میراث‌آریا: وجود ۲۸۰ هکتار بافت تاریخی منسجم و درهم تنیده در مرکز شهر بروجرد زیر ساختی مهیا در راستای توسعه گردشگری محسوب می‌شود، بافت تاریخی شهر بروجرد از کهن‌ترین بافت‌های غرب کشور به شمار می‌رود، این بافت منسجم با جادادن خانه‌های تاریخی فاخر در دل خود نشان دهنده قدمت زندگی شهرنشینی در این منطقه است، علاوه بر مسجد امام خمینی (ره) و مسجد جامع، خانه‌های تاریخی بی‌نظیری در این شهر وجود دارد که از این میان می‌توان به خانه تاریخی آیت الله بروجردی و خانه افتخار الاسلام اشاره کرد، که ثبت ملی نیز شده‌اند.

در مجموع خانه‌های تاریخی، اصلی‌ترین بخش تشکیل‌دهنده بافت قدیمی بروجرد با وسعت ۲۸۰ هکتار است، به گفته کارشناسان این حوزه، بروجرد با سابقه تاریخی حداقل یک هزار و ۳۰۰ ساله یکی از مراکز اصلی شهرنشینی و سکونتگاهی در شمال لرستان محسوب می‌شود و بافت مسکونی و تاریخی بسیار با ارزشی دارد.

با توجه به ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی بروجرد، این شهر می‌تواند به عنوان یک نقطه قوت در حوزه گردشگری بدرخشد و اشتغال زایی و توسعه پایدار در منطقه را به ارمغان آورد، خانه‌های تاریخی این شهر شواهدی از غنای فرهنگی و تاریخی بروجرد هستند که می‌تواند عامل قوتی در توسعه گردشگری باشد.

تدوین سند گردشگری بروجرد

معاون استاندار و فرماندار بروجرد گفت: سند گردشگری شهرستان در راستای تبدیل شدن بروجرد به مقصد گردشگری تهیه و تدوین می‌شود، در حوزه گردشگری بروجرد براساس سند راهبردی به دنبال انجام کاری هستیم که بنیان آن از قبل وجود دارد و این مهم با تلاش همه دستگاه‌های اجرایی امکان‌پذیر است.

قدرت اله ولدی افزود: با تدوین سند چشم‌انداز گردشگری، بروجرد را از مبدأ به مقصد گردشگری تبدیل می‌کنیم، همه دستگاه‌های مرتبط در کارگروه گردشگری فعالیت دارند، در سند راهبردی گردشگری بروجرد هفت پروژه در بخش گردشگری و ۶ پروژه در حوزه اقتصادی در نظر گرفته شده است‌.

فرماندار بروجرد افزود: در کمیته تخصصی گردشگری تلاش می‌شود بروجرد وضعیت بهتری پیدا کند با همکاری اداره کل میراث فرهنگی باید کار تخصصی انجام داد تا به اهداف مورد نظر در این حوزه برسیم.

او اظهار کرد: باید اقدامات انجام شده در حوزه گردشگری را به نتیجه برسانیم، بخشی نگری جایی ندارد باید به سمت کلی نگری حرکت کنیم.

ولدی با تأکید بر ارزش بناهای تاریخی بروجرد در توسعه گردشگری گفت: کمک به تملک خانه‌های تاریخی به بخش خصوصی یکی از اقدامات لازم برای رونق گردشگری است.

ظرفیت بروجرد در تبدیل شدن به قطب گردشگری شهری

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: ۲۸۰ هکتار بافت تاریخی منسجم و در هم تنیده مرکز شهر بروجرد وجود دارد که حدود ۲ برابر شهر خرم آباد است و البته با داشتن آثار تاریخی فاخری همچون مسجد امام(ره) و مسجد جامع نیز بزرگترین بافت تاریخی کشور را دارد.

عطا حسن پور افزود: ثبت جهانی ۲ مسجد تاریخی امام (ره) و مسجد جامع بروجرد در فهرست ارزیابان جهانی قرار دارد و لیست مکان‌های اعلام شده برای ثبت جهانی به صورت مستمر پالایش می‌شود که باید نواقص و مشکلات برای ثبت جهانی این مکان‌های به‌سرعت برطرف شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان تصریح کرد: ایجاد شهرداری بافت تاریخی در شهر بروجرد اقدامی قابل تحسین است که نشان دهنده توجه به ظرفیت‌های بافت تاریخی در توسعه گردشگری است.

او با بیان اینکه خانه تاریخی آیت الله بروجردی خود یک موزه تاریخی است که در مرکز شهر قرار دارد، اظهار کرد: مفاخری همچون نفیسی، شهیدی، اوستا و زرین کوب هر کدام سهمی در تاریخ ادبیات، مذهب، هنر و فرهنگ ایران زمین دارند که خاستگاه آن‌ها بروجرد است و باید به خوبی معرفی شوند.

حسن پور با اشاره به اینکه گردشگری مذهبی نیز علاقه‌مندان خود را دارد، خانه‌های تاریخی تاریخی می‌تواند برای این نوع گردشگری جذاب باشد، گفت: نکته‌ای که در مورد گردشگری مذهبی وجود دارد این است که فقط سفرهای زیارتی نیست، آشنایی با شخصیت‌های مذهبی و بازدید از خانه‌های تاریخی مرتبط با این اشخاص هم در زیرمجموعه گردشگری مذهبی گنجانده می‌شود که شهرستان بروجرد در این زمینه نیز خانه آیت الله بروجردی را به عنوان یک شخصیت برجسته شیعه دارد.

۲۰۰ بنای تاریخی در بروجرد وجود دارد

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد گفت: افزون بر ۲۰۰ بنای تاریخی شامل خانه، حمام‌ها، بازار، مسجد، باغ‌ها و عمارت در این شهرستان وجود دارد، حدود ۲۵ خانه تاریخی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده و بیش از ۱۰ خانه تاریخی دیگر نیز شناسایی شده که بعد از تشکیل پرونده و تهیه گزارش آن‌ها نیز ثبت خواهند شد.

مهدی گودرزی با بیان اینکه بروجرد یکی از تاریخی‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود، تصریح کرد: علاوه بر موارد شناسایی شده تعدادی دیگر خانه و بناهای تاریخی نیز در این شهرستان وجود دارد که به دلیل اینکه در مالکیت اشخاص حقیقی هستند جزء این آمار قرار داده نشده است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد ادامه داد: بیشتر خانه‌های تاریخی در بروجرد قاجاری هستند و تنها ۲ بنای بروجرد بنام‌های خانه حاتمی و بخشی از خانه مغیث به دوران زندیه و صفوی می‌رسد، خانه افتخار الاسلام هم به عنوان پایگاه و مرکز اداری میراث فرهنگی مشخص شده و اقدامات فرهنگی و هنری در آن انجام می‌شود.

او با بیان اینکه طبق تبصره ماده ۵۶۰ قانون مجازات اسلامی تشخیص ماهیت تاریخی - فرهنگی به عهده میراث فرهنگی کشور است، اظهار کرد: تا کنون ۲ خانه تاریخی به نام خانه مصری و مغیث به بخش خصوصی واگذار شده و پنج بنای دیگر در لیست واگذاری هستند.

گودرزی با اشاره به اینکه هم اکنون تعداد ۱۰ خانه تاریخی در تملک میراث فرهنگی بروجرد قرار دارد، گفت: چنانچه بنایی در بروجرد شناسایی شود که هویت آن تاریخی باشد، میراث فرهنگی ورود می‌کند تا آن اثر تاریخی را ثبت آثار ملی نماید تا بتواند از ظرفیت‌های قانونی برای حفظ و نگهداری آن اثر و تأمین بودجه استفاده کند.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد با تأکید بر اینکه ثبت بنای تاریخی به هیچ وجه از مالکیت شخص نسبت به آن اثر تاریخی کم نمی‌کند، افزود: مالک می‌تواند خرید و فروش آن اثر را هم انجام دهد فقط حق تخریب آن را ندارد که در این راستا هماهنگی با شهردای برای جلوگیری از تخریب آن انجام می‌شود.

بافت تاریخی بروجرد از کهن‌ترین بافت‌های غرب کشور

او تصریح کرد: در مجموع ۲۸۰ هکتار بافت تاریخی منسجم در مرکز شهر بروجرد وجود دارد که وجود آثار و خانه‌های تاریخی آن می‌تواند نقش مؤثری در توسعه گردشگری این شهر داشته باشد، بافت تاریخی شهر بروجرد از کهن‌ترین بافت‌های غرب کشور است، محدوده شهری شامل چهار محله اصلی رازان، دودانگه، یخچال و صوفیان است.

