شینا انصاری رئیس‌ سازمان محیط زیست در یادداشتی نوشت: در ضمیر ناخودآگاه مردمان ایران زمین، همزمانی و پیوند ناگسستنی «شروع سال نو» و «نوروز» از خلال طبیعی‌ترین امور یعنی حال و هوای گیاهان و پرندگان و خورشید و... آغاز می‌شود. نوروز، جشن طبیعت و یادآور همزیستی و پیوند عمیق نیاکان ما با طبیعت است. 

نوروز پرورنده صلح و آشتی است. نماد نو شدن و دور کردن پلشتی و آلودگی از آشیانه و از خویشتن است. نوروز ما را به تماشای طبیعت فرا می‌خواند. از چیرگی سبزینگی و نشاط بر رخوت سنگین برف و از غلبه هیاهوی پرستوها بر سکوت آسمان خاکستری شاهد می‌آورد و تذکار می‌دهد که بدون سخت‌جانی و بردباری اجزای طبیعت، سرسبزی و طراوت پیش روی ما نخواهد بود و زینهار می‌دهد که تغییر و تحول آدمی نیز بی‌صبر و تدبیر حاصل نمی‌شود.

شاید بتوان یکی از مهمترین مظاهر نوروز را در تقویت رابطه میان انسان و طبیعت با تمرکز بر اخلاق محیط زیستی و دگرخواهی و خیرخواهی برای انسان‌ها و مخلوقات خدا جست‌وجو کرد. 

سفره هفت‌سین، خانه‌تکانی، جشن‌های نیکوکاری، چهارشنبه سوری، سیزده به در و... ریشه در پیوند دیرینه میان سنت و طبیعت دارد. در واقع مجموعه مناسک آیینی سال نو علاوه بر نقش بارز و برجسته‌ای که در تقویت هویت جمعی ایرانیان دارد، می‌تواند بهترین زمان برای ترویج رفتارهای محیط‌زیستی و فرصتی منحصربه‌فرد برای بازنگری رابطه انسان با محیط‌ زیست باشد. تعطیلات نوروزی که میلیون‌ها نفر را به دل طبیعت می‌کشاند، می‌تواند به‌جای تبدیل‌شدن به چالشی برای محیط‌ زیست، بستری برای آموزش و ترویج رفتارهای پایدار شود.  

نوروز را باید یک بسته یکپارچه و منسجم فرهنگی دانست که مشتمل بر عناصر متعددی است و یکی از بنیادی ترین عناصر آن، پیوند نوروز با طبیعت است. پیوندی که در دهه‌های اخیر به دلیل بی‌توجهی انسان شهرنشین، تغییرات در سبک زندگی، مصرف‌گرایی و زندگی ماشینی سست شده و سرزمین را تخریب کرده است.

به عنوان مثال سور و حلاوت جشن چهارشنبه‌سوری با ابزار محترقه و آتش‌زا به سوز ترسناک معرکه جنگ با انتشار انواع آلاینده‌ها و مرگ و میر موجودات زنده بدل شده است یا مصرف بیش از اندازه آب و شوینده‌ها به وقت خانه‌تکانی و استفاده نامتعارف محصولات پلاستیکی یکبار مصرف در سفرها و رها کردن پسماندها در طبیعت، اسراف و هدررفت مواد غذایی و ترویج تجمل‌گرایی در دیدوبازدیدها، حاصلش نابودی هرچه بیشتر منابع طبیعی و ایجاد آلودگی‌های عدیده محیط‌ زیستی است.

در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به نام «سرمایه‌گذاری برای تولید» مزین شده، توجه به فعالیت‌های سازگار با محیط زیست، گذار به اقتصاد چرخشی به عنوان محرک توسعه صنعتی پایدار و سرمایه‌گذاری برای افزایش مشاغل و کسب و کارهای سبز می‌تواند در کاهش معضلات محیط زیستی موثر باشد.   

بی‌شک برخی مسایل و مشکلات محیط زیست کشور بسیار بزرگ و عمیق هستند و شاید اقدامات کوچک ما، ناچیز و بی‌اثر به‌نظر برسند در حالی‌که چنین نیست. هر تغییر بزرگی با گام های کوچک آغاز می‌شود. از این رو می‌توانیم در آغاز سال و در تقارن فرخنده جشن طبیعت با تغییر سال، این فرصت «نوشدن» را مغتنم بشماریم و هریک از ما در هر جایگاهی هستیم برای بهبود وضعیت محیط زیست از «گام‌هایی کوچک» شروع کنیم؛ گام‌هایی کوچک و پیوسته برای گذر از منفعت «من» به منافع «ما»، بازگشت به زندگی سازگار با طبیعت و دستیابی به خیر جمعی برای محیط‌زیست.

انتهای پیام/