قلعه جلال‌الدین یکی از برجسته‌ترین قلعه‌های نظامی خراسان شمالی قلمداد می‌شود که در سده‌های ۷-۶ هجری ساخته‌شده است. این قلعه با مصالح سنگ و ساروج به‌صورت یک شش‌ضلعی منظم روی سطح ناهموار و صخره‌ای تپه‌ای بلند احداث‌شده است. موقعیت جغرافیایی قلعه بر سر راه ارتباطی شهرها و مراکز مهم شمال شرق فلات ایران همچون نیشابور، جرجان، مرو و خوارزم اهمیت راهبردی قلعه را دوچندان می‌کرد.

سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری باهدف احیای قلعه جلال‌الدین به‌عنوان موزه از سال ۱۳۸۶ مطالعه و مرمت این بنا را به طور متمرکز آغاز کرد و در خرداد سال ۱۳۹۰ این بنا با عنوان موزه معرفی شخصیت‌های جلال‌الدین شهیر تاریخ ایران با تأکید بر شخصیت جلال‌الدین خوارزمشاه افتتاح شد.

یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این موزه - قلعه که آن را ازنظر محتوایی از نمونه‌های مشابه خود متمایز ساخته شیوه پرده‌خوانی و نقالی در آن است که نوعی نمایشِ مذهبی و ملی ایرانی است. در این نمایش، داستان تصویری نقش شده بر پرده‌های درون هر برج به شیوه نقالی روایت می‌شود که طی آن وقایع تاریخی دوران مغول و مصائب اولیای دین با کلام آهنگین بازگو می‌شود.

قلعه جلال‌الدین با شماره ۱۵۷۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/