فرصت تاریخی برای احیای بافت تاریخی مشهد

محورها و گذرهای تاریخی در محدوده مرکزی شهر مشهد به عنوان عناصر اصلی وحدت‌بخشی به پیکره بافت تاریخی شهر محسوب می‌شوند و بار ارزشهای کالبدی، تاریخی و فرهنگی نهفته در خود، ارزشمندترین نشانه هویت شهری هستند.

کارشناس ارشد معماری در یادداشتی نوشت: محورها و گذرهای تاریخی در محدوده مرکزی شهر مشهد به عنوان عناصر اصلی وحدت‌بخشی به پیکره بافت تاریخی شهر محسوب می‌شوند و بار ارزش‌های کالبدی، تاریخی و فرهنگی نهفته در خود، ارزشمندترین نشانه هویت شهری بوده و تجدید حیات آن‌ها مانع فرسودگی بافت تاریخی شهر می شود.

احیا و بازآفرینی گذر تاریخی باغ حسن خان در محدوده خیابان نواب صفوی حد فاصل پایین خیابان تا حرم مطهر رضوی می‌تواند یه حفظ و احیای بخشی هویت تاریخی‌فرهنگی مشهد کمک کند.

براساس نقشه‌های مشهد که از سال 1333 وجود دارد در شمال غربی باغی معروف به باغ حسن خان، آثار ملی و تاریخی متنوع و زیادی از جمله آب‌انبار حوض معجردار، مدرسه عسکریه، حسینیه رحمیان، خانه توکلی، خانه امیری، خانه بلخاست، خانه ناظران، خانه کرمانی، حسینیه یزدی‌ها، حسینیه قنادها، خانه‌های کنار حسینیه قنادها، حمام اسلام، مدرسه عباسقلی خان، سرای عزیزاله اف، بازار عباسقلی خان، بازار حضرتی و آثار دیگر در پیرامون این مسیر قرار گرفته که بر غنای فرهنگی و تاریخی این محور افزوده است.

این گذر یکی از آخرین محورهای بازمانده بافت تاریخی شهر مشهد است که می‌توان با احیا و باززنده‌سازی آن، بار دیگر هویت تاریخی مشهد را در آن تجربه کرد و زمینه را برای حیات دوباره آثار تاریخی این مسیر فراهم کرد.

محدوده پیرامون این گذر تاریخی به طول  تقریبی حدود 500 متر است که  در صورت احیا و ساماندهی و این گذر، قابل تعمیم و گسترش به سایر محورهای تاریخی خواهد بود.

علاوه بر آن، امکان ایجاد ارتباطی اصیل بین بدنه شهر و حرم مطهر رضوی به عنوان کانون معنوی و الهام بخش فرصتی بی‌نظیر در شهر مشهد محسوب شده که انجام این پروژه به نمایش خواهد گذاشت.

اجرای این پروژه دستاوردهای مهمی از جمله ارتقای جایگاه تاریخی گذر باغ حسن خان در ساختار کلی شهر، دستیابی به کیفیت کالبدی و فضایی، ایجاد فضایی خدمات و گردشگری معرف هویت و فرهنگ شهر مشهد، بازیابی بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی شهر مشهد خواهد داشت.

همچنین احیای یکی از اصیل‌ترین گذرهای تاریخی مشهد که به حرم منتهی می‌شود، تقویت جایگاه بیش از 14 اثر تاریخی در اطراف این محور، نجات و احیای سرای عزیزالله‌اف به عنوان اثری شاخص و پر چالش در بافت پیرامونی حرم مطهر، سامان‌دهی فضای تخریب شده برای احداث باغ‌راه به شکل موضوعی و خدماتی در مجاورت محور تاریخی از دیگر دستاوردهای این طرح خواهد بود.

بازآفرینی این گذر به عنوان الگوهای هویتی در بافت تاریخی منجر به حفظ و سرزندگی این محدوده خواهد شد . در این راستا نقش هویت می‌تواند قدمی تاثیرگذار در زمینه باززنده‌سازی بعد اجتماعی، فرهنگی و مذهبی در این بافت تاریخی را فراهم کند.

آنچه که می‌تواند به عنوان حلقه مکمل حفظ و احیای این بخش از بافت تاریخی مشهد عمل کند، راه‌اندازی تورهای گردشگری از هتل‌ها و مراکز اقامتی مشهد است، این محور می‌تواند به عنوان مسیر حرکت زائران قبل از ورود به حرم مطهر رضوی مورد بازدید قرار گیرد.

در این محور تاریخی عناصر مهم یک شهر اسلامی از جمله بازار، مسجد، حسینیه، بناهای مذهبی و باغ وجود دارد و در زمانی اندک زائران و گردشگری می‌توانند این محله از شهر مشهد که قدمتی دیرینه دارد را بازدید کنند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این محور وجود گرمابه‌ای تاریخی که در فهرست آثار ملی نیز قرار گرفته است، این گرمابه نمادی از گرمابه‌های چند صدساله در شهر مشهد است و یادآور آیین غسل تشرف است، حضور زائران و گردشگران موجب رونق گرفتن این مجموعه نیز خواهد شد.

از دیگر دلایل برای احیای محور باغ حسن می‌توان به امکان استقرار کارگاه‌های صنایع‌دستی در ابنیه تاریخی اشاره کرد، با استقرار این کارگاه‌ها ضمن احیای صنایع‌دستی این امکان وجود دارد که صنایع‌دستی به عنوان سوغات زائران در این بازدید از این محور مورد توجه قرار بگیرد و میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در تعامل یکدیگر را تکمیل و توسعه دهد.
 

انتهای پیام/

کد خبر 1402043102569
دبیر مرضیه امیری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha