روستای تاریخی سریزد با قدمت 2۵۰۰ سال، پنجمین روستای نمونه گردشگری بین‌المللی ایران به شمار می‌رود.
سریزد کجاست؟
روستای سریزد در ۵ کیلومتری شرقی شهرستان مهریز و ۴۰ کیلومتری جنوب شهر یزد واقع شده است.
سریزد یکی از روستاهای استان یزد و شهرستان مهریز است که قدمتی چند هزار ساله دارد در زمان‌های دور دروازه ورودی استان یزد در سریزد بوده و به آن شهر فرافر می‌گفتند.
این روستا در کتب قدیمی به‌عنوان یکی از سه رأس قرآی ثلاثه یزد که فهرج و خویدک نیز شامل آن‌هاست، به شمار می‌رود.
بررسی باستان‌شناسان از مطالعه سفال‌های به‌دست‌آمده در این روستا نشان می‌دهد که این منطقه در دوره حکومت سلجوقیان، ایلخانیان و صفویان پررونق‌ترین روزگار خود را طی کرده است.
به عقیده کارشناسان و با توجه به آنچه در متون تاریخی آمده است، قبل از پیدایش شهر یزد کنونی، محوطه‌ای در نزدیکی روستای رشته وجود داشته با نام فرافر یا فرافتر که پس از خشک‌سالی و جنگ با سپاه اسلام از رونق افتاده و از بین رفته است و مردم آنجا، شهر خود را در یزد کنونی بنا کرده‌اند.
یکی از بهترین یادگاری‌های روستا
قلعه روستای سریزد به عنوان مهم‌ترین بنای تاریخی این روستا، یادگاری است از دوران ساسانیان که دارای ارزش‌های تاریخی و معماری بسیاری است.
این بنا که در سال ۱۳۵۴ ه.ش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، به‌عنوان بزرگ‌ترین و مشهورترین صندوق امانات بانکی ایران به شمار می‌رفته است، چراکه بیشترین استفاده از این قلعه برای سکونت کشاورزان و ذخیره‌سازی غلات و مواد غذایی بوده و داخل حجره‌های آن انواع و اقسام خمره‌های گلی وجود داشته است.
در حال حاضر نیز خمره‌های بزرگ ذخیره آذوقه در تمامی اتاق‌ها دیده می‌شود.
این قلعه خشتی با دو دیوار اصلی متحدالمرکز و تودرتو، برج و باروهایی بلند و تسخیرناپذیر و در اصلی که به‌صورت متحرک از بالا به پایین بسته می‌شود، در سه طبقه ساخته شده است.
پیرامون قلعه نیز خندقی حفر شده که در گذشته با گذاشتن تله به‌وسیله پوششی از کاه روی آب موجود در خندق، نفوذ دشمن را به داخل قلعه غیرممکن می‌ساخته است.
جدا از این قلعه، می‌توان به دروازه‌ای که به نام دروازه شهر فرافر معروف است اشاره کرد، این بنا که درواقع به‌عنوان دروازه ورودی به شهر یزد مطرح بوده از اهمیت خاصی برخوردار است، لذا پس از بازسازی نیز نقش خود را در قالب یک نماد هویتی حفظ کرده است.
عده‌ای معتقدند این بنا که هزار سال قدمت دارد، گوشه‌ای از دروازه خروج سریزد و در واقع ورودی به سمت شهر یزد بوده است.
کمی آن سوتر از این دروازه، کاروانسرایی قرار دارد که به‌جامانده از دوران صفویان است، این بنا ساختمانی است آجری با سردری شاه‌نشین که سال ۱۳۸۰ ه.ش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت ملی رسیده است.
از دیگر بناهای با ارزش این روستا می‌توان از رباط نو و رباط کهنه، مسجدجامع، چاپارخانه، دروازه شهر فرافر، عمارت تاریخی سنمبر، پاکنه، آب‌انبارها، حسینیه نخل، حمام قدیمی و ... نام برد.
گزارش از سیدسعید طباطبائی کارشناس روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد
انتهای پیام/
نظر شما