به گزارش میراث آریا و به نقل از روابط عمومی صندوق توسعه و احیا، علیرضا صدر درباره کاربری خانه تاریخی مستوفی گفت: کاربری فعلی بنا، کاربری پذیرایی، فرهنگی و هنری است و این خانه هرسال میزبان رویدادهای متعدد فرهنگی است.

او ادامه داد: از جمله این فعالیت‌ها، می‌توان به برپایی نمایشگاه یادبود شهدای مدافع حرم خوزستان، برگزاری جشنواره غذاهای سنتی و محلی شوشتر و همچنین برگزاری جلسات هم‌اندیشی گردشگری با حضور فعالان فرهنگی و گردشگری استان و کشور اشاره کرد که این‌ها تنها قسمتی از فعالیت‌های فرهنگی ماست که اخیرا برگزار شده است.

صدر با اشاره به اشتغال‌زایی و به‌کارگیری مردم بومی در این مجموعه گفت: دو اتاق از اتاق‌های مجموعه، در اختیار هنرمندان صنایع دستی شوشتر است که هم‌اکنون هنرمندان این شهر در این غرفه‌ها به تولید و عرضه محصولات صنایع دستی می‌پردازند.

قدمت شاهکار معماری شوشتر

این بهره‌بردار درباره سابقه خانه تاریخی مستوفی بیان کرد: قدمت این بنای تاریخی به دوره مظفرالدین شاه قاجار باز می‌گردد. محمدعلی مستوفی که توسط دولت وقت قاجار، مامور به خدمت در شوشتر شد، دستور احداث این بنا را در محدوده میدان باطنی شوشتر داد. 

او اضافه کرد: محمدعلی مستوفی احداث این بنا را به دست معمار ماهر و مشهوری به نام محمد تقی بنّا واگذار کرد و او نیز با هنر و مهارت خود، این بنای مستحکم و زیبا را احداث کرد. این بنا در سال 1378 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

صدر خاطرنشان کرد: شوشتر به علت نقش مهم و قدمت تاریخی خود، تا اوایل دوره پهلوی به عنوان مرکز استان خوزستان محسوب می‌شد.

او افزود: بنای تاریخی مستوفی به سبک مرسوم معماری قاجار ساخته شده است و دارای بخش اندرونی و بیرونی، مسجد، حمام و محل استقرار و سکونت خدمه بوده است.

این سرمایه‌گذار تاکید کرد: بخشی از این خانه که تحت اختیار صندوق توسعه و احیاست و برای مشارکت در مرمت و احیا به ما واگذار شده، قسمت بیرونی این مجموعه است که در گذشته برای پذیرایی از میهمانان رسمی استفاده می‌شد و اکنون نیز، عنوان خانه مستوفی، به این بخش اطلاق می‌شود.

موقعیت منحصر به فرد خانه مستوفی

بهره‌بردار و سرمایه‌گذار این خانه تاریخی اظهار کرد: این خانه به علت اشراف داشتن به یک باغ و رودخانه کارون و همچنین هم‌جواری با پل تاریخی شادُروان، که قدمت آن به دوره ساسانیان بازمی‌گردد، نمایی ویژه و منحصر به فرد دارد.

او افزود: معماری درون خانه نیز به سبک معماری خوزی است که البته دیگر سبک‌های معماری رایج در کشور نیز در بخش‌هایی از این بنا، مشهود است.
صدر ادامه داد: درخت کُنار قدیمی در حیاط این خانه نیز جلوه خاصی به حیاط بخشیده است که برخی معتقدند عمر این درخت بیشتر از عمر بنای اصلی است و درخت کنار، در میان مردم شوشتر از قداست و احترام خاصی برخوردار است.
صدر یادآور شد: یکی دیگر از دلایل معروفیت خانه مستوفی، خوش نامی خانواده مستوفی در میان مردم بوده است. اهالی این خانه تعامل و ارتباط خوبی با مردم شوشتر داشته‌اند و خانواده‌ای خیّر و محترم بوده‌اند که از آن‌ها به نیکی یاد می‌شود.

نگهداری و حفاظت از بنای تاریخی، مسئولیت اصلی بهره‌برداران

این سرمایه گذار با اشاره به مزایده‌ای که صندوق توسعه و احیا در سال 1399 برگزار کرد، گفت: ما تحت عنوان شرکت مائده نوین خوزستان با سابقه‌ای طولانی در بهره‌برداری و بازسازی مجموعه‌های نفیس در خوزستان مانند مجتمع پذیرایی فجر اهواز، مجتمع‌های فرهنگی و تفریحی بهشت هویزه و الغدیر، وارد این مزایده شدیم و مرمت و احیا و همچنین بهره‌برداری از خانه مستوفی شوشتر را بر عهده گرفتیم.

او اضافه کرد: طرح مرمت این خانه را با همکاری و مشورت با مشاوران متخصص بناهای تاریخی و طی پنج ماه در سال ۱۳۹۹ با پایش و بررسی بنا آماده کردیم. پس از بررسی و تایید طرح توسط کارشناسان فنی صندوق توسعه و احیا، عملیات مرمت بنا را در سال ۱۴۰۰ آغاز و با شناسایی آسیب‌ها و تهدیداتی که متوجه بنا بود و همچنین استحکام‌بخشی بنا در اسفندماه سال ۱۴۰۰ به پایان رساندیم.

بهره‌بردار خانه تاریخی مستوفی خاطرنشان کرد: در آغاز سال 1401، بهره‌برداری از بنا را آغاز کردیم اما براساس تجربیاتمان در گذشته، پایش و نگهداری و ترمیم نقاط آسیب دیده را به صورت مداوم در دستور کار قرار داده‌ایم و اقداماتی از قبیل سم‌پاشی و رنگ‌آمیزی و همچنین ترمیم درها را پیوسته انجام می‌دهیم.

صدر تاکید کرد: این اقدامات، لازمه یک بهره‌برداری اصولی از بناهای تاریخی است چرا که حفاظت از بناهای تاریخی و حفظ پویایی آن‌ها، امری ضروری است.

افزایش نرخ تورم، چالش اساسی بهره‌برداران و سرمایه‌گذاران

او با اشاره به مشکلات بهره‌برداری از خانه‌های تاریخی، گفت: مشکل اصلی ما در مرمت و احیا و همچنین بهره‌برداری از بنا، درصد بالای تورم و در نتیجه، هزینه بالای مواد اولیه برای مرمت و بهره‌برداری و از طرفی، کاهش قدرت خرید مردم برای مراجعه و بهره‌مندی از فضای مجموعه است.

این سرمایه گذار در انتها با ابراز رضایت از رویکرد تعاملی و مثبت صندوق توسعه و احیا در قبال بهره‌برداران و سرمایه‌گذاران، بیان کرد: تعامل و همکاری صندوق با ما قابل قدردانی است اما مشکلات ما عمدتا ناشی از مشکلات کلان اقتصادی و تورم بالا در جامعه است که فراگیر بوده و ما نیز از این قاعده مستثنی نیستیم.