گودرزی گفت: از جمله خانه‌های تاریخی بروجرد خانه تاریخی آیت الله بروجردی واقع در خیابان صفای بروجرد است که به صورت حیاطی مرکزی و در ۲ طبقه ساخته شده که یکی از فضاهای مهم این خانه تاریخی مدرس است که در واقع همان کلاس‌های درس آیت الله بروجردی بوده است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد افزود: یکی دیگر از خانه‌های تاریخی بروجرد خانه تاریخی افتخارالاسلام است که اکنون به عنوان موزه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در بخشی از این خانه صنایع مرتبط با ورشوسازی نمایش داده می‌شود، خانه تاریخی افتخارالاسلام در تاریخ ۲۴ اسفند سال ۱۳۸۳ به شماره ۱۱۷۵۳ ثبت آثار ملی شده است.

او اظهار کرد: خانه تاریخی افتخارالاسلام طباطبایی مربوط به دوره قاجار است که در بروجرد، خیابان صفا واقع شده است، این خانه متعلق به یکی از روحانیون برجسته شهر و از خانواده سادات طباطبایی بروجرد به نام حاج افتخار الاسلام نبوی طباطبایی بوده است، خانه در کوچه معروف به حاج افتخار در محله صوفیان واقع است که در زمان خود یکی از بزرگترین خانه‌های مسکونی شهر بوده و در حال حاضر از زیباترین منازل مسکونی قدیم در شهر بروجرد است.

گودرزی گفت: این بنا حدود اوایل قاجاریه ساخته شده و مشتمل بر یک ورودی با سردری بزرگ و زیباست، در دولنگه چوبی بر آن نصب شده که پس از عبور از فضای هشتی بر حیاط خانه وارد می‌شود، حیاط خانه از سه جهت با فضاهای معماری و از سمت غرب با دیوار بزرگ و قطور محصور است که با طاق نماهای نیم دایره کوچک و بزرگ و تزئینات زیبای آجر کاری و کاشی معرق نماسازی شده‌است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد افزود: یکی دیگر از خانه‌های تاریخی بروجرد خانه مصری است که در بافت قدیم بروجرد در مجموعه تاریخی طباطبایی واقع شده این خانه حدود ۸۵۰ متر مساحت دارد که این خانه تاریخی نیز به شماره ۱۰۸۷۳ ثبت آثار ملی شده است.

او اظهار کرد: این خانه تاریخی به سبک بناهای دوره قاجاری در۲ طبقه ساخته شده و دارای پلانی درونگرا و حیاطی مرکزی است، که در نماکاری آن از تزئینات آجری و مقداری کاشی کاری استفاده شد.

گودرزی گفت: خانه‌های تاریخی بروجرد با توجه به نوع اقلیم و ساختار اجتماعی که بر منطقه حاکم بوده ساخته شده به این صورت که مهندسی معماری مطابق با اقلیم بروجرد در ساخت خانه‌های تاریخی از ویژگی‌های برجسته این آثار است، رعایت مباحث امنیتی و ماهیت درون‌گرایی برگرفته از پیشینه اعتقادی و مذهبی مردم بروجرد در ساختار خانه‌های تاریخی آن نیز دیده می‌شود.

۱۰ خانه تاریخی بروجرد در انتظار ثبت آثار ملی

 سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بروجرد با اشاره به اینکه امسال سه خانه تاریخی شهرستان بروجرد ثبت ملی شد، افزود: حدود ۱۰ خانه تاریخی وجود دارد که مراحل تشکیل پرونده آن‌ها باید انجام بگیرد که بتوانیم آن‌ها را ثبت آثار ملی کنیم، درصورت ثبت نهایی این بناهای تاریخی در فهرست آثار ملی کشور تمامی آن‌ها تحت حمایت قانون حفاظت از آثار ملی قرار خواهند گرفت.

او تصریح کرد: خانه‌های تاریخی بروجرد نمایانگر معماری بی‌نظیر و باارزش سبک خانه ایرانی هستند که در گذر زمان و تغییر کالبد شهر، هویت و رنگ و بوی تاریخی خودشان را حفظ کرده‌اند.

گردشگری در چند دهه گذشته به تقویت اقتصاد بسیاری از کشورها کمک کرده است، مردم به سفر و تعطیلات به عنوان یک نیاز ضروری و نه یک امر تجملاتی و غیر ضروری نگاه می‌کنند، با در نظر گرفتن یک نیاز ضروری برای انسان از یک طرف و رونق گردشگری به عنوان یک صنعت و فعالیت اقتصادی از سوی دیگر باید انگیزه و جاذبه‌های گردشگری را تقویت کرد که گردشگری بافت تاریخی، فرهنگی، شهری و مذهبی از جمله جذابیت‌هایی است که به فراخور سلیقه هر فرد می‌تواند، مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام/