به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، بهشتی این مطلب را در نشست تنظیم ساختار سند \"باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی ذیل سند ملی بازآفرینی شهری\" که در محل پژوهشگاه برگزار شد مطرح ساخت .
بهشتی گفت :اگرروی اندیشه ایران شهری تأملی بیشتری صورت گیرد می تواند یک رویکرد نظری مفیدی در مواجهه با توسعه شهری باشد البته اندیشه ایران شهری که ما باید در این حوزه به آن توجه کنیم تنها مربوط به توسعه شهری نیست.
وی افزود :شهر های ایران از همان ابتدا یعنی شهر سوخته تا سال 1335مبتنی بر اندیشه ایران شهری توسعه پیدا می کردند .
او گفت : وزارت راه و شهرسازی امروز به این موضوع توجه کرده و آرزویش این است که توسعه شهری را نه تنها در بافت تاریخی بلکه در تمامی شهری های کشور مبتنی بر اندیشه ایران شهری مورد توجه قرار دهد.
بهشتی اظهار داشت : 168شهر است که تا سال 1335 شهر بوده اند و سابقه تاریخی شهر بودن داشته اند ولی شهر هایی هم داریم که سابقه شهر بودن ندارند مثل آران و بید گل .
او بااشاره به ساخت برخی قصبات که بر اساس اندیشه ایران شهری ساخته شده بودند افزود:البته وقتی صحبت از شهر می کنیم یک تفاوت ماهوی با مقیاس های زیست گاهی کوچکتر مانند روستاها و قصبات دارد .
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه اظها رداشت : با استفاده از بحث مجمل اندیشه ایران شهری که تا به حال مورد توجه قرار گرفته این توجه پدید آمده که ما رفتاری که با شهری های خود کرده ایم اکتفا کردن به تحلیل یافته ترین کمیات است.
او تأکید کرد :این پاسخگو نیست زیرا که ما در توسعه شهری به خیلی چیزها نظیر مسائل اجتماعی ، حقوقی ،فرهنگی و... توجه نکرده ایم و این امر سبب شده در تعریف طرح های تفضیلی ، جامع و ... جنبه هایی از شهر را مورد توجه قرار دهیم که اثرات آن چیزی است که هم اکنون پیش روی ما است.
بهشتی با اشاره به این نکته که در بحث توسعه شهری به چیزی توجه کرده اند که عنوانش را بازآفرینی شهری گذاشته اند،افزود: باز آفرینی شهری با رویکرد های قبلی که وجود داشته یک تفاوت ماهوی دارد ،یکی از تفاوت ها این است که ذوجنبتین به بحث توسعه شهری نگاه می کند یعنی در ضمن داشتن نگاه فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی و ... فقط و فقط کالبدی و به تحلیل یافته ترین کمیات اکتفا نکنیم.
بهشتی تأثیرات رویکرد اندیشه ایران شهری را اتفاق خوبی دانست که باید به صورت جدی بررسی شود و افزود: این نگاه حداکثری یک سر طیف است ،یعنی زمانیکه ما می خواهیم فاعلانه رفتارمان را کلا تغییر دهیم که امیدوارم یک روز این اتفاق بیفتد
وی گفت: سر دیگر طیف اتفاقی است که از سال 1340به بعد در شهرهای ما اتفاق افتاده و بیشتر از هر چیزی تهاجم به نحوه توسعه شهری بوده است .
او افزود: آن بخشی که همچنان مظهر ایران شهری است و ما به آن بافت های تاریخی می گوییم ، وضعیت تدافعی پیدا کرده و سعی کرده در برابر این تهاجم از خود دفاع کند و تا حد امکان آن را حفظ کند .
روزگاری در این حد می توانسته دفاع کند که تک اثر ها را نشانه گذاری کند و بگوید من کاری به بقیه ندارم حالا این دو اثر را حفظ کنید .
بهشتی در ادامه با اشاره به ایجاد مکانیزم ثبت اثر و تعیین حریم افزود: اصولا مکانیزم حقوقی ثبت اثر و تعیین حریم یک مکانیزم تدافعی است و مشکلات مربوط به ارزش های داخل یک شهر را حل و فصل نمی کند . مثل اینکه موزه ملی ایران آتش گرفته و ما می توانیم تنها چهار شی را نجات دهیم و می بینیم که آنها کدامیک هستند جام حسنلو ، جام مارلیک و... .
او درادامه با اشاره به این نکته که اتفاقات شهرهایمان ما را به شرایط حداقلی راضی کرده است افزود:ثبت و تعیین حریم آثار رفته رفته در دهه های هفتاد و هشتاد به ثبت بافت رسیده است و برای نخستین بار در دوران گدار شهر دماوند ثبت شده که البته واقعی نیست .
بهشتی تأکید کرد :هنگامی که از باز آفرینی مخصوصا ازنظر امکان تحقق پذیری سخن گفته می شود نکته مهم این است که ما بدانیم در کجای طیف قرار داریم زیرابیشتر اختلاف ها روی این طیف است.
وی افزود: عده ای می ترسند که اگر پایشان را بردارند آیا جای دیگری دارند که آن را بگذارند و عده دیگری به آن حداکثر می پردازند که به نظر من هنوز امکان پذیر نیست زیرا سرمایه های اجتماعی لازم را نداریم .
وی اظها رداشت : نقطه ای که در این طیف پیدا می کنیم اصطلاحات ما را تعیین می کند یعنی نباید این طور باشد که اصطلاحات ما حداکثری باشد ولی در واقع نتوانیم سراغ آن برویم
او بااشاره به این نکته که در بحث نظری می توانیم راجع به هر جایی سخن بگوییم افزود: نکته مهمتری که می تواند مورد توجه قرار گیرد این است که آنچه تحت عنوان بافت تاریخی می گوییم باید مورد تجدید نظر قرار گیرد ، زیرا اینکه برای بافت تاریخی 168شهر یک خط کشیده ایم و گفته ایم اینقدر هکتار یعنی هنوز در شرایط حداقلی به سر می بریم .
بهشتی تصریح کرد :اگر باغ های قزوین را در بافت تاریخی قرار داده ایم پس مفهوم بافت را می دانیم ولی اگر قرار نداده ایم گویی هنوز در شرایط تدافعی به سر می بریم .بنابراین باید بافت بر اساس موقعیتمان روی طیف تعریف شود .
او اظها رداشت :حرف های تمام کسانی که بحث هایشان معطوف به حداکثری است درست است ولی قابل تحقق نیست و حرف های تمام کسانی که می خواهند شرایط حداقلی را داشته باشند نیز درست است ولی الان زمان آن نیست.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به این نکته که وقتی شما در نسبت های جدیدی قرار گرفته اید دیگر نمی توانید به آنها اکتفا کنید، افزود: ما در بحث ثبت حریم هم به حداقل ها اکتفا کرده ایم زیرا که حداقل هااست که می گوید ارتفاع این میزان بیشتر نباشد و... در حالی که برای تعیین حریم واقعی شما باید خیلی چیزهای دیگر را در نظر بگیرید یعنی خیلی فاکتورهایی که می تواند برای یک اثر تهدید کننده باشد .
بهشتی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت : نمی دانم در این مورد که ما کجای این طیف بسر می بریم توافقی وجود دارد یا خیر ، اگر نیست باید توافق کنیم و به سمت تحقق توسعه شهر ی مبتنی بر اندیشه ایران شهری گام برداریم و ببینیم چقدر می توانیم به آن نزدیک شویم.
او با تأکید بر اهمیت مستند سازی تاریخی افزود: این مستند سازی باید مبتنی بر اندیشه ایران شهری و سنت شهر سازی در ایران باشد و از آنجاکه شناخت آن حکمی بوده پس مستند سازی هم باید با دید حکمی باشد که البته در این راه باید به ادبیات جهانی توجه داشته باشیم ولی به آن اکتفا نکنیم زیرا مبتنی بر اندیشه ایران شهری نیست ولی مستغنی از آن هم نیستیم .
افزایش سرعت روند تخریب بافت های تاریخی
علیرضا انیسی عضو هیأت علمی پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی –فرهنگی پژوهشگاه در این نشست با اشاره به سند\"باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی که ذیل سند ملی باز آفرینی شهری است\" گفت :روند تخریب بافت های تاریخی کشور در دو دهه اخیر به هر دلیلی سرعت یافته است .
او افزود : این در حالی است که علاوه بر وزارت راه و شهرسازی ، سازمان میراث فرهنگی نیز هنوز سیاست و راهبرد مشخصی در مواجه با تخریب بافت های تاریخی کشور ندارد .
انیسی بازآفرینی شهری را موضوع جدیدی در این حوزه عنوان کرد و اظهار داشت : در ادبیات بافت های تاریخی هنوز این واژه آشنا نیست و باید با تلاش و همکاری ،نهاد های مرتبط از واژه های آشناتر در این حوزه استفاده کرد.
او با بیان اینکه قرار است سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی با همکاری وزارت راه و شهر سازی ، سازمان میراث فرهنگی و وزارت کشور تنظیم شود تصریح کرد : به دنبال این هستیم که مشارکت پژوهشگاه به عنوان بخش علمی سازمان در این سند تبیین شده و این سند با یک همکاری موثر و استفاده از عقل و تفکرتنظیم شود .
اجرای سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی برای نخستین بار
محمد سعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری نیز در این جلسه با اشاره به تعیین محدوده 168شهر تاریخی کشور گفت :در این طرح برای اولین بار محدوده تاریخی شهر ها در شورای معماری شهرسازی تصویب و مقرر شد سیاست های مواجه با آن تعیین و درنتیجه کنترلی بر فرآیند ساخت و ساز و حفاظت در این محدوده ها صورت گیرد .
