به گزارش خبرگزاری میراث آریا، ایران پر از زیبایی ها و جاذبه های گوناگون است که بسیاری از آنها حتی برای خود ما ایرانی ها ناشناخته است. یکی از این از جاذبه ها پنیر «افتر» است که به خاطر شیوه تولید و نگهداری به عنوان میراث ناملموس ثبت ملی شده است.این پنیر در شهرستان سرخه واقع در استان سمنان تولید می شود.
روستای نمونه گردشگری «افتر»، مرکز دهستان هفت در (افتر) از توابع بخش مرکزی شهرستان سرخه در فاصله ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر سرخه و ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر سمنان و در ارتفاع ۲۱۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
روستای افتر برگرفته از نام یک قلعه تاریخی و قدیمی در این روستا است. قلعه «هفتدر» یکی از آثار تاریخی و به جای‌مانده در این روستا است. روستای افتر، در گذشته به نام مرکز دهستان «هفتدر» اشتهار داشت که با گذشت زمان در بین ساکنان و مردم اهالی روستا به «افتر» تغییر نام پیدا کرد. قلعه هفتدر (افتر) در بخش جنوبی روستا و بر روی ارتفاعات واقع شده‌است و ساخت و سازهای بافت اولیه روستا در پایین آن صورت گرفته‌است. این قلعه دارای هفت تونل زیرزمینی وهفت در بوده که یک پله از در سنگی ان هفتاد یا هشتاد سال قبل جهت احداث تخت غسالخانه روستا که بقایای آن هنوز در نزدیکی حمام قدیمی سرچشمه قنات سفلاح قابل مشاهده است مورد استفاده قرار گرفته است.
از آثار قدیمی روستا می‌توان به خانه معرف به خانه سلطان (علیرضا محمودی معروف به سلطان متوفای ۱۳۴۳هجری، شمسی) که از خانه‌های تاریخی و قدیمی در این روستا است، این بنا در قسمت بافت اولیه روستا در قسمت جنوب غربی واقع شده و دو طبقه دارای اتاق‌های زمستانی و تابستانی است. در سر در اصلی و طاق ضربی بنا، گچبری‌هایی به چشم می‌خورد و در چوبی آن نیز دارای کنده کاری‌هایی است از کارهای معماری معمار مشهور سمنان به نام معمار دارایی است. بنا به گفته اهالی، این بنا متعلق به سلطان که بزرگ روستا و نماینده حکومت مرکزی و مالک روستا بوده و در زمان حکومت رضاخان ساخته شده‌است. این خانه مرکز حکومت و دیوانی واداری و محل رتق و فتق مشکلات مردم شکایت وامور اداری وحضور مسئولین اداری، حکومتی، نظامی وشور وهم اندیشی بوده و خیلی از تصمیمات آبادانی و تنازعات و… در این خانه اتفاق می‌افتاده‌است و به روایتی اداره چهل وچهار آبادی در محدوده دهستان افتر از طریق این روستا صورت گرفته‌است.
از جمله بقایای تاریخی می‌توان به خانه محمودی که قدمت آن به دوره حاجی آقا سلطان برمی گردد اشاره کرد همچنین به قلعه آستانه در سمت شمال غربی روستا که به صورت تلی قابل مشاهده است وحمام قدیمی و خانه‌های قدیمی اشاره نمود. آبگرم روستای افتر در فاصله ۱۰یا ۱۵ کیلومتری روستا، امامزاده‌ای علی، قاسم و طاهر، قنات آب قدیمی سفلاح و علیا، یخچال طبیعی و سردخانه قدیمی مغار (میم به فتحه و غین با تشدید) محل نگهداری پنیر، ماست چکیده، کره، وسایر فراورده‌های لبنی پوستی دامداران و عشایر البرز مرکزی از خرداد تا شهریور از جاذبه‌های گردشگری این روستاست. افتری‌ها به گویش افتری اصیل افتری که نشأت گرفته از زبان فارسی قدیمی است و از تعاملات اقتصادی وفرهنگی و… از طریق چارواداری. اهالی روستا با استر و قاطر و.. با مازندران، سمنان، سرخه و سنگسر و مراودات اقتصادی برگزار می‌گردند که به این روش مراوده چارواداری می‌گفتند) از گویش مازندرانی، سرخه‌ای و سنگسری (مهدیشهری) متأثر شده تکلم می‌کنند.
شغل اهالی روستا کشاورزی شامل زراعت، علوفه کاری، شبدر و یونجه، محصولات صیفی، سیب زمینی، گندم، جو و باغداری مرکبات و دامداری، خدمات و صنایع دستی و کارگاهی و رانندگی و… است.
اما آنچه نام این روستا را امروز بیش از قبل بر سر زبان ها انداخته است، پنیری به نام «افتر» است که در غاری به همین نام تهیه و تولید می شود و به قدری قدیمی است که ثبت ملی شده است.
این فرآورده در منطقه خاصی از سمنان از شیر گوسفند تهیه می شود در و در غاری به همین نام نگهداری می شود.
پس از اینکه شیر با مایه پنیر مخلوط و کمی سفت شد، در پارچه ململ یا کرباس آبگیری می‌شود. آبگیری تا ۱۲ ساعت و با قرار دادن وزنه های سنگین بر روی شیر انجام می‌شود. مایع آبگیری شده پس از قرار گرفتن به مدت ۱۸ تا ۲۴ ساعت در آب نمک منجمد شده و به مدت دو هفته به صورت خشک نگهداری می‌شود.
در ادامه پس از خرد کردن پنیر سنگ نمک خرد شده نیز به آن اضافه می شود و سپس درون خیک فشرده و پر می شود به گونه ای که هیچ هوایی در خیک باقی نماند.
در ادامه خیک ها به غار منتقل می شوند و تا 6 ماه همان جا باقی می مانند تا پنیر به مرحله خوردن برسد.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
