میراث‌آریا: صادارت محصولات صنایع‌دستی به‌عنوان کالاهایی بومی مهم‌ترین مسیر برای رونق اقتصاد محلی و روستایی کشورهاست که علاوه بر فاکتور اشتغالزایی، می‌تواند شاهراهی برای صادرات فرهنگ، هنر، هویت و تاریخ باشد و نقشی موثر در شناساندن و معرفی ظرفیت‌های تمدنی و پیشینه‌های تاریخی آن کشور داشته باشد؛ چراکه در روزگار مدرن و ماشینی امروز، صنایع تولید شده با دست که منشا خلق آنها ذوق، ظرافت و نوآوری انسان با تکیه بر روش‌ها، سنت‌های هنری و تجارب گذشتگان است اصالتی در ذات خود دارند که تولیدات صنعتی از آن بی‌بهره‌اند. ایران با وجود اینکه در تنوع و تکثر صنایع‌دستی، دستی باز دارد و پس از چین و هند رتبه سوم را در جهان به خود اختصاص داده، اما در حوزه صادرات جایگاهش چهلم است. به اذعان هنرمندان، کارشناسان و مسئولان، صادرات بزرگ‌ترین نقیصه صنایع‌دستی و بازاریابی عمده‌ترین مشکل صادرات صنایع‌دستی است که با سیاست‌گذاری‌های صحیح، آموزش و حمایت جوامع محلی، می‌تواند تبدیل به تجارتی سودآور برای کشور شود.
نیاز به کمک در حوزه بازاریابی
علی نعیمایی که بیش از چهل سال است در حوزه چوب کار می‌کند، الفبای کار را از پدر نجارش یاد گرفته و در ادامه مسیر به‌طور خودآموز و بدون آموزش گره‌چینی، منبت، معرق، مقرنس، قلم‌زنی روی چوب، ساخت ظروف چوبی و هنرهای تجسمی را فرا گرفته، طی این سال‌ها نتوانسته هیچ‌یک از محصولات خود را صادر و راه و چاه این مسیر را پیدا کند.
او که در حال حاضر علاوه بر آموزش با کمک هنرجویانش مشغول به ساخت ظروف و محصولات چوبی است، معتقد به این است که نباید طبیعت را تخریب کرد و در اینباره می‌گوید: ۹۰ درصد مواد اولیه‌ای که استفاده می‌کنم چوب‌های بازیافتی خانه‌های قدیمی هستند که تخریب می‌شوند. ایده من این است که نباید طبیعت را تخریب کنیم به همین دلیل از چوب‌های اشباع شده‌ای که بلااستفاده هستند استفاده می‌کنم؛ چون به نظرم این چوب‌ها ارزشمند هستند.
این هنرمند درباره ساخت و قیمت صندوق چوبی که با ترکیب چند رشته ساخته است، می‌گوید: این صندوق را از ترکیب گره‌چینی، منبت مسطح، منبت منحنی، مقرنس مسطح، مقرنس سه بعدی، خراطی، تکنیک نجاری، معرق و قلم‌زنی ساخته‌ام. ساخت آن بیش از یک سال زمان برده است، یک زمانی این صندوق را ۲۵ میلیون تومان فروخته‌ام، اما الان اگر ۵۰۰ میلیون تومان هم بدهند، نمی‌فروشم، چون پول ارزش خود را از دست داده است.
مسئول هنرهای سنتی چوبی نعیما و خانه خلاق چالوس در پاسخ به این سئوال که آیا در حوزه صادرات فعالیت دارد و تلاشی در این حیطه کرده است، می‌گوید: کارگاهم تنها محل فروش محصولات است، تا کنون صادرات نکرده‌ام. می‌خواهم مسئولان به من راهکار دهند. نه آشنایی دارم و نه کسی کمکی در این حوزه می‌کند، حتی صحبت‌هایی کرده‌ام، اما نتوانستم حمایتی بگیرم. من نمی‌توانم بازاریاب خوبی باشم و برای بازاریابی نیاز به کمک دارم.
او همچنین به ساخت خانه خلاق شهرستان چالوس در سال ۹۴ توسط یکی از مسئولان وقت اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اشاره و خاطر نشان می‌کند: ساخت این خانه خلاق اتفاق خوبی بود که موجب شد وارد حوزه آموزش شوم و به ساخت ظروف چوبی، هنرهای سنتی و تجسمی ورود کنم. حمایت‌هایی از این دست در حوزه بازاریابی نیز می‌تواند برای هنرمندان بسیار کمک‌دهنده و تسهیل دهنده باشد.
عمده‌ترین مشکل هنرمندان صنایع‌دستی
بازاریابی، یکی از عمده‌ترین مشکلات هنرمندان صنایع‌دستی است، که مهم‌ترین راهکار برای این چالش، توانمندسازی بخش خصوصی، فعال کردن و تقویت انجمن‌ها و اتحادیه‌هایی است که بتوانند هنرمندان را در حوزه بازاریابی حمایت کنند. راهکاری که بیش از یک سال است معاونت صنایع‌دستی با تاسیس شرکت توسعه صنایع‌دستی در دستور کار قرار داده و معتقد است تاسیس آن نقیصه بزرگ صنایع‌دستی که صادرات است را مرتفع می‌کند.
این شرکت طی دو تا سه ماه آینده با سرمایه بخش خصوصی ثبت رسمی می‌شود و با حضور سرمایه‌دارها و فعالان صنایع‌دستی در ۱۸ فاز تجاری‌سازی صنایع‌دستی از خلق ایده تا صادرات فعالیت خواهد کرد و تمامی زنجیره ارزش صنایع‌دستی و پیوندهای نسلی را کنار هم قرار می‌دهد.
تشکیل شرکت توسعه صنایع‌دستی را می‌توان اقدامی مهم برای ترغیب و تشویق بخش‌های خصوصی فعال و مستعد در حوزه صنایع‌دستی و تعامل با بخش دولتی دانست و قرار بر این است که با ایجاد این شرکت تمامی فعالیت‌های مربوط به حوزه صنایع‌دستی از ارتقای طراحی و کیفیت محصول تا بسته‌بندی، فروش و توسعه صادرات به‌صورت یکپارچه و متمرکز در قالب یک شرکت فرابخشی و بین‌المللی انجام شود.
راه‌اندازی این شرکت را از لحاظ کارکرد می‌توانیم احیای شرکت بازرگانی صنایع‌دستی که در سال‌های دور در ساماندهی تولید و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های صادراتی این حوزه سهمی بسزا داشت، بدانیم با این تفاوت که ساختار آن دولتی و این شرکت خصوصی خواهد بود.
انتهای پیام/
نظر شما