به گزارش میراث آریا، گردشگری پس از صنعت نفت و خودروسازی به نوعی سومین صنعت بزرگ جهان به شمار می‌رود که تاثیرات بالایی هم در درآمدهای ارزی کشور دارد. وقتی از گردشگری سخن به میان می‎آید، صرفا بحث تفریح و گشت و گذار نیست. با توجه به رشد و پیشرفت این صنعت، گردشگری زیرشاخه‌های تخصصی خود را پیدا کرد که این تقسیم‌بندی نیز بنابر مقصود اصلی گردشگران انجام شده است. یکی از زیرشاخه‌های حوزه گردشگری، بحث گردشگری سلامت و توریسم درمانی است که حیطه فعالیتی گسترده‌ای دارد، چراکه قابلیت و مزیت‌های رقابتی بالایی در میان سایر زیرشاخه‌های گردشگری دارد.

 گردشگری سلامت چیست و چه کاربردی دارد؟

تاریخچه گردشگری سلامت برای نخستین بار از زمان یونان و روم باستان وجود داشت که بعدها به برخی از کشورهای اروپایی و در پی آن نقاط دیگر جهان توسعه پیدا کرد. طبق بیان سازمان جهانی گردشگری (WTO) گردشگری سلامت استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (با استفاده از آب‌های معدنی، آب و هوا و…) در مکانی خارج از محل سکونت گردشگر و یا مسافر تعریف می‌شود.

 البته باید اشاره کرد که گردشگری سلامت معنایی فراتر از گردشگری درمان دارد و افراد با هدف بهبود سلامت خود، انجام عمل جراحی و یا زیبایی به کشور دیگری سفر می‌کنند. این سفر صرفا برای تامین سلامت یا درمان بیماری نیست، بلکه گاهی اوقات شرایطی را هم برای بازدید از مکان‌های تاریخی آن کشور، فرهنگ غنی و آشنایی با آداب و رسوم آن فراهم می‌کند. همچنین شعار جهانی توریسم سلامت، بهره‌مندی از امکانات و خدمات در حد کشورهای جهان اول یا پیشرفته با هزینه کشورهای درحال توسعه و جهان سوم است.

نکته قابل توجه این است که به طور متوسط درآمد حاصل از توریسم درمانی سه تا چهار برابر توریسم معمولی است و به عنوان صنعت کم هزینه اما پر درآمد شناخته می‌شود تا جایی که برخی آینده روشنی را در انتظار این صنعت می‌بینند. هدف از گردشگری سلامت، کاهش هزینه‌های درمان، بهره‌مندی از تجهیزات پیشرفته، درمان به موقع و… است.

چرا گردشگری سلامت؟

شاید برای برخی از افراد سوال شود که چرا گردشگری سلامت؟ چرا باید هزینه بالایی برای رفتن به کشور دیگری صرف تامین سلامت افراد شود؟ چرا این افراد برای درمان در کشور خودشان نمی‌مانند؟ در پاسخ به این سوال باید به چند نکته اشاره کرد: نخست آن که، بیماران با قرار گرفتن در چرخه گردشگری سلامت می‌توانند از تکنولوژی روز دنیا در امور پزشکی بهره‌مند شوند. در بعضی از کشورها، مدت زمان انتظار بیمار برای معالجه کمتر است. بیماران می‌توانند زیر نظر کادر پزشکی مجرب‌تری درمان شوند. هزینه درمانی بیماران نسبت به کشور خودشان کمتر است و اینکه بحث گردشگری سلامت در بهبود اقتصاد کشور میزبان نیز تاثیر مثبت خواهد داشت.

پزشکی، رایج‌ترین و حساس‌ترین زیرشاخه گردشگری سلامت است

گردشگری پزشکی عمدتا برای درمان بیماری یا عمل جراحی و یا حتی چک آپ سلامت گردشگر در بیمارستان‌های کشوری با هزینه‌های مناسب انجام می‌شود. گردشگری پزشکی حساس‌ترین نوع گردشگری در بین انواع گردشگری‌ها است چراکه به طور مستقیم با جان گردشگر در ارتباط است. وجود پزشکان مجرب، زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، وجود بیمارستان‌های استاندارد، تجهیزات پزشکی کامل و به روز در کنار خدمات اقامتی و گردشگری یک کشور موجب می‌شود تا آن کشور پذیرای حداکثری گردشگران حوزه سلامت باشد.

گردشگری سلامت و یا توریسم درمانی در ایران چه جایگاهی دارد؟

با توجه به وجود و ارائه خدمات با کیفیت درمانی و قیمت ارزان نسبت به سایر کشورها، اما بنابر دلایلی چون نبود تبلیغات مناسب وعدم معرفی کامل توانمندی‌ها و ظرفیت‌های ایران در حوزه پزشکی، هنوز نتوانسته جایگاه خود را پیدا کند، به نوعی که تا جایگاه ایده‌آل خود فاصله دارد. البته در چند سال اخیر شاهد رشد و بلوغ خدمات پزشکی در کشور و مراجعه بالای گردشگران بودیم اما باز هم کافی نیست. ایران بنابر فعالیت نخبگان این حوزه و تربیت متخصصان توانمند و فعال در حوزه پزشکی می‌تواند نسب به رقبای خود در حوزه خلیج فارس از جمله دبی و اردن رتبه نخست را کرده و درآمد ارزی بالایی از طریق توریسم درمانی داشته باشد و یا حتی از طریق آن امرار معاش کند.

ظرفیت‌های گردشگری سلامت در ایران

با توجه به اینکه بحث توریسم درمانی یکی از بخش‌های درحال توسعه صنعت گردشگری در جهان و ایران است، اما همچنان این دغدغه و سوال مطرح است که این زیرشاخه از صنعت گردشگری در کشور به شکوفایی می‌رسد یا به فراموشی سپرده می‌شود؟ در پاسخ باید اشاره کرد که در جریان گردشگری درمان و سلامت صرفا به جذب گردشگر توجه نمی‌شود بلکه ورای آن این جریان می‌توان جایگاه ایران را از ابعاد علمی، سیاسی، اجتماعی و منطقه‌ای تقویت کند. با توجه به اینکه این صنعت سالانه برای کشورهای آمریکایی و اروپایی ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار ارزآوری دارد، اما در ایران این رقم با توانمندی موجود در کشور در تناقض است.

گردشگری سلامت در ایران در سال ۱۳۸۲ از سوی وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت و تلاش شد تا با مشارکت دولت و نهادهای ذی‌ربط برنامه‌های مدونی برای فراهم کردن بخشی از نیازهای درمانی و بهداشتی کشور از طریق صدور کالا و خدمات پزشکی و توریسم درمانی تدوین و اجرایی شود. امید است با توجه به ظرفیت موجود در کشور، این صنعت بیش از پیش مورد توجه متولیان حوزه قرار بگیرد.

آنچه که باید پیش از پیش به آن توجه داشت به‌روزرسانی تجهیزات، فراهم‌سازی زمینه‌های بهتر و مناسب‌تر، فراهم کردن شرایط حضور گردشگران به ویژه در حوزه سلامت و درمان، ارائه خدمات مناسب و با کیفیت که باید برای جذب گردشگران بیشتر در این حوزه به آن توجه داشت و این موضوع نیز حمایت حداکثری را از سوی نهادهای دولتی و متولیان این حوزه چون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی می‌طلبد.

انتهای پیام/