میراث آریا: جاذبه‌های تاریخی گیلان از دو بخش بیه پیش(ساحل شرقی) و بیه پس(ساحل غربی) تشکیل یافته است، بیه‌پیش، به مرکزیت لاهیجان و بیه‌پس به مرکزیت، رشت شاهد و قایع تلخ و شیرین زیادی بوده‌اند.

در دوره صفویه، سیاست یک پارچه کردن کشور صورت پذیرفت و متعاقب آن با توجه به وضعیت قرارگیری شهر رشت در مرکز گیلان، طی فرمانی توسط شاه عباس، شهر رشت یا همان بخش موازی به دارالحکومه گیلان انتخاب شد، موقعیت مناسب جغرافیایی رشت و وجود راه‌های تجاری باعث رشد روزافزون این شهر شد که در طول دوره‌های مختلف بناهای تاریخی زیادی در این شهر ساخته شد.

آثار تاریخی رشت

از آثار تاریخی رشت می‌توان به میدان شهرداری شامل ساختمان بلدیه یا برج ساعت، استانداری قدیم مربوط به دوره قاجار، ساختمان پست و هتل ایران مربوط به دوره پهلوی اول، ساختمان قدیری در محله سبزه میدان ساخته شده در دوره قاجار، مسجدحاج صمدخان در محله باقرآباد قاجاری، مسجد سفید یا صفی شالوده صفوی، مسجدبادی الله، مسجد اردبیلیان، مسجد گلدسته، بقعه خواهرامام، بقعه آقاسیدعباس، خانه تالش خان، خانه پورعباس یا خانه فرهنگ، مسجدحاج سمیع جملگی در محله‌های ساغریسان و خواهر امام اشاره کرد.

راسته مسگران، باغ محتشم یا پارک شهر، میدان سبزه میدان، بقعه دانای علی، موزه رشت، خانه میرزاکوچک جنگلی نیز از دیگر بناهای تاریخی و گردشگری شهر رشت هستند. همچنین، بازار سنتی شامل راسته زرگران، ماهی فروشان، سقط فروشان و دیگر مشاغلی که بعضی از آنها از بین رفته‌اند و فقط نامی از آنها باقی مانده است نیز از دیگر جذابیت‌های شهر رشت به‌شمار می‌روند. شهر رشت از سوی یونسکو با عنوان جهانی شهر خلاق خوراک‌شناسی معرفی شده است و تنوع و گوناگونی غذاهای رشتی و گیلانی زبان زد خواص و عام است.

 لاهیجان، عروس گیلان

 باتوجه به تاریخ گیلان، بخش شرقی گیلان بیه پیش(ساحل شرقی سپیدرود) نامیده می‌شد و مرکز این قسمت از گیلان لاهیجان بود که معروف به شهر ابریشم است؛ رونق شهر لاهیجان از دوره کیائیان شروع شده است. کیائیان از سلسله‌های حکومتی محلی در شمال ایران محسوب می‌شوند که تا اوایل سلسله صفوی بصورت مستقل حکومت می‌کردند و در زمان شاه عباس صفوی ضمیمه حکومت مرکزی شدند و در واقع دوره ملوک الطوایفی برافتادند. بدلیل حاکم‌نشین بودن لاهیجان بناهای بزرگ و زیبایی در این شهر ساخته شده است که تعدادی از آنها از گزند آسیب روزگار مصون مانده و امروزه بعنوان نمونه‌ای از میراث‌فرهنگی به یادگار مانده است؛ از این آثار می‌توان به بقعه شیخ زاهد واقع در روستای شیخانور اشاره کرد.

