مکان‌یابی آثار باستانی مدفون بدون کاوش

دانش ژئوفیزیک اکتشافی در باستان‌شناسی یا آرکئوژئوفیزیک با اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی مواد زیر سطحی، وجود و یا عدم وجود مواد فرهنگی و آثار باستانی در زیر سطح را مشخص می‌کند و باستان‌شناسان با اطمینان، به ایجاد ترانشه و کاوش می‌پردازند و در زمان و هزینه بسیار صرفه جویی می‌شود.

 به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، کورش محمدخانی عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی که 9 اسفند 1401، در هشتمین «نشست تخصصی بیستمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران» سخن می‌گفت به تشریح موضوع«مکان‌یابی آثار باستانی مدفون بدون کاوش» پرداخت و گفت: مواد فرهنگی و آثار باستانی در محوطه‌ها و یا تپه‌های باستانی یافت می‌شوند و اصولاً اندازه و وسعت محوطه‌ها و تپه‌های باستانی بسیار متفاوت و از چندین مترمربع تا چندین هکتار گسترده می‌شوند.

او تصریح‌کرد: مکان وجود آثار فرهنگی در زیر سطح نامعلوم بوده و باستان­شناسان بر اساس تجربه، نقشه پراکندگی و تراکم سفال، برون‌زدگی بقایای معماری و شواهدی دیگر به انتخاب ترانشه برای کاوش اقدام می‌کند.

 محمدخانی افزود: در بعضی از موارد با وجود صرفه هزینه و وقت زیاد و حتی با وجود پراکندگی و تراکم سفال و مواد فرهنگی سطحی در لایه‌های زیرین، آثار مورد نظر باستان‌شناسان یافت نمی‌شود.، بنابراین انتخاب محل دقیق کاوش، یکی از دغدغه‌های اصلی باستان‌شناسان است.

عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی اظهارکرد: امروزه با رشد علم و فنآوری، روش‌های علمی جدیدی به کمک باستان‌شناسان آمده، تا به آنها در انتخاب محل دقیق ترانشه‌های کاوش و همچنین وجود و یا عدم وجود مواد فرهنگی زیر سطحی در محوطه‌های باستانی، بدون جابجایی در خاک، کمک کند.

او افزود: از جمله این علوم، دانش ژئوفیزیک اکتشافی در باستان‌شناسی یا آرکئوژئوفیزیک است که با اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی مواد زیر سطحی، وجود و یا عدم وجود مواد فرهنگی و آثار باستانی در زیر سطح را مشخص می‌کند و باستان‌شناسان با اطمینان، به ایجاد ترانشه و کاوش می‌پردازند و در زمان و هزینه بسیار صرفه جویی می‌شود.

محمدخانی خاطرنشان‌کرد: فصول کاوش در سال، بسیار محدود و با توجه به هزینه‌های گزاف کاوش، انتخاب دقیق مکان و محل ترانشه‌ها بسیار مهم است.

عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی افزود: بررسی آرکئوژئوفیزیک دارای شیوه‌ها و روش‌های متفاوتی است که بنا به شرایط و وضعیت توپوگرافی تپه و محوطه باستانی، همچین نوع محیط قرارگیری محوطه باستانی و وسعت و سرعت مورد نیاز در برداشت از شیوه‌­های متنوعی می‌­توان استفاده کرد؛ روش­هایی همچون مغناطیس­­‌سنجی، مقاومت ویژه الکتریکی، الکترومغناطیس، ژئورادار، الکترواستاتیک که هر کدام در شرایط و محیط­‌های خاصی استفاده می­‌شوند.

او در پایان گفت: از بین این روش­ها بررسی‌­های مغناطیس­‌سنجی در اکثر محوطه‌­های باستانی و در شرایط متفاوت و در محیط‌­های مختلف کارایی داشته و استفاده می­‌شود و به دلیل سرعت برداشت بیشتر، قابلیت استفاده در اکثر محیط‌ها و شرایط اقلیمی متفاوت و وسعت بیشتر برداشت داده­‌ها در باستان‌­شناسی کاربرد بیشتری دارد.

انتهای پیام/

انتهای پیام/

کد خبر 14011209330888

برچسب‌ها