به گزارش خبرنگار میراثآریا، به مناسبت سالروز ۲۸ مرداد، در مجموعه فرهنگیتاریخی سعدآباد نمایشگاهی برپا شده که در آن بخشهایی از توطئه مشترک آمریکا و انگلیس علیه ملت ایران به نمایش گذاشته شده است.
نمایشگاه «روایتگری کودتای ۲۸ مرداد» از روز شنبه ۲۹ مردادماه آغازبه کار کرد و فردا دوم شهریورماه به کار خود پایان میدهد.
طی پنج روز برپایی این نمایشگاه که با همکاری مجموعه سعدآباد و پژوهشگاه مطالعات تاریخ معاصر ایران انجام شد، در کنار نمایش ۲۴ فریم عکس کمتر دیده شده از این رویداد در کاخ موزه ملت، موسی حقانی، امیر مکی، خسرو معتضد، مجید تفرشی، محمدمهدی عبدخدایی و محمدرضاکایینی مورخان و پژوهشگرانی بودند که به روایت این بخش از تاریخ و چرایی این رویداد پرداختند.
عبدخدایی که در آن دوران حضور داشته و تاریخ شفاهی آن دوره محسوب میشود، در روز چهارم این رویداد به سخنرانی پرداخت.
او ابتدا به دوران دستگیری و زندانی خود اشاره کرد و گفت: «۲۸ مرداد نه کودتا بود و نه قیام ملی، بلکه اشتباهات رئیس دولت باعث شد که آمریکا بر کشور حاکم شود.»
عبدخدایی طرفدارای دکتر مصدق از سیاست موازنه منفی را یکی از اشتباهات او عنوان کرد و افزود: «مصدق خائن و وابسته نبود. آدم سالمی بود؛ اما از سیاست خارجی و شرایط جهانی همچنین سرمایهگذاری امریکاییها در انگلستان اطلاعی نداشت. اجرای سیاست موازنه منفی بین آمریکا و انگلیس اشتباهی بود که مرتکب شد؛ سیاستی که شکست خورد.»
این پژوهشگر در توضیح این سیاست اشتباه تصریح کرد: «آمریکا ۸۵ درصد روی صنعت انگلستان سرمایهگذاری کرده بود و با این اوصاف مگر این دو به ضرر یکدیگر تصمیمی میگرفتند.»
عبدخدایی با اشاره به پیروزی سیاسی دکتر مصدق در زمان تصدی نخستوزیری، خاطرنشان کرد: «مردم مصدق را بهعنوان رهبر سیاسی انتخاب کردند و با وجود این پشتوانه قوی مردمی، دکتر مصدق ۱۳ ماه بعد به دلیل شکست سیاست موازنه منفی سقوط کرد.»
او در ادامه به عزل دکتر مصدق توسط محمدرضا پهلوی اشاره کرد و افزود: «بر اساس قانون اساسی، شاه در صورت انحلال مجلسین مجاز به عزل نخستوزیر بود و با استفاده از همین قانون دکتر مصدق را عزل و فضلالله زاهدی رابهعنوان نخستوزیر منصوب کرد.»
در توضیح مضامین عکسهای به نمایش درآمده در این نمایشگاه میتوان به شادمانی فضلالله زاهدی برای موفقیت کودتا، صفوف تانکها و لشگرکشی شاه علیه ملت، حضور دکتر محمد مصدق در دادگاه نظامی، تصاویری از آیتالله کاشانی، دکتر مصدق و دکتر فاطمی، درگیری وکلای مجلس هفتم با یکدیگر درصحن مجلس، تصاویر تعدادی از نمایندگان دوره پانزدهم مجلس، تصویر افسران کودتاچی فضلالله زاهدی، اردشیر زاهدی و تیمور بختیار در بزرگداشتی به مناسبت سالروز کودتا، محمدرضا پهلوی در کنار شعبان بیمخ و نیکسون، مانور اراذل و اوباش به نفع محمدرضا پهلوی، جدال در مجلس، محمدرضا پهلوی در کنار سفرای انگلیس و روس، چرچیل میان سربازان اشغالگر انگلیسی در تهران، پالایشگاه آبادان در اشغال انگلیسیها، تظاهرات مردم در حمایت از ملی شدن صنعت نفت، گفتوگوی نواب صفوی با آیتالله کاشانی، امضای قرارداد دوستی بین آمریکا و ایران توسط حاجیعلی رزمآرا نخستوزیر و هنری گریدی سفیر آمریکا در ایران، تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در مجلس ایران، اخراج غارتگران انگلیسی از آبادان و بازدید محمدرضا پهلوی از کمپ امریکاییها در تهران اشاره کرد. عکسهایی که برهه مهمی از تاریخ معاصر ایران را روایت میکنند و گوشه یکی از بحثبرانگیزترین رخدادهای تاریخ معاصر کشور را نمایش میدهند.
عرضه کتابهای تاریخی بخش دیگر نمایشگاه «روایتگری ۲۸ مرداد» است که بهطور خاص سه کتاب «سپهبد زاهدی سیمای بدون روتوش از کودتای ۱۲۹۹ تا کودتای ۱۳۳۲» نوشته خسرو معتضد، «نقش سرویسهای اطلاعاتی انگلیس و آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» نوشته علیاکبر عاصمیان و «شهریور ۱۳۲۰» نویسنده محمدقلی مجد ترجمه علیاکبر رنجبر کرمانی به رویداد ۲۸ مرداد اختصاص دارند.
انتهای پیام/