او با اشاره به نبود سند قابل اتکا در این حوزه تصریح کرد :در بخش نظری کتابها و مقالات زیادی نوشته شده ولی در حوزه سیاست گذاری و مدیریت هنوز سند قابل اتکا و مورد وفاقی تنظیم نشده است .
وی هدف از تنظیم سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی را دست یابی به یک مجموعه راهنما اعلام کرد که بتواند وحدت رویه ای در این موضوع بین دستگاه ها و متولیان در حوزه حفاظت ایجاد کند .
ایزدی با بیان اینکه در بخش هایی از این حوزه آگاهی و وفاق وجود ندارد افزود : در تنظیم این سند به دنبال ایجاد وفاق و آگاهی هستیم .
او با اشاره به پیش نویس سندی که با همفکری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تنظیم شده است، هفت بخش ساختار ارایه شده را مقدمه و کلیات سند ، تهیه و تبیین مفاهیم مشترک ، تهیه و تدوین بیانیه باززنده سازی محدوده های تاریخی فرهنگی ، تهیه و تدوین نظام نامه نحوه اقدام ،تهیه و تدوین شرح خدمات تهیه برنامه و طرح ، تدوین ساختار و نظام مدیریت هماهنگ و یکپارچه ، تدوین دستور العمل نهادینه سازی اعلام کرد .
ایزدی درادامه پیشنهاد داد با تشکیل کمیته ای مشترک ، سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی ذیل سند ملی بازآفرینی شهری بصورت مشترک توسط پژوهشگاه و وزارت راه و شهرسازی تنظیم و برای نخستین بار دراین حوزه در ایران ملاک عمل قرار گیرد .
وی با اشاره به تجربه تدوین سند باز آفرینی در سال 1393در وزارت راه و شهر سازی که باعث ایجاد تفاهم میان نهاد های مرتبط شد گفت : اگر بتوانیم در حوزه حفاظت هم به این چارچوب دست پیدا کنیم بسیار کار آمد است ولی لازمه آن این است که این سند با وفاق و هم اندیشی آماده شود .
او با اشاره به مفهوم میراث فرهنگی و حفاظت این موضوع را بسیار مهم دانست و گفت : با تشکیل یک شورای راهبردی و کمیته تدوین سند ،باید ساختار سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی در کوتاه ترین زمان ممکن مشخص شود .
تدوین دستور العمل بهتر از ارایه منشور
محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری در این نشست گفت :در بحث باززنده سازی محدوده های تاریخی -فرهنگی جامعه جهانی هم به این اعتقاد رسیده که ارایه منشور کار ساز نیست .
او افزود:در فضای بین المللی ایجاد شده تمامی کارشناسان به دنبال یک دستو العمل اجرایی هستند تا بتوانند به آن استناد کنند .
تببین واژگان در تهیه سند
مهناز اشرفی رییس پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی -فرهنگی پژوهشگاه در این نشست گفت : برای تنظیم این سند باید ازابتدا روی تک تک موارد و 7گام پیشنهادی تأکید کرد و مفاهیم و واژگان را به درستی تبیین کرد .
او تصریح کرد :وجود سندی دراین حوزه هر چند موقت بسیار اهمیت دارد زیرا می تواند برای فعالیت ها الگو باشد .
ذات ا...نیکزاد کارشناس پژوهشکده ابنیه و بافت های تاریخی –فرهنگی نیز با اشاره به منشور حفاظت واشنگتن گفت :توجه به این منشور بصورت گسترده به بحث حفاظت شهر های تاریخی پرداخته است و می تواند الگو و سند زیر دستی مناسب برای تهیه سند باززنده سازی محدوده های تاریخی –فرهنگی باشد .
از شهر های کوچک شروع کنیم
علیرضا قلی نژاد عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در این نشست گفت : اینکه در چه مقیاسی احساس نیاز می کنیم و متناسب با آن این سند را تهیه می کنیم بسیار مهم است .
او با بیان اینکه در این حوزه مشکل منشور نیست بلکه دستو ر العمل های اجرایی است افزود : این دستور العمل ها در هر موقعیت بر اساس پلاک باید تعیین شود به این ترتیب که کاری که در کرمان انجام می دهیم را در یزد انجام ندهیم .
وی اظهار داشت: در بحث نظری صحبت های زیادی است اما باید تمام این فعالیت ها عملی شوند به عنوان مثال در برخی از شهر های کوچک بررسی شوند .
در ادامه سید مهدی مجابی ، سید محسن حبیبی ، محمد اصغر مرادی اساتید معماری و شهر سازی ، فرزانه صادق مدیر کل معماری و طراحی شهری وزارت راه و شهرسازی و ...به بیان نظرات خود پرداختند .
\n
انتهای پیام/
