محمد شجاعی جامعه‌شناس در یادداشتی نوشت: هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران با شعار گردشگری صلح، اقوام ایرانی و وفاق ملی در واقع در کنار نمایش داشته‌های ایران در حوزهای گردشگری، صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی با انتخاب شعار بالا محلی برای نمایش تنوع فرهنگی در پهنه سرزمینی ایران بوده و تنوع فرهنگی را به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری به جهانیان معرفی کرد.
با برجسته شدن مبحث فرهنگ در این نمایشگاه در این نوشته قصد آن است که از دیدگاه فرهنگی به بررسی چیستی و چگونگی نمایش فرهنگ‌ها در هجدهمین نمایشگاه گردشگری از منظر جامعه‌شناسی پرداخته شود.
نمایشگاه‌های گردشگری از دیدگاه فرهنگی به عنوان محلی برای نمایش، تبادل و تقویت عناصر فرهنگی عمل می‌کنند، این رویدادها نه تنها فرصتی برای معرفی فرهنگ‌های مختلف به جهانیان هستند، بلکه می‌توانند تأثیرات عمیقی بر هویت فرهنگی، آگاهی بین‌فرهنگی و حتی تحولات فرهنگی در جوامع میزبان و شرکت‌کننده داشته باشند.
نمایش و بازنمایی فرهنگ
نمایشگاه‌های گردشگری به کشورها و مناطق این امکان را می‌دهند که عناصر فرهنگی خود مانند زبان، هنر، موسیقی، رقص، غذا، پوشش و معماری را به نمایش بگذارند، این بازنمایی می‌تواند به شکل‌گیری تصویری خاص از یک فرهنگ در ذهن بازدیدکنندگان داخلی و بین‌المللی کمک کند؛ برای مثال، یک استان یا کشور ممکن است بر جنبه‌های سنتی یا مدرن فرهنگ خود تأکید کند تا تصویر مطلوبی از خود ارائه دهد، با این حال، باید به بازنمایی کامل و به دور ازکلیشه‌ها دقت کرد تا تمام پیچیدگی‌های یک فرهنگ را منعکس کند.
تبادل فرهنگی
نمایشگاه‌های گردشگری به عنوان فضایی برای تعامل و تبادل فرهنگی بین افراد از فرهنگ‌های مختلف عمل می‌کنند، این تبادل می‌تواند به افزایش درک متقابل و کاهش پیشداوری‌های فرهنگی کمک کند؛ از طریق این رویدادها، شرکت‌کنندگان می‌توانند با آداب و رسوم، ارزش‌ها و شیوه‌های زندگی دیگر فرهنگ‌ها آشنا شوند و این آگاهی می‌تواند به غنای فرهنگی آن‌ها بیفزاید.
تبادل فرهنگی همچنین می‌تواند به ایجاد هویت‌های ترکیبی منجر شود، جایی که افراد عناصری از فرهنگ‌های دیگر را در زندگی خود ادغام می‌کنند.
حفظ و احیای میراث‌فرهنگی
نمایشگاه‌های گردشگری می‌توانند به حفظ و احیای میراث‌فرهنگی کمک کنند، برای مثال، نمایش صنایع دستی، موسیقی محلی یا رقص‌های سنتی می‌تواند باعث علاقه‌مندی بیشتر به این هنرها و جلوگیری از فراموشی آن‌ها شود؛ این رویدادها همچنین می‌توانند انگیزه‌ای برای جوامع محلی باشند تا میراث‌فرهنگی ملموس و ناملموس خود را حفظ کنند و به نسل‌های آینده منتقل کنند.
تأثیرات فرهنگی بر جامعه میزبان
برگزاری نمایشگاه‌های گردشگری می‌تواند تأثیرات فرهنگی قابل توجهی بر جامعه میزبان داشته باشد از یک سو، این رویدادها می‌توانند باعث افتخار و تقویت هویت فرهنگی جامعه میزبان شده و از سوی دیگر، ممکن است منجر به تغییرات فرهنگی در جامعه میزبان شوند، زیرا تعامل با فرهنگ‌های خارجی می‌تواند بر ارزش‌ها، نگرش‌ها و سبک زندگی مردم محلی تأثیر بگذارد، برای مثال، ممکن است برخی از عناصر فرهنگی جدید به طور گسترده‌ای پذیرفته شده و جایگزین عناصر سنتی شوند و یا بلعکس بعضی عناصر سنتی فرهنگی جانشین عناصر جدید بشوند.
گسترش آگاهی بین‌فرهنگی
نمایشگاه‌های گردشگری فرصتی برای افزایش آگاهی بین‌فرهنگی هستند، شرکت‌کنندگان می‌توانند با فرهنگ‌های مختلف آشنا شوند و درک بهتری از تنوع فرهنگی جهان به دست آورند و این آگاهی می‌تواند به کاهش تعصبات فرهنگی و افزایش احترام متقابل بین فرهنگ‌ها کمک کند.
چالش‌های فرهنگی
یکی از چالش‌های فرهنگی نمایشگاه‌های گردشگری، خطر کالایی‌سازی فرهنگ است؛ در این فرآیند، عناصر فرهنگی به عنوان کالاهایی برای فروش یا جذب گردشگران در نظر گرفته می‌شوند، که ممکن است به تحریف یا ساده‌سازی فرهنگ منجر شود همچنین، ممکن است برخی از فرهنگ‌های ضعیف‌تر یا کمتر شناخته‌شده تحت تأثیر فرهنگ‌های مسلط قرار بگیرند و هویت خود را از دست بدهند.
نقش هنر و خلاقیت
هنر و خلاقیت در نمایشگاه‌های گردشگری نقش کلیدی دارند، این رویدادها اغلب شامل نمایش‌های هنری، اجراهای موسیقی، نمایش فیلم‌ها و کارگاه‌های آموزشی هستند که به غنای فرهنگی رویداد می‌افزایند، هنر می‌تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای بیان هویت فرهنگی و انتقال پیام‌های فرهنگی به کار رود.
فرهنگ به عنوان ابزاری برای دیپلماسی
نمایشگاه‌های گردشگری می‌توانند به عنوان ابزاری برای دیپلماسی فرهنگی استفاده شوند، کشورها از این رویدادها برای بهبود روابط بین‌المللی، افزایش نفوذ فرهنگی و جذب گردشگر استفاده می‌کنند، این رویدادها می‌توانند تصویر مثبتی از یک کشور در سطح جهانی ایجاد کنند و به تقویت قدرت نرم کمک کنند.
از دیدگاه فرهنگی، نمایشگاه‌های گردشگری پدیده‌هایی فراگیر و چند بعدی هستند که می‌توانند هم به حفظ و تقویت فرهنگ‌ها کمک کنند و هم باعث تغییرات فرهنگی در جوامع شوند، این رویدادها فرصتی برای نمایش و تبادل فرهنگ‌ها، افزایش آگاهی بین‌فرهنگی و تقویت هویت‌های محلی و ملی هستند، با این حال، چالش‌هایی مانند کالایی‌سازی فرهنگ و تأثیرات ناخواسته بر جوامع میزبان نیز وجود دارند که نیاز به توجه و مدیریت دقیق دارند.
در نهایت، نمایشگاه‌های گردشگری به عنوان پلی بین فرهنگ‌ها عمل می‌کنند و نقش مهمی در تقویت درک متقابل و احترام به تنوع فرهنگی ایفا می‌کنند.
انتهای پیام/
نظر شما