان، هنر چادر شب‌بافی، کفش چرمی و چکن‌دوزی) و همچنین ثبت 6 اثر و جاذبه طبیعی در فهرست میراث ملی و 49 اثر تاریخی و 20 اثر در شرف ثبت ملی و... در کنار جاذبه‌های گردشگری متنوع نظیر کویر زیبای سه قلعه یا بهشت منجمان و کویرنوردان و منطقه نمونه گردشگری مصعبی، کریمو، غاز زیبای بتون، روستاهای ییلاقی و ... همگی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌هایی هستند که پازل گردشگری شهرستان را تکمیل کرده‌اند و ثبت جهانی کاروانسرا نقطه عطف گردشگری در شهرستان سرایان خواهد بود.»

او افزود: «مجموعه تاریخی شهر سرایان، مجموعه تاریخی شهر سه قلعه، آب‌انبارهای شهر آیسک، کویر زیبای سه‌قلعه بهشت منجمان و کویرنوردان، آب‌انبارهای شهر سرایان، غار بتون، مجموعه آبشارهای دره‌کلگی و دوتگی واقع در منطقه سبزرود، منطقه گردشگری کریمو و مصعبی و روستاهای ییلاقی شمال شهرستان، کال زو و منطقه گردشگری زابر، برخی از آثار جذاب تاریخی و طبیعی شهرستان سرایان هستند که آب انبارهای شهرستان و مجموعه کال زو و آبشارهای دره سبزرود نیز قابلیت کاندید  شدن برای ثبت جهانی را دارند.»

مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان اضافه کرد : «فعالیت 10 اقامتگاه بوم‌گردی فعال، 2 واحد رستوران بین‌راهی، 2 دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری، 2 مجتمع بین‌راهی و 6 طرح گردشگری در حال اجرا که تا پایان سال حداقل 3 طرح جدید به بهره‌برداری خواهد رسید، از دیگر ظرفیت‌های ایجاد شده برای گردشگران و در راستای ایجاد اشتغال و استفاده از ظرفیت‌های شهرستان است.»

عرب گفت: «كاروانسرای سرایان به همراه آب انبار، مسجد، حمام و بازار يك مجموعه تاريخي را تشكيل مي‌دهند. بنا به شيوه دو ايواني ساخته شده و فضاهاي معماري آن عبارت از سر در ورودي، هشتي، صحن، ايوان‌ها و حجره‌هاي متعدد است. اين بنا با شماره8733 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.»

او اظهار کرد: «از ابتدای حضورم در شهرستان سرایان برنامه‌های مرمت، حفظ، احیاء و بهره‌برداری از بناهای تاریخی شاخص شهرستان بر مبنای ثبت حداقل یک اثر در فهرست میراث جهانی بوده و تمام برنامه‌های مرمتی و احیاء مشاغل صنایع‌دستی در محدوده تاریخی شهر سرایان از جمله مرمت حمام تاریخی، مرمت و احیاء بازار میثم و تجمیع کارگاه‌های چلنگری و زنگوله‌سازی، کمک به ایجاد کارگاههای تراش سنگ و خراطی و راه‌‌اندازی اقامتگاه بوم‌گردی، همچنین مرمت آب‌انبار و محوطه‌سازی اطراف بناها و محوطه‌سازی میدان کوثر و ... برای تحقق هدف ثبت جهانی این مجموعه بوده است.»

مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان گفت: «کاروانسراهای ایرانی همچو خانه ایرانی، باغ ایرانی، قنات ایرانی و برج ایرانی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که بدون در نظر گرفتن ارزش معماری خاص آن از لحاظ جایگاه اجتماعی، فرهنگی و تعاملات ساختاری دارای ارزش‌های بالایی است. به دور از تعریف و گسترش کالبدی کاروانسرا‌ها آنچه اهمیت پیدا می‌کند مولفه‌های فرهنگی اجتماعی است که در اعصار مختلف در آن طی شده و استمرار یافته است و در طول چند هزار سال بدون گسست ارزش‌های معماری ایران در کنار فرهنگ جامعه حفظ شده است.»

عرب بیان کرد: «محدوده تاریخی شهر سرایان شامل کاروانسرا، آب‌انبار، حمام، بازار و مسجد جامع یک مجموعه تاریخی و مرکز محله زنده شهری هستند که هنوز جایگاه اجتماعی خود را حفظ کرده و زنده‌ترین نقطه شهر است و مردم تعاملات خوبی با این محدوده دارند.»

او خاطر نشان کرد: «شهرستان سرایان 286 اثر تاریخی، طبیعی و معنوی دارد که 63 اثر از این تعداد، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.»

عرب گفت: «ثبت جهانی شدن آثار، منافع متعددی مثل جلوگیری از تخریب و حفاظت از آن، اعطای کمک‌های مالی، حفاظتی و اطلاعاتی برای حفاظت از اثر ثبت شده دارد. مسائل اقتصادی ناشی از ثبت‌های تاریخی از دیگر نتایج ثبت جهانی است و هرگاه اثری، ثبت جهانی شود خود به خود به لیست مقاصد گردشگری داخلی و بین المللی نیز افزوده می‌شود؛ که قطعا ورود گردشگر می‌تواند فواید مالی زیادی داشته باشد. ثبت جهانی شدن یک اثر تاریخی قطعا به افزایش احساسات ملی‌گرایانه و هویتی نیز کمک زیادی می‌کند و همچنین ریشه‌دار بودن آن ملت را اثبات می‌کند.»

انتهای پیام/