زره‌بافی هنری ایرانی و مذهبی در لرستان

شاید در ابتدا زره بدون کاربرد به نظر بیاید و یا بسیاری از هنر‌های دستی در زمان حال کاربرد نداشته باشد، اما هنوز زیبایی و نگاه خریدار دارد، چون بخشی از هویت و میراث فرهنگی ایران عزیز است. البته با وجود برگزاری مراسم تعزیه در ایام‌ محرم و صفر، زره هنوز هم در عصر حاضر کاربرد دارد.

هر ساله مراسم تعزیه باشکوهی در نقاط مختلفی از استان لرستان برگزار می‌شود و پوشیدن زره و کلاه‌خود در میان رقص شمشیر حق علیه باطل به نمایش این واقعه، جانی دوباره می‌بخشد و در مخاطب اشتیاقی توام با معرفتی دل‌انگیز برپا می‌کند. هیجان و درکی بصری از شریعت و عدالتی که به‌راحتی به دست نیامده است و برای دفاع از حق و حقیقت چه تن‌ها که خراشیده شدند و چه بزرگ‌‌مردانی که با همین زره در صحنه عاشورا مدافع حقوق زنان، کودکان و بشریت بودند.

زره‌بافی بازسازی نبرد و پوشش آنهاست که هرگز قدیمی نمی‌شود، چون برای حق، راستی، عدالت و انسانیت تن و جان را به نیزه‌ها سپردند و مظلومانه به شهادت رسیدند. چندی پیش یکی از هنرمندان صنایع‌دستی لرستان در رشته زره‌بافی خوش درخشید‌. در هفتمین جشنواره هنرهای سنتی و صنایع‌دستی فجر آیت گودرزی از هنرمندان صنایع‌دستی لرستان در رشته زره‌بافی موفق به دریافت دیپلم افتخار جشنواره شد و همین موضوع باعث شد با او مصاحبه‌ای داشته باشیم.

آیت گودرزی صنعتگر رشته زره‌بافی است که از شاخصه‌های مهم آثار او می‌توان به ریزبافت بودن تولیدات هنری این هنرمند اشاره کرد که موجب تمایز سایر تولیدات این رشته است.

استاد آیت گودرزی در خصوص کسب این افتخار برای جامعه صنایع‌دستی لرستان می گوید: بسیار خوشحالم که افتخار داشتم این هنر اصیل و زیبا را زنده نگه دارم و آمادگی دارم برای همه افرادی که به رشته زره‌بافی علاقه دارند، دوره آموزشی برگزار کنم تا این رشته بیشتر توسعه و ترویج پیدا کند.

برای بافتن زره چه ابزاری نیاز دارید و از کجا تهیه می‌شود؟

بافت این اثر فقط نیازمند قلاب و حلقه‌های زنجیر است که از استان‌هایی نظیر اراک، قم، اصفهان و زنجان فراهم‌ می‌شود. قلاب و انبردست برای جدا کردن دانه‌های زنجیر که یک بار خریداری می‌شود، اما سیم زنجیر فلزی بر اساس نوع و جنس در دو رنگ قابل دسترسی است. برای کاربرد نمونه از کار و آیات قرآنی نیز نقشه از پیش تعیین شده‌ای ندارم و بر حسب سلیقه شخصی روی زره نقش می‌زنم.

استاد گودرزی در ادامه با همان وقار، آرامش و دقت خاص عینک‌اش را به چشم می‌زند و با انبردست روی یک میله فلزی که به شکل سیم فشرده تلفن تاب خورده است، برش‌های منظمی می‌زند و حاصل آن دانه‌های ریز و ظریف زنجیر است که در مرحله بعد این دانه‌های آهنین با ذوق و قریحه کنار هم قرار می‌گیرند و تن‌پوشی آهنین به نرمی و خوش‌دستی پارچه پدید می‌آورند.
 

درباره تعداد هنرجویان و کارگاهتان بگویید.

کارگاه مجزایی ندارم در یک اتاق از منزل مسکونی‌ام مشغول به کار بافتن زره هستم و هر کس هم متقاضی این هنر باشد، می‌تواند از آموزش‌های ما بهره‌مند شود. چون این هنر هنوز چندان شناخته شده نیست‌ تعداد کمی هنرجو داریم که در بافت زنجیر با ما همکاری دارند. برگزاری کلاس آموزشی‌ در این رشته می‌تواند موجب معرفی، ایجاد انگیزه و شکوفایی هنرمندان در این صنعت باشد.

آیا از کیفیت و بازار فروش رضایت دارید؟

زره بافت لرستان از لحاظ کیفیت و طرح در سطح بالاتری از سایر استان‌ها قرار دارد و مشتری و بازار کار هم دارد و جای تاسف دارد که توسعه پیدا نکند و ناشناخته باقی بماند. با فراگیری اصول بافت زره می‌توان علاوه بر این اثر آیینی، محصولات کاربردی مانند آویز و سردر پرده، دستبند، کیف پول، رومیزی و….. را تولید و به بازار هدف عرضه کرد.
 

آیا جوانان می‌توانند به عنوان یک شغل و حرفه وارد این کار شوند؟

بارها به نهادهای کمیته امداد و بهزیستی مراجعه کردم و پیشنهاد دادم برای آموزش این هنر که هزینه، ماشین آلات و امکانات چندان گرانی نیاز ندارد، آمادگی دارم و چه فرصت خوبی است که افراد نیازمند و بیکار ما با آموزش و فراگیری این هنرصنعت خودکفا و جوابگوی امرار معاش خویش باشد.

خدمتی که استاد آیت گودرزی به جامعه می‌کند اینجا بیشتر خودش را نشان‌ می‌دهند توجه به اشتغالزایی و از طرفی اگر رزه‌بافان امروزی فعال نبودند خلق نمایش مذهبی تعزیه، بی روح و مصنوعی بود. این هنر با حس معنوی و اعتقادات مقدس شیعیان پیوندی انکارناپذیر دارد و می‌توان‌‌ گفت: کار زره بافی صرفا هنری تفننی نیست و خود نوعی مشق عبودیت و بندگی است که با خاطره سالار شهیدان اسلام، ارتباطی تنگاتنگ دارد.

این هنرمند لرستانی یکه و تنها فقط با اتکا بر خلاقیت و ممارست خود توانسته بر سکوی اساتید زره‌باف کشور هنرنمایی کند و مسئله دیگر که از بعد شخصیتی این استاد فن آهن ساطع می‌شود، نگاه توسعه محور او در توجه به اشتغال و مبارزه با آسیب‌های اجتماعی است.

انتهای پیام/

انتهای پیام/

کد خبر 14011214309682

برچسب‌ها