به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، در نخستین پنل تخصصی بیستمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران که 7 اسفند 1401 برگزار شد، اکبر عابدی با ارائه گوشه‌ای از مقاله مشترک‌اش با مهناز شریفی به تشریح فصل اول کاوش باستان‌شناسی دالما تپه دشت سولدوز آذربایجان‌غربی پرداخت و تصریح‌کرد: کاوشهای انجام‌گرفته در تپه دالما دشت سولدوز نقده در راستای پروژه حسنلو و برای یک دوره کوتاه‌مدت در طی سال‌های 1958 و 1959 توسط چارلز برنی و در سال 1961 توسط کایلر یانگ به انجام رسید.
او افزود: هدف از حفاری تپه دالما بازیابی و ارزیابی مجدد نمونه‌هایی از مواد فرهنگی مسوسنگ قدیمی بود که نمونه‌های آن به‌خوبی در خود تپه حسنلو به‌دست نیامده بود که هدف اصلی کاوش نیز بر این مبنا قرار داده شد.
این باستان‌شناس با بیان‌اینکه کاوش در دالما تپه جنبه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی جوامع دوره مسوسنگ قدیم و نیز بازه زمانی آن را به همراه مواقع فرهنگی و ماهیت محوطه را مشخص ساخت اظهار کرد: نتایج اولیه و مقدماتی کاوش روشن ساخت که با توجه به ساختارهای معماری زودگذر، فانی و غیردائم دالما تپه احتمالاً یک محوطه فصلی برای استفاده جوامع ساکن در دشت سولدوز بوده است و از طرف دیگر مقایسه نسبی آثار بازه زمانی 5000 ـ 4500 ق.م را برای دوره دالما پیشنهاد می‌کنند که این تاریخ‌گذاری‌ها احتمالاً پس از نتایج تاریخ‌گذاری مطلق کمی عقب‌تر نیز خواهند رفت.
کاوش بازنگری تل ابلیس بردسیرکرمان
در ادامه این نشست تخصصی کاوش بازنگری تل ابلیس بردسیرکرمان کار مشترک نصیر اسکندری و محمدحسین عزیزی خرانقی توسط اسکندری ارائه شد.
این باستان‌شناس گفت: تل ابلیس محوطه‌ای کاملاً شناخته‌شده در باستان‌شناسی پیش‌از تاریخ ایران است که کاوشهای باستان‌شناختی صورت‌گرفته در آن در دهه هفتاد میلادی توسط باستان‌شناس سرشناس آمریکایی جوزف کالدول (از پیشگامان باستان‌شناسی نو) نشان داد این محوطه یکی از کهنترین مراکز در زمینه استحصال مس در دنیا به شمار می‌رود.
اسکندری با بیان اینکه در سال 1400، یک طرح پژوهشی توسط نگارندگان به پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری ارائه شد تا این محوطه مورد کاوش مجدد قرار گیرد، اهداف اصلی، کاوش بازنگری تل ابلیس را علاوه بر مشخص‌کردن عرصه و حریم این محوطه مهم، ارزیابی توالی فرهنگی تل ابلیس از دوره نوسنگی باسفال تا پایان دوره مسوسنگ، ارائه گاهنگاری مطلق ادوار مختلف تل ابلیس، مطالعه دیرینگی و همچنین روند تکامل تکنولوژی استحصال مس در این محوطه به‌عنوان یکی از قدیم‌ترین مراکز دنیا، مطالعه برهم‌کنش فرهنگی میان دشت بردسیر و جنوب‌غرب ایران در نیمه دوم هزاره چهارم پ.م اعلام کرد.
بررسی و شناسایی چشم‌اندازهای دوران پارینه‌سنگی در حدفاصل مخروط افکنه‌های جاجرود و ایوانکی، سمنان
سید میلاد هاشمی نیز در این نشست به تشریح بررسی و شناسایی چشم‌اندازهای دوران پارینه‌سنگی در حدفاصل مخروط افکنه‌های جاجرود و ایوانکی، سمنان پرداخت وگفت: فصل نخست از بررسی پارینه‌سنگی در شمال‌غربی دشت کویر مرکزی، در منطقه‌ای در غرب استان سمنان در حوزه شهر ایوانکی از شهرستان گرمسار که تاکنون از کمبود بررسی‌های فشرده پارینه‌سنگی رنج می‌برد، در زمستان سال 1400 انجام شد.
او افزود: اهداف این بررسی شامل مشخص‌کردن وضعیت این بخش از دالان شمالی فلات مرکزی ایران در دوران پلیئستوسن و بررسی درجه پیوستگی و حضور چشم‌اندازهای پارینه‌سنگی در این دالان و درنتیجه، تقویت یا تضعیف فرضیه گذرگاه شمالی در فلات ایران و نیز اهدافی چون بررسی الگوهای بهره‌گیری از زمین، الگوهای پراکنش محوطه‌های پارینه‌سنگی احتمالی، چندوچون برهمکنش‌های جمعیتی و بررسی سازمان فناوری و مقایسه سنن ابزارسازی در بخشهای گوناگون از گذرگاه شمال فلات مرکزی ایران بود.
کاوش باستان‌شناسی غار هوتو،کمربند و لایه نگاری غار هوتو مازندران
در ادامه نشست، گزارشی از کاوش باستان‌شناسی غار هوتو،کمربند و لایه نگاری غار هوتو مازندران نیز توسط حسن فاضلی‌نشلی ارائه شد.
این باستان‌شناس گفت: کاوش غار کمربند در سال ۱۴۰۰ به‌منظور بررسی دوره گذار از معیشت جوامع شکارورز و گردآورنده خوراک در دوره میان‌سنگی به جوامع نوسنگی آغازین با مدیریت اولیه منابع گیاهی و جانوری مبتنی بر معیشت کشاورزی و اهلی‌سازی دام، در مناطق جنوب‌شرقی دریای کاسپی در دوره هولوسن آغازین صورت گرفته است.
او با بیان اینکه آغاز دوره نوسنگی، در جنوب‌غربی آسیا مصادف با تغییرات اقلیمی سرد و خشکِ دریاس جوان بوده افزود: در مجموع یافته‌های فرهنگی به‌دست‌آمده از کاوش غار کمربند، شامل کف‌های استقراری، فضای فراهم‌سازی آتش، بقایای گیاهی، ادوات سنگی، دست‌افزارها و یافته‌های جانوری است.
فاضی نشلی با بیان‌اینکه در بررسی سطحی که توسط اعضای تیم به‌اتفاق همراهان پایگاه میراثفرهنگی هوتو و کمربند صورت پذیرفت، تعداد فراوانی گودال حفاری غیرمجاز مشاهده شد، تصریح کرد: شواهد موجود نشان می‌داد که متأسفانه بخش اعظم این گورستان توسط حفاران غیرمجاز تخریب شده است.
او در ادمه اظهار کرد: با توجه به بررسی سفال‌های سطحی و مشاهده دیواره گودال‌های کنده شده اکثر این سفال‌ها از سفال‌های شاخص دوره تاریخی متداول در این حوزه فرهنگی هستند با توجه به این اینکه در گزارش حفاری غار هوتو و کمربند توسط کوون اشاره شده که لایه‌های فوقانی این محوطه‌ها مربوط به دوره تاریخی است، وجود این محوطه استقراری و گورستان در مجاورت غار هوتو و کمربند کاملاً محتمل و تشابه یافته‌های این دو می‌تواند معنادار باشد.
فاضی نشلی خاطرنشان کرد: لذا به دلیل آسیب فراوان وارده به بخشهای زیادی از سطح این گورستان در پیرامون غار هوتو و کمربند، در این محدوده گمانه‌زنی به‌منظور تعیین و عرصه انجام شد.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
