میراث‌آریا: "پاپیه‌ماشه" از واژه‌ای فرانسوی به‌نام "papier-mâché" و به معنی "خمیرکاغذ" گرفته شده که امروز از جایگاه برجسته‌ای در میان رشته‌های صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور و استان چهارمحال و بختیاری برخوردار است.

"پاپیه‌ماشه" از هنری قدیمی رایج در میان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی ایران است که از انواع تولیدات آن می‌توان به قلمدان، آئینه، شانه، جعبه‌های جواهر و زیورآلات اشاره کرد.

مواد اصلی مورد نیاز برای تولید محصولات مرتبط با "پاپیه‌ماشه" از کاغذ باطله یا روزنامه و چسب چوب است که با استفاده از آن می‌توان در تمامی خانه‌ها می‌توان صنایع‌دستی و هنرهای سنتی متنوع زینتی و کاربردی را تولید کرد.

"پاپیه‌ماشه" هنر تلفیق خمیر کاغذ، کاغذ، مقوا و چسب است شکل‌گیری آن در دوران صفویه به اوج رسید.

سه روش خلق اثر در این هنرصنعت شامل تلفیق "کاغذ و چسب"، "مقوا و چسب" و "خمیر کاغذ" وجود دارد که قالب ها در آن ها شکل گرفته و پس از صیقلی شدن طرح‌هایی مانند گل و مرغ، مینیاتور، تشعیر و تذهیب بر روی انواع جعبه، قلمدان و آئینه با رنگ‌های زیبا نقش می‌بندد.

تولیدکنندگان این رشته باید با هنرهای "نگارگری (نقاشی ایرانی)" و "پاپیه‌ماشه" و مهارت طراحی نقش‌های جانوری، فرنگی، هندسی، خُتایی و اسلیمی به‌طور توأمان آشنایی داشته باشند.

"نگارگری (نقاشی ایرانی)" در قرن‌های متمادی به تکامل رسیده که از قابلیت‌هایی به‌لحاظ خلاقیت، نوآوری و گشودن مسیرهای تازه در مقابل هنر برخوردار است.

پاپیه‌ماشه از رشته‌های مرتبط با صنایع‌دستی و هنرهای سنتی است که از دوره‌های قبل از صفویان رواج داشته اما در دوران حکمت صفویه به اوج خود رسیده است و هم‌اکنون هم رونق دارد.

در این هنرصنعت، کاغذ باطله را داخل ظرفی با آب مخلوط کرده و با عصاره استخوان مخلوط می‌کنند، سپس اطراف قالب چوبی قرار می‌دهند و پس از خشک شدن، با سُمباده آن را صیقلی کرده و به‌وسیله سُنبه و کاتر بُرش داده و قالب چوبی جدا می‌شود.

کاتِر، سُنبه، متر، قالب چوبی، چکُش، گیره و میز کار از مهم‌ترین ابزارهای کار در رشته پاپیه‌ماشه و مواد اولیه این هنرصنعت شامل کاغذ باطله، چسب چوب و سریشم است.

سبک و محکم‌تر بودن نسبت به چوب از مزیت‌های مهم رشته پاپیه‌ماشه است و فعالیت در این هنرصنعت به سرمایه بالا نیاز ندارد بلکه با مقداری کاغذ باطله و چسب چوب می‌توان کار را آغاز کرد.

برای تولید انواع محصولات پاپیه‌ماشه باید با آماده کردن خمیر کاغذ، شکل‌های حجمی بسیار زیبا تولید کرد و نقاشی لاکی با پاپیه‌ماشه از تکنیک‌های این هنرصنعت به‌شمار می‌رود.

لاک در واقع نام صمغی سُرخ رنگ، خُرمایی و یا قهوه‌ای است که از ۲ منشأ گیاهی و حیوانی به‌دست می‌آید و برق و جلای خاصی دارد.

هنرمندان رشته پاپیه‌ماشه از این ماده برای تزئین و منقش کردن، حفاظت و پوشش آثار خود در برابر عوامل مخرب فیزیکی و شیمیایی، همانند شیشه‌ای شفاف بهره‌گیری می‌کنند.

به‌همین منظور پس از آماده‌سازی چوب ۲۰ تا ۳۰ مرتبه قشری از لاک روغنی را روی سطح چوب می‌کشند و سپس با سنگ عقیق جلای بیشتری به آن می‌دهند که این عمل بر روی خمیر کاغذ یا مقوا انجام و روش آن به‌ترتیب شامل آماده‌سازی، لاک‌کاری، نقاشی از سوی استادان و کشیدن چند لایه روغن جلا می‌شود.

انواع تولیدات مرتبط با پاپیه‌ماشه برای گردشگران داخلی و توریست‌های خارجی جذابیت خاصی دارد.

انتهای پیام/