نمد مالی روایتگر فرهنگ طارم است

هنر نمدمالی سابقه‌ای طولانی در منطقه طارم استان زنجان دارد و بسیاری از بانوان و برخی مردان این منطقه به این کار مشغول هستند، هنری که این روزها پس ازسال‌ها هنوز درطارم زنجان جریان دارد. 

زهرا محمدی، فعال رسانه در یادداشتی نوشت: نمدمالی کهن‌ترین میراث صنایع دستی ایران است که قدیمی‌ترین نشانه‌های هنر ورزی کهن اقوام ایرانی را می‌توان در آن جست و جو کرد. نمدمالی میراث به جای مانده از رنج و زحمت طاقت فرسای هنرمند نمدمال است و شاید به جرأت بتوان آن را جزو اولین دست بافته‌های بشری دانست. 

در ایران قدیمی‌ترین نمونه‌های به‌دست‌آمده از نمد مربوط به دوره هخامنشی است و ایرانیان از قرن پنجم پیش از میلاد نمدمالی را آموخته‌اند و تا امروز آن را با چنگ و دندان حفظ کردند. 

نمدمالی هنری است که محصول نهایی آن نمد است. نمد تنها زیراندازی است که به کمک بافتن شکل نمی‌گیرد. در واقع نمد مالی یعنی قطعه‌ای که با مالیدن به دست می‌آید. در لغتنامه دهخدا نوشته شده است، نمد نوعی از فرش است که از پشم یا کرک مالیده حاصل می‌شود. در نمدمالی تنها ابزاری که نیاز است آب داغ است و زور بازو است. 

نمدمالی با توان وهنر آمیخته است، برای تولید نمد با کیفیت عالی به طور معمول از پشم پاییزی گوسفندان استفاده می‌کنیم، چرا که پشم پاییزی چسبندگی بیشتری دارد و مقاوم است. 

پشم گوسفند هنگام چیدن، خشن و زِبر است. با رشتن آن و نمناک‌ساختنش، پشم آماده برای نمدمالی و شکل‌دادن به آن می‌شود در این هنر پشم طبیعی را که الیاف درهم‌پیچیده‌ای است که به سبب نمناکی (رطوبت) مقاوم شده است، با کوبیدن چوب و یا پاکوبی، به شکل نمد درمی‌آورند. 

نقش‌بندی و رنگ‌آمیزی آن نیز بسته به باورها و آیین‌های هر تبار و قومی دارد. نقش نمدهای طارمی برخاسته از شیوه‌ی زندگی و هنر آیینی آن‌ها است و با زیست‌بوم پیرامونشان پیوندی ژرف دارد. 

احیای «نمدمالی» به علت نیاز نداشتن به تجهیزات و تولید با سرمایه‌ای اندک اهمیت زیادی دارد به گونه‌ای که می‌تواند هنرمندان زیادی را صاحب شغل کند. 

استقبال ضعیف مردمان استان و کشور برای تولید محصولات «نمدمالی» به علت تغییر سبک زندگی ساکنان استان و مردم ایران زمین است. رواج رشته صنایع ذستی «نمدمالی» افزون بر ایجاد درآمد برای هنرمندان می‌تواند بستر ایجاد شمار زیادی شغل را ایجاد کند. 

این زیرانداز و فرش سنتی خانه‌ها از پشم تولید می‌شود و برای بافتن آن هنرمندانی در قالب حلاجان و نمدمالان شب‌ها و روزها باید تلاش کنند تا فرشی برای خانه‌ها تهیه کنند. در حال حاضر نیز هنرمندان زنجانی به ویژه مردمان شهرستن طارم با هر مشقت و سختی چراغ این هنر اصیل را با سختی‌های بسیار روشن نگاه داشته‌اند تا در سایه حمایت‌های مسئولان، این هنر بیش از پیش رونق بگیرد. 

نمد، خواص زیادی در کتاب‌های مختلف ذکر شده است. درمان کمردرد، دردهای رماتیسم و دردهای ناشی از عمل جراحی مفاصل نیز با استفاده از نمد کاهش یافته و امکان هرچه زودتر بهبود یافتن را تسریع می‌کند. نقش‌های سنتی نمد آرامش بخش است و احساس خوبی به انسان می‌دهد. هنگام خوابیدن روی نمد گرمای حاصل از تماس بدن با نمد تشدید می‌شود وبه همین علت نیز گردش خون به راحتی انجام می‌شود و هر گونه گرفتگی عضلات را تسکین می‌دهد. 

در سال‌های اخیر از نمد محصولاتی از قبیل زیرانداز، ست خودرو، زیورآلات، کوسن مبل، کلاه و انواع کیف تولید شد که مورد استقبال علاقه مندان قرار گرفت و این روند همچنان باید ادامه داشته باشد. لباس نمدی در زمستان گرم و در تابستان خنک است.

انتهای پیام/

کد خبر 1403113002609
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha