نام‌های آران، آرو، آرو بیدگل، ویگل و گل‌آرا نام‌های رسمی و محلی این منطقه بوده است که درباره دلیل نام‌گذاری این منطقه با این اسامی نظریاتی همچون واژه آران به معنای جایگاه مقدس و مکان گرمسیر و نام‌های مرتبط با قوم آریا اشاره کرد.
شهر نوش‌آباد ازجمله شهرهای تابعه شهرستان آران و بیدگل است که در بخش مرکزی این شهرستان از طریق جاده‌ای به طول 2 کیلومتر در شرق به شهر آران و بیدگل، از جنوب به فاصله 9 کیلومتر به کاشان، از غرب به جاده‌ای به طول هفت کیلومتر به سفید شهر و از شمال به کویر مرکزی ایران ارتباط دارد.
با توجه به قدمت بالای شهر نوش‌آباد، می‌توان آن را دروازه ورود به کویر مرکزی ایران نیز دانست .
شهر تاریخی نوش‌آباد ازجمله مناطقی است که هنوز مردمانش به فرهنگ و آیین‌های سنتی خود وفادار مانده‌اند. این آیین‌ها از عید غدیر با سقا خوانی و قافله حسینی شروع می‌شود.
از ویژگی‌های آئینی این شهر می‌توان به برگزاری بزرگ‌ترین تعزیه میدانی کشور در این شهر اشاره کرد. همچنین کُتَل، پنجه بندی، خیمه کوبی و خیمه برداری و جریده شویی از جمله آیین‌های عاشورایی است که از جاذبه‌های گردشگری مذهبی نوش‌آباد در شمال استان اصفهان نیز محسوب می‌شود.
کتل زیباترین تجلی آیین‌های سنتی مذهبی نوش‌آباد و شامل عناصر متعدد رمزی و زیباشناختی است. کتل، کودکی ست که روز عاشورا بر اسب می‌نشانند و در جلوی هیئت عزادار حرکت می‌دهند.
یکی از معانی کتل اسب تزئین شده است، همچنین در نوش‌آباد، کتل عبارت است از اسبی تزئین شده که بر آن کودکی را می‌نشانند.
خانواده‌های مذهبی نوش‌آبادی، به قصد اظهار ادب به آستان اهل‌بیت (ع)، نذر می‌کنند كه فرزند خردسال خود را بیمه حضرت علی‌اصغر (ع) نمایند و آیین كتل را با شور فراوان و آداب خاصی برگزار می‌کنند.
در این آیین، طفل خردسال به نشان از حضرت علی‌اصغر (ع) بر اسبی تزئین شده سوار می‌شود، طفل بر اساس نذر مادر كودک كه نذر كرده سفیدپوش یا سیاه‌پوش باشد و بر روی سرش سربندی با یكی از اسماء مقدس ائمه (ع) می‌بندند، با گونه‌های قرمز درحالی‌که در كنار هر كتل مرشدی با قرائت اشعاری در مصائب امام حسین (ع) حركت داده می‌شود.
بر روی اسب كتل، قالیچه‌ای انداخته شده و بر قسمت جلوی زین اسب، دو كارد به‌صورت ضربدری می‌بندند و برای حفاظت كودک، تیغه آن را با پارچه می‌پوشانند و بر سر آن میوه‌های سیب و پرتقال یا انار قرار می‌دهند. بر پیشانی اسب دو آیینه می‌بندند و بر قسمت‌هایی از بدن اسب، كه پوشیده نیست، پارچه‌های سبز، سفید یا سیاه می‌بندند.
در دو طرف اسب كتل، سه نوجوان كه لباس مخملین پوشیده‌اند و چوب در دست دارند به نام شاطر، حركت كرده و یک نفر نیز سوار بر اسب، با یک دست كودک را در بغل گرفته و با دست دیگر چتری بر سر او نگه می‌دارد. پدر كودک نیز به همراه كتل، تنگی از شربت در دست گرفته و از مردم پذیرایی می‌کند.
مردم نوش‌آباد، كودک خردسال خود را كتل می‌کنند تا بگویند ای كاش در كربلا بودیم و كودكان را احترام می‌کردیم و كودكان خود را فدای علی اصغر امام حسین (ع) می‌کردیم.
خانواده همه كتل‌های نوش‌آبادی، در پایان مراسم، افراد فامیل، همسایه‌ها و عزاداران را بر سر سفره خود میهمان می‌کنند.
كتل كردن كودكان در خانواده‌های نوش‌آبادی قبل از تولد نوزاد و یا برای گرفتن حاجت و سلامتی كودكانشان نذر شده و اجرا می‌شود.
آیین سنتی مذهبی «کتل» نوش‌آباد به شماره ۱۳۳۳ در تاریخ ۱۳مهر ۹۵ در فهرست میراث معنوی ناملموس کشور به ثبت رسیده است
* گزارش از جواد سنائی نوش‌آبادی، مسئول روابط عمومی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان آران و بیدگل
انتهای پیام/