آثار تاریخی و طبیعی لاهیجان

بقعه شیخ زاهد، مسجدجامع، بقعه چهار پادشاه، مسجد اکبریه، بقعه میرشمس‌الدین، حمام گلشن، پل خشتی، موزه تاریخ چای ایران و مقبره کاشف ‌السلطنه، استخر لاهیجان تله کابین لاهیجان، بقعه امیر شهید، ساختمان سیکاتوری یا پیله خشک‌کنی، خانه محصص، خانه صادقی، مسجد شعر بافان،باغ ملی، موزه جنگ جهانی دوم، استخر سوستان، جملگی در شهر لاهیجان و حومه آن قرار دارند و به‌ همراه بازار محلی جلوه خاصی به شهر لاهیجان داده است؛ همچنین می‌توان گفت طبیعت زیبا و هوای خوش و معتدل در کوهپایه رشته کوه البرز؛ محیطی را بوجود آورده که لاهیجان را به‌عنوان عروس شهرهای گیلان نامگذاری کرده است.

سوغات لاهیجان

شهر لاهیجان در واقع مرکز تولید کلوچه، مربا و شرینی کوکی است که گردشگران می‌توانند بعنوان سوغات از این شهر تهیه کنند.

انزلی؛ بزرگترین بندر ایران در شمال کشور

بزرگترین بندر ایران در شمال کشور، بندرانزلی است، این بندر تاریخی از حدود ۳۰۰ سال پیش فعال بوده است ولی با توجه به آثار بدست آمده، بخصوص سکه‌های نقره‌ای در منطقه آبکنار که در متن سکه‌ها واژه لنگرگاه حک شده است، و با توجه به اینکه این سکه‌ها ضرب دوره تیموری است می‌توان این طور بیان کرد فعالیت‌های بندری حداقل در انزلی و حومه آن به دوره تیموری باز می‌گردد، اما در دوره قاجاریه، شروع توسعه بندرانزلی آغاز می‌شود، بخصوص که در قرن ۱۹ میلادی توسعه صنعتی روسیه و ایجاد روابط تجاری و سیاسی این شهر سر پل ایران به اروپا شد و عنوان دروازه اورپا به بندرانزلی اطلاق گردید و متعاقب آن تاسیسات بندری و بناهای تاریخی زیادی در این شهر ساحلی تاسیس شد.

در دوره پهلوی اول، توجه ویژه‌ای به این شهر شد و توسط شرکت‌های سوئدی اولین پل‌های متحرک در انزلی ساخته شد، هرچند عنوان شهر اولی‌ها نیز مدنظر مردم انزلی نیز اتمام و دستاوردهای صنعتی غربی از این بندر وارد کشور می‌شد مانند کارخانه تولید برق و یا خودروهای مختلف و حتی فرود هواپیمای آب‌نشین در آب‌های این شهربه وقوع پیوسته است.

بناهای تاریخی بندرانزلی

 از بناهای تاریخی این شهر می‌توان به کاخ خوشتاریا، اشاره کرد که امروزه موزه نظامی در این بنا قرار دارد. ساختمان ترنم موزیک، شهرداری انزلی، ساختمان قدیمی دادگستری، گراندهتل ساختمان بانک ملی(قندچی)، ساختمان داوودزاده(هتل گل سنگ)، خیابان سپه، بلوارانزلی، ساختمان قدیمی هواشناسی، اداره شیلات انزلی و ساختمان‌های چوبی کلونی روسی، مناره قائمیه، کلیسای حضرت مریم، مدرسه ارامنه، گورستان لهستانی‌ها از دیگر آثار تاریخی این شهر است.

جاذبه‌های گردشگری انزلی

تالاب انزلی، ساحل انزلی، جنگل قلم گوده، ایستگاه قایق‌های تفریحی، مرکز حفظ تالاب جایکا، بازار ماهی فروشان، شنبه بازار، آب و هوای معتدل و چشم انداز زیبای دریایی به‌همراه پرندگان دریایی، فضای جالب و خاطره‌انگیزی برای گردشگران در این بندر تاریخی بوجود آورده است که وجود هتل‌های گوناگونی که مورد استفاده مسافران قرار می‌گیرد مؤید این مطلب است.

گزارش از سید مهدی میرصالحی، رئیس گروه حفظ و احیاء بناها و محوطه‌های اداره‌کل میراث‌فرهنگی گیلان

انتهای پیام/