هنوز کوله درست و حسابی روی پشتش جفت و جور نشده که ادامه می‌دهد: با بچه‌های دانشگاه می‌رویم. قرار است بزرگ‌ترین خورشیدگرفتی را از نزدیک ببینیم. البته دو سه روز دیگر است اما ما زودتر می‌رویم. چند شب آنجا هستیم و قرار است با کمک استادمان به رصد ستارگان بپردازیم.

تلفن همراهش زنگ می‌خورد و او بعد از خداحافظی خیلی سریع خودش را به پایین ساختمان می‌رساند. دوستانش منتظر او هستند. ماشین راه می‌افتد تا او و دوستانش را بعد از طی مسافتی طولانی از تهران به کویر مرنجاب برساند، دو سه روز قبل از پدیده شگفت‌انگیز خورشیدگرفتی. او می‌رود و من از همین حالا می‌توانم حس و حال دوست‌داشتنی و رشک‌برانگیز او را در شب‌های پرستاره کویر پشت تلسکوپ کوچکش درک کنم.

گردشگری نجوم لذت از آسمان پر رمز و راز

تا حالا درباره گردشگری نجوم شنیده‌اید؟ شاید این نوع گردشگری برای شما هم جذاب باشد. گردشگری که در حقیقت فقط لذت از یک نوع سفر نیست، بلکه لذت از آسمان پر رمز و راز نیز به حساب می‌آید.

حدود دو دهه است که ستاره‌شناسی آماتوری به یکی از شاخه‌های پرطرفدار صنعت گردشگری تبدیل شده و تحت عنوان گردشگری نجومی طرفدارانی پیدا کرده است. افراد زیادی از نجوم آماتوری وارد حوزه تورگردانی شده‌اند، این امر گویای ماهیت اقتصادی این نوع گردشگری است که قطعا موضوع مهمی است.

از این‌ رو، در چند دهه اخیر این مقوله از حوزه علم خارج شده و با گستردگی که پیدا کرده به صنعت گردشگری کشیده شده ‌است. به‌گونه‌ای که امروزه در گردشگری نجومی گردشگر به دنبال لذت بردن از آسمان پر رمز و راز است.

امروزه با گذشت حدود ۲۰ سال از شکل‌گیری این‌گونه گردشگری، تورهای نجوم به یکی از شاخه‌های پرطرفدار گردشگری در جهان، تبدیل شده‌اند. به‌ همین دلیل است که امروزه بسیاری از دولت‌ها توسعه این نوع گردشگری را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

در این نوع گردشگری مجموعه‌ای از فعالیت‌های تفریحی و آموزشی برای دیدن سیارات با چشم غیرمسلح یا با استفاده از ابزارهای نجومی مد‌نظر قرار می‌گیرد. نکته قابل‌ توجه در گردشگری نجوم این است که برای تمامی گروه‌های سنی جذاب و در دسترس است. البته با افزایش تقاضا برای انواع مختلف گردشگری تجربی (تجربه سفری واقعی)، انتظار می‌رود در سال‌های آینده گردشگری نجوم با استقبال بیشتر گردشگران مواجه شود.

خیلی دور، خیلی نزدیک

شاید شما هم فیلم «خیلی دور، خیلی نزدیک» را دیده باشید. فیلمی که رضا میرکریمی سال 83 آن را ساخت و مسعود رایگان و الهام حمیدی به خوبی در آن ایفای نقش کردند. اگرچه موضوع اصلی فیلم درباره پزشک معروفی به اسم دکتر عالم است که نگران پسر دانشجوی خود است که تومور مغزی دارد، اما سفر پسر جوان به همراه هم‌دانشگاهی‌هایش به کویر در قالب تور گردشگری نجوم و دیدن ستارگان باعث می‌شود که آسمان پر رمز و راز محور اصلی فیلم قرار گیرد.

دیالوگ‌های زیبای این فیلم نیز باعث می‌شود تا «خیلی دور، خیلی نزدیک» رضا میرکریمی سال‌ها در ذهن مخاطبان و دوستداران سینما باقی بماند؛ مخصوصا آنجایی که سامان پسر دکتر عالم می‌گوید:

«.... می خوایم به سحابی جبار نگاه کنیم، می‌گن اگه وقت سال تحویل به سحابی جبار نگاه کنی و آرزو کنی، آرزوت برآورده می‌شه.

..... خیلی از ستاره‌هایی که ما می‌بینیم شاید میلیون‌ها سال پیش مردن، ولی ما به خاطر مسافتی که باهاشون داریم هنوز داریم اونا رو می‌بینیم. خیلی دور خیلی نزدیک! وقتی با دنیای خودمون مقایسه کنیم خیلی دورن، اما اگه با کهکشان‌های دیگه مقایسه کنیم تازه می‌فهمیم چقدر به ما نزدیکن و ما خبر نداریم.»

گردشگری نجوم و توسعه پایدار گردشگری

در حقیقت گردشگری نجوم، نوعی گردشگری تجربی است که گردشگران برای کسب تجربیات نجومی مانند دیدن ستاره، ماه‌گرفتگی، شفق قطبی، نگاه به شهاب‌سنگ سفر می‌کنند. علاوه بر این، فعالیت‌هایی مانند بازدید از رصدخانه‌ها، موزه‌های نجوم، آسمان‌نما، سفر به جو زمین توسط فضاپیماها و غیره نیز از جمله تجربه‌های نجوم‌گردی محسوب می‌شوند.

در سال‌های اخیر، افزایش تقاضای گردشگر و همچنین ارتقای سرمایه‌گذاری و تحقیق در مورد مقصد در توسعه گردشگری نجوم زمینی، پتانسیل توسعه این روند را نشان داده است. علاوه بر این، شیوع بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ به شکل‌گیری عادات جدید سفر کمک کرده است که انتظار می‌رود فعالیت‌های گردشگری تجربی، اجتناب از مکان‌های شلوغ و مرتبط با طبیعت پس از همه‌گیری به شدت رشد کنند و این شرایط مساعدی خواهد بود که موجب توسعه بیشتر گردشگری نجوم در آینده خواهد شد.

قطب‌های گردشگری نجوم در ایران

شاید برایتان جالب باشد که بدانید در کشور ما در حوزه گردشگری نجوم ظرفیت‌های فراوانی وجود دارد و در برخی از استان‌های کشور، اماکن و مقاصدی وجود دارد که می‌تواند بهترین محل برای برگزاری تورهای گردشگری نجوم باشد.

با توجه به اینکه ایران دارای مناطق کویری و مستعد قرار دارد، به نظر می‌رسد ایران می‌تواند به‌عنوان قطب اصلی حوزه گردشگری نجوم در میان کشورهای منطقه شناخته شود، زیرا علاوه بر استان‌های مرکزی کشور مانند سمنان، یزد و اصفهان در نواحی خراسان، گلستان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و فارس نیز می‌توان از ظرفیت‌های گردشگری نجوم استفاده کرد. بر این اساس در صورتی که سایر زیرساخت‌های متناسب نیز فراهم شود، بخش عمده‌ای از ایران می‌تواند مقصدی در راستای توسعه گردشگری نجوم باشد.

نخستین خورشیدگرفتگی قرن را امروز ببینید

حالا که به پایان این گزارش رسیدیم بد نیست بدانید نخستین خورشیدگرفتگی قرن امروز به وقوع می‌پیوندد. پدیده‌ای شگفت‌انگیز که دیدن آن خالی از لطف نیست.

امروز در ایران نیم‌سایه ماه در ساعت ۱۳:۲۳ دقیقه در مرزهای شمال غربی ایران وارد خاک ایران می‌شود و ساعت ۱۶:۲۸ دقیقه از جنوب شرقی کشور خارج می‌شود و نزدیک به سه ساعت شاهد خورشیدگرفتگی در ایران هستیم.

در حقیقت نخستین خورشیدگرفتگی قرن جدید در ایران را با ساکنان اروپا، غرب آسیا و شرق آفریقا مشاهده می‌کنیم. در تهران خورشیدگرفتگی در ساعت 14:58 دقیقه به اوج «گِرِفت» یعنی 55درصد می‌رسد.

کارشناسان می گویند خورشیدگرفتگی بعدی در تاریخ 11 مرداد سال 1406 اتفاق می‌افتد. پس امروز فرصت دیدن آسمان را از دست ندهید و از تماشای این پدیده خارق‌العاده لذت ببرید.

انتهای پیام/