میراث آریا: با فرارسیدن ایام نوروز و آغاز مسافرت‌های نوروزی، گردشگران بی‌شماری از سراسر ایران و خارج از کشور به استان خوزستان سفر کرده‌اند. 

این استان با تاریخچه‌ای ۹هزار ساله و داشتن آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری، مقصدی محبوب برای تمامی علاقه‌مندان به سفر و گردشگری است.

یکی از شهرستان‌هایی که در برخورداری از سازه‌های آبی معروف است، شوشتر است. وجود سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در این شهرستان و سیستم آبیاری با قدمتی به درازای تاریخ ایران، باعث شده تا بسیاری از گردشگران به دیدن این آثار با ارزش بپردازند. سازه‌های آبی شوشتر، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های صنعتی در عصر پیش از انقلاب صنعتی در جهان شناخته شده‌اند و توسط سازمان یونسکو با عنوان «سازه‌های آبی شوشتر، شاهکار نبوغ و خلاقیت» تجلیل شده‌اند.

این سازه‌های آبی‌تاریخی در دوران ساسانیان برای بهره‌برداری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شده‌اند. مجموعه‌ای که شامل ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا (محلی برای استراحت و تفریح) است. این سازه‌ها با شگفتی و جذابیت خاصی برخوردار هستند.

در شهرستان شوشتر بیش از ۱۰۰ بنای آبی وجود دارد که از میان آن‌ها ۱۳ اثر شاخص تحت عنوان نظام آبی شوشتر یا پایگاه میراث جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در سال ۱۳۸۸ به ثبت جهانی رسید.

تاریخچه این مجموعه به دوره ساسانی بازمی‌گردد؛ حدود ۱۷۰۰ سال قبل. در آن زمان، بیش از ۴۶ آسیاب آبی در این مجموعه وجود داشت که برای تولید آرد استفاده می‌شدند و نه تنها تأمین آرد شهرستان شوشتر، بلکه آرد استان‌های همجوار نیز تامین می‌شد.

در این مجموعه، علاوه بر تولید آرد، کارخانه‌ای برای تولید یخ و ادویه‌جات نیز وجود داشت. همچنین تامین برق شهرستان شوشتر نیز در سال ۱۳۱۲ برق ۱۱۰ ولت را تولید می‌کرد. سپس در سال ۱۳۲۲ ارتقا یافت و تولید برق ۲۲۰ ولت در این مجموعه شروع شد.

به گفته امین مهدوی‌کیا مدیر پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر، هر روز تعداد زیادی بازدیدکننده به این مجموعه مراجعه می‌کنند. امسال خدمات مختلفی به بازدیدکنندگان ارائه شد؛ از جمله بازارچه موقت صنایع دستی و نمایشگاه ملی احرام بافی.

او اظهار کرد: در این مجموعه، علاوه بر خدماتی که به گردشگران ارائه می‌شود، یک نمایشگاه برای معرفی نظام آبی شوشتر نیز در دسترس گردشگران قرار دارد تا بازدیدکنندگان از آسیاب‌ها، آبشارها و باغ خان اطلاعات کافی کسب کنند و از بازدید خود لذت ببرند.

مهدوی‌کیا گفت: محوطه آسیاب‌ها و آبشارها شوشتر رتبه سوم و پربازدیدترین مکان گردشگری در سراسر کشور قرار دارد. این میزان بازدید که بعد از محوطه تخت جمشید در شیراز و میدان امام در اصفهان قرار دارد، نشان از جذابیت بالای این منطقه برای بازدیدکنندگان است.

مدیر پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی تاریخی شوشتر بیان کرد: میزان فروش بلیت الکترونیکی برای محوطه آسیاب‌ها و آبشارها تاریخی شوشتر روزانه بیش ۱۱هزار است. این آمار نشان می‌دهد که این منطقه به عنوان یک مقصد تفریحی و گردشگری بسیار محبوب است و با استقبال گسترده مسافران همراه است.

باتوجه به اینکه شهرستان شوشتر به عنوان یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگران و مسافران در ایام نوروز شناخته شده است. هر ساله تعداد زیادی از گردشگران و مهمانان این شهرستان را برای بازدید انتخاب می‌کنند.

غلامعلی شاهمرادیان بازرس ویژه فرماندار در امور سامان‌دهی، نظارت و کنترل بر اسکله‌های قایقرانی و سواحل و تفرج‌گاه‌های شهرستان شوشتر نیز گفت: آبشارهای شوشتر و سازه‌های آبی تاریخی از جمله مقاصد مورد علاقه گردشگران هستند که در ایام نوروز همواره مورد توجه قرار می‌گیرند. این امر باعث نگرانی و دغدغه میراث استان و مدیریت پایگاه سازه‌های آبی شد به همین دلیل پنج اکیپ نجات غریق و غواصی در این محوطه تاریخی مسقر شدند.

شاهمرادیان با بیان اینکه آبشارها و سازه‌های آبی تاریخی شوشتر در مسیر رودخانه کارون و شاخه گرگر در موقعیت خطرناکی قرار دارد، بیان کرد: به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این منطقه تیم‌های امداد و نجاتی که از منجیان با تجربه و مسلط بر این امور هستند را در این محل استقرار دهیم تا تمام نقاط حساس را پوشش دهند.

باغ مجلل خان در مسیر آبشارها و آسیاب‌های شوشتر، پتانسیل گردشگری بالا با فضای زیبا

در جریان سفر از مسیر محوطه آبشارها و آسیاب‌های شوشتر به سمت پایین دست رودخانه، یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های ایرانی به نام «باغ خان» وجود داشته که با فوق‌العاده بودن پتانسیل گردشگری خود، بازدیدکنندگان را شگفت‌زده می‌کند.

این باغ که در سمت راست سازه‌های آبی تاریخی شوشتر قرار دارد، مساحتی حدود پنج هکتار را شامل می‌شود و درختان زینتی و میوه‌دهنده، به ویژه درختانی مانند موز استرالیایی و گردو استرالیایی را در خود جای داده است. علاوه بر این، در این باغ گونه‌های مختلفی از گیاهان وجود دارد و فضای بسیار زیبایی در آن به چشم می‌خورد. که با همکاری یک بخش خصوصی، این باغ می‌تواند به بزرگترین پتانسیل گردشگری باغ‌های ایرانی تبدیل شود و با حمایت فرهنگی، به یکی از مقاصد گردشگری استان خوزستان تبدیل می‌شود.

علاوه بر باغ خان، در انتهای مسیر آبشارها یک تونلی به نام "نیر" قرار دارد که در دل صخره‌ها به طول حدود سه کیلومتر کنده و به باغ‌های پایین دست و آبیاری می‌رسد. این تونل همچنین دارای ساختاری متقارن است و دیواره‌های باز آن مسیر را احاطه کرده‌اند. آبی که از آبشوی دیواره‌ها عبور می‌کند، تمام باغ‌های پایین دست را آبیاری می‌کند. دستگاه مهندسی آبی این تونل، با شتاب آب و خودکارسازی خاص خود، تنظیم شده است. با توجه به شیب سطح، شتاب آب تنظیم می‌شود تا امکان آبیاری کامل این مسیر فراهم شود.

به طور خلاصه، باغ زیبا و بزرگ خان در مسیر آبشارها و آسیاب‌های شوشتر، با وجود پتانسیل گردشگری بالا و فضای دل‌نشین خود، جذابیت زیادی دارد.

شهر شوشتر در شمال خوزستان واقع شده و فاصله آن تا شهر دزفول تنها ۶۳ کیلومتر است. این شهر به خاطر مجموعه آبشار و سازه‌های آبی خود شهرت دارد و هر ساله میزبان گردشگران بسیاری است. بر اساس تاریخ‌نویسان، ساخت این شهر به دلیل از بین رفتن شهر شوش انجام شده است و به همین دلیل شهری به نام شوشتر به معنای شهری بهتر در نزدیکی شوش ایجاد شده است. این شهر تا اوایل دوره پهلوی به عنوان مرکز استان خوزستان شناخته می‌شد.

شوشتر به دلیل استقامت خود و عبور رودخانه‌های کارون و دز، دارای یک سیستم آبیاری پیچیده و عظیم است که قدمت آن به دوران هخامنشیان و ساسانیان بازمی‌گردد. این سیستم شامل پل‌ها، بندها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های بزرگی است که به صورت هماهنگ و منظم با یکدیگر در ارتباط هستند و نقش مهمی در هدایت آب ایفا می‌کنند. این مجموعه زیبا و بی‌نظیر با هدف بهره‌برداری بیشتر از منابع آب ایجاد شده است، اما در حال حاضر تنها بخشی از آن باقی مانده است.

انتهای پیام/