به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مهدی محمدی عضو هیئت علمی و مدیر گروه صنایع‌دستی دانشگاه سوره 13 اردیبهشت 1402، در پنل نخست این نشست که با محوریت ادبیات و گل مرغ برگزار شد، گفت: اگر می‌خواهیم در مورد گل و مرغ به طور مختص یا در مورد نگاره‌هایی دیگر به بررسی پرنده‌ها بپردازیم باید به این نکته توجه کنیم که جایگاه هر پرنده در هر متنی از هر دوره تاریخی در ادبیات ما دچار تحول می‌شود البته ممکن است نقش پرنده‌ای هم داشته باشیم که نگاه واحدی از دوران باستان تا به امروز به آن شده باشد.
او افزود: در بررسی متون تصویری باید به آن پدیدار با چهارچوب‌ها و متون زمانه خودش توجه کنیم و با دقت و ظرافت بیشتر به مطالعه آن بپردازیم در این صورت است که هم نتایج جذابتر می‌شوند و هم با خواندن متون ادبی گذشته که صریح به آن موضوع پرداخته‌اند فهم بیشتری از هنرهای سنتی خواهیم داشت.
در ادامه این نشست مهدی خانکه استادیار دانشگاه آزاد اسلامی در مقدمه سخنرانی‌اش با عنوان گل و مرغ؛ ابداع در ادبیات، تکوین در نگارگری به تشریح تجلی مقام ابداع در انسان کامل؛ خلیفه‌الله پرداخت و در ادامه موضوعات انسان و طبیعت؛ تجلی در تمثیل گل و مرغ گل و مرغ؛ تجلی در شعر را به بحث نهاد.
او با اشاره به تجلی و تنانی شدن نقش گل و مرغ در نگارگری ایرانی گفت: هنر گل و مرغ و در راستای آن نگارگری در ارتباط مستقیم با ادبیات و شعر است.
رویا عمران پژوهشگر و طراح گل و مرغ نیز در ادامه به بررسی سیر گل سوری در ادبیات و نقاشی لاکی پرداخت و گفت: گل سرخ جز پرطرفداراترین و محبوب‌ترین گل‌ها در دنیاست و گل سرخ محمدی گل ملی ایران است.
او، با تمثیل گل سرخ در فرهنگ‌های مختلف، در تشریح ارتباط ادبیات و گل مرغ نمونه‌هایی از اشعار شاعرانی همچون سعدی، عنصری، حافظ، باباطاهر، سهراب سپهری و ... را مطرح و به ریشه‌یابی واژه گل پرداخت.
پرویز حاصلی مدیر گروه رشته هنر اسلامی دانشکده هنر شاهد در دومین پنل تخصصی این نشست با محوریت تأملی بر تاریخچه و زیبایی‌شناسی در هنر گل و مرغ، با نگاهی اجمالی بر نقاشی گل و مرغ با طرح این پرسش که اصطلاح گل و مرغ کدام محدوده موضوع، سبک، مضمون، تزئین، کاربرد و محدوده زمانی را شامل می‌شود به تشریح سیر قرارگیری گل و مرغ در ذیل هنر نگارگری پرداخت.
او در تشریح نسبت گل و مرغ با فرهنگ و ادبیات ایرانی به توضیح جنبه اسطوره‌ای گل و پرنده، جنبه نمایدن گل و پرنده، انواع گل و ... پرداخت و با نمایش برخی از آثار کشف شده که نقش گل و مرغ دارند از برخی از هنرمندان شاخص این رشته یاد کرد و در بیان رویکردهای گل و مرغ ویژگی‌های طبیعت‌گرایانه، انتزاعی، عامیانه، شاعرانه، تزئینی و ... را به بحث نهاد.
در ادامه حسن عