همه ایرانیان از دوران باستان نو شدن سال و عید نوروز را جشن می‌گیرند اما هرکدام از مناطق مختلف ایران آداب‌ورسوم خاص خود را برای این عید به‌جای می‌آورند. 

آداب‌ورسوم نوروز در مناطق مختلفی از ایران با یکدیگر متفاوت است زیرا در کشور عزیزمان قوم‌های مختلفی بافرهنگ‌های متفاوت وجود دارد، در روستای شاه‌رستم از توابع شهرستان سرچهان در استان فارس نیز همانند سایر نقاط ایران رسم‌های جالبی از گذشتگان به یادگار مانده است که یادآور سنت گذشتگان و نیاکانمان است. 

در امتداد شرقی زاگرس سربلند در مسیر شهرستان سرچهان به سمت بوانات، بعد از بخش باغ‌صفا از گردنه‌ای عبور می‌کنیم. جلو‌تر که می‌رویم کم‌کم زیر جاده، درون دره، این نگین سبز رخ می‌نماید، شاه‌رستم روستایی با قدمت چندهزارساله است، نام این روستا از مقبره شیخ زین الدین علی بن رستم که در این مکان واقع است وام گرفته شده است. 

در این روستا مردم بسیار علاقه‌مند و پایبند به آداب‌ورسوم نوروز هستند، آنان قبل از تحویل سال نو به پاک‌سازی منزل و سفید کردن خانه‌ها می‌پردازند، لباس‌های نو می‌خرند و فرش‌ها را می‌تکانند، سپس گندم، جو، عدس، لوبیا و انواع و اقسام حبوباتی را که خود به عمل‌آورده‌اند را خیس کرده و با عنوان سبزه سبز می‌کنند، سپس سفره هفت‌سین را پهن می‌کنند، این سفره هفت‌سین علاوه بر هفت‌سین اصلی تمام محصولات خود را در سال گذشته تولید کرده‌اند بر سر سفره می‌گذارند. 

این اقلام عبارت‌اند از آلوبخارا، فلفل قرمز، عسل، کره، بنه، عدس، لوبیا، تخم‌مرغ، کشمش، ترشی، کله‌قند، انجیر، خیار شور، نبات، گندم، شربت به‌لیمو، رب انار، حلواارده، حلوای سی ین، کاهو، گل‌گاوزبان، پیازوک، سیرموک، گندم برشته، کنجد، شاهدانه، مسقطی، نان، پنیر. سپس در صبح اول عید همه افراد یکجا جمع شده ابتدا به خانه شخصی می‌روند که عزیزی از دست‌ داده باشد و سپس به خانه بزرگ‌ترهای روستا می‌روند. این کار به شکل دسته‌جمعی انجام می‌گیرد این کار از صبح تا عصر انجام می‌گیرد. 

در روز اول عید درِ همه خانه‌ها باز است، اگر در آن زمان کسی در خانه نباشد همه به خانه آن شخص می‌روند بر سر سفره می‌نشینند و از خود پذیرایی می‌کنند و سپس از خانه خارج می‌شوند. گاهی برای بزرگ‌ترها کله‌قند می‌برند. بزرگ‌ترها نیز به بچه‌ها تخم‌مرغ رنگی و تنقلات عیدی می‌دهند. 

این آیین سنتی مربوط به سال شمسی است در تاریخ ۹۷/۶/۱۸ با شماره ۱۶۴۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. 

* گزارش از مژگان ثابت‌قدم، کارشناس‌مسئول مردم‌شناسی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس

انتهای پیام/