اسب‌های قوی‌هیکل دوره ساسانی ایران، نیاکان اسب‌های اروپا و آسیای مرکزی

پژوهش‌های جدید بر روی بقایای اسب در موزه ملی ایران و چند محوطه باستانی دیگر نتایجی را در بر داشت.

به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی موزه ملی ایران، جبرئیل نوکنده درخصوص نتایج به دست آمده از این پژوهش گفت: «پژوهش های صورت گرفته به همراه نمونه هایی از کشورهای آسیایی و اروپایی نشان دهنده اهمیت تبار اسب های دوره ساسانی در شکل گیری اسب های اروپا و آسیای مرکزی است.»

وی افزود: «گروهی از پژوهشگران ایرانی به هدایت دکتر مرجان مشکور، پژوهشگر وابسته به موزه ملی ایران و موزه تاریخ طبیعی پاریس به همراهی تیمی از پژوهشگران بین‌المللی با مطالعه مجموعه بسیار بزرگی از ژنوم اسب، اطلاعات مهمی از گونه های اسب، تغییرات این گونه و پراکنش آنها طی پنج هزار سال گذشته به دست آورده اند.

دکتر نوکنده گفت: نمونه های مطالعه شده اسب و گورخر ایرانی از مکان های باستانی تپه حسنلو(عصر آهن و اشکانی)، تپه مهرعلی(مس سنگی)، شهر قومس(ساسانی)، تپه سگزآباد(عصر آهن)، روانسر(ساسانی) و تپه بلقیس(سلجوقی- ایلخانی تا صفوی) هستند که قدمتی بین حدود هفت هزار سال تا چهارصد سال دارند.»

وی افزود: «شش موسسه علمی- پژوهشی ایرانی که در این مطالعه مشارکت داشتند شامل موزه ملی ایران، آزمایشگاه بیوباستان‌شناسی آزمایشگاه مرکزی دانشگاه تهران، پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان، دانشگاه تربیت مدرس و شرکت سهامی آب منطقه ای کرمانشاه هستند.»

مرجان مشکور، باستان جانورشناس در این رابطه گفت: «گروهی 121 نفره از متخصصین ژنتیک، باستان شناسان و زیست شناسان تکاملی از 85 موسسه علمی- پژوهشی جهان موفق به استخراج دی ان ای از 278 نمونه استخوان باستانی اسب از 19 کشور آسیا و اروپا شدند که قدمتی بین 42 هزار سال تا  400 سال دارند.»

مشکور تاکید کرد: «یکی از مهمترین نتایج این پژوهش بین المللی نشان دهنده این است که نیاکان اسب های اروپایی و آسیای مرکزی اسب های دوره ساسانی در ایران بوده اند. شباهت ژنتیک نمونه های اروپا و آسیای مرکزی مربوط به قرون هفتم تا نهم میلادی به نمونه های دوره ساسانی از قرون چهارم و پنجم میلادی نشان می دهد این اسب ها طی جنگ های امپراتوری ساسانی با بیزانس، هپتالیان و بعدها توسط مسلمانان به جنوب اروپا و آسیای مرکزی وارد شده اند.»

او در ادامه افزود: «دو نمونه استخوان مطالعه شده اسب ساسانی در این پژوهش در شهر قومس در نزدیکی سمنان یافت شده و مربوط به دوران حکومت یزدگرد دوم یا برادر وی پیروز اول است. نمونه دیگر استخوان اسب ساسانی در مکانی نزدیک شهر روانسر کرمانشاه به دست آمده و مربوط به دوره حکومت شاهپور دوم است.»

مشکور گفت: «اسب های منطقه شمال شرق ایران در دوره ساسانی با توجه به شکل ظاهری، جنسیت (اسب نر)، جثه بزرگ و رنگ آنها انتخاب شده و بعدها به مناطق آسیای مرکزی و اروپا منتشر شده اند. بر پایه مدارک باستان شناسی و ژنتیک موجود، شمال شرق ایران و خصوصا سمنان خاستگاه اسب های جدید است.»

نتیجه این پژوهش مهم روز گذشته در ژورنال علمی سِل (Cell) منتشر شد و بلافاصله در رسانه های جهان انعکاس وسیعی داشت. ژورنال سل یکی از چند ژورنال نخست علمی جهان در حوزه علوم زیستی است و با ضریب تاثیر 31 از جایگاه علمی ممتازی برخوردار است.

 


 

انتهای پیام/

کد خبر 139802145

برچسب‌ها