به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، سید عبدالمجید شریف‌زاده رئیس گروه پژوهشی هنرهای سنتی امروز دوشنبه 3 شهریور 99 با اعلام این خبر گفت: «حیات هنر قلم‌زنی تنها در شهر اصفهان ادامه دارد و شعله آن در شهر شیراز که زمانی دارای قلم‌زنان بسیار و قلم‌زنی‌های چشم‌نواز به‌خصوص بر روی نقره بوده، امروزه رو به خاموشی است.»
او بابیان اینکه هنر قلم‌زنی شیراز آن‌چنان جایگاه رفیع و مستحکمی داشته که بخشی از توصیفات جهانگردان را به خود اختصاص داده است، تصریح کرد: «قلم‌زنی شیراز از عیارکردن فلز تا نقوش آن از آثار پیشینیان الهام گرفته و نمونه خاصی از نقوش که به نام قلم جمشیدی شهرت دارد، از نقش برجسته‌های هخامنشیان الهام گرفته و در بخش گیاهان نیز از زرینه‌ها و سیمینه‌های عصر ساسانی الگوبرداری شده است.»
شریف‌زاده گفت: «البته در قرون حاضر به دلیل آنکه هنر پایه قلم‌زنی و دواتگری به‌کل از بین رفته است، بنابراین نقش‌ها بر ظروفی می‌نشینند که مطابقت تام با آن ندارد لذا این گسست تصویری باعث ناهمسانی‌های بصری شده است.»
او هنر قلم‌زنی را یکی از رشته‌های هنرهای سنتی و هنر معنوی ایرانیان دانست که از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و به کمک ذوق و اندیشه هنرمندان ایرانی با تأثیر از آداب، سنن، فرهنگ و مذهب در بیان آرا و عقاید ایرانیان به زیباترین وجه بر روی اشیای فلزی نقش بسته است.»
به گفته رئیس گروه پژوهشی هنرهای سنتی شناسایی خاستگاه‌های اولیه نقوش قلم‌زنی شیراز و یافتن اندیشه زیباشناسانه مستتر در پس هر طرح و نقش آن و یافتن ردپایی از اساتید به‌جای مانده از این هنر است تا با مقایسه فن‌شناسی و قلم‌های مورد استفاده، سبک قلم‌زنی شیراز و اصفهان از هم مجزا شود.
او اظهار کرد: «هنر قلم‌زنی شیراز به‌واسطه روحیه گردشگری موجود در میان مردم این خطه، به سبکی نظام‌یافته است که دارای پوشش البسه کوچندگان و اقوام مختلف فارس (ترک، لر و فارس) بوده و با تصاویر انسانی موجود در نقش برجسته‌های عصر هخامنشیان و ساسانیان آمیخته‌شده و گویا سربازان تخت جمشید با همان صلابت و جاودانگی، لباس‌های لری، ترکی و فارسی بر تن کرده‌اند.»
شریف‌زاده بیان کرد: «در هنر قلم‌زنی شیراز شباهت‌های بسیاری در بخش نقوش جمشیدی باهنر عصر هخامنشی وجود دارد که البته به‌صورت خاصی با فرهنگ فولکلور استان فارس، به ویژه کوچندگان لر و ترک آن آمیخته‌شده است.»
او البسه و پوشاک را در این راستا دارای اهمیت خاصی دانست و تصریح کرد: «گویا نقش برجسته‌های سنگی هخامنشی در خطه فارس به پوشاک محلی آذین‌شده و در قلم‌زنی به‌کار رفته‌اند از این روی، پادشاهان، گروه هدیه‌آورندگان و سپاهیان تخت جمشید به حالت زنده‌نما در قلم‌زنی شیراز ظهور و بروز پیدا می‌کند.»
او با بیان اینکه در بخش تصاویر نباتی قلم‌زنی شیراز با الگوگیری از هنر عصر ساسانی است، افزود: «نقش برجسته‌های ساسانی چه در بخش سنگی، گچ‌بری و چه در بخش زرینه‌ها و سیمینه‌ها، تأثیرات عمیقی در بخش نماد پردازی‌های نباتی هنر قلم‌زنی شیراز گذاشته‌اند.»
انتهای پیام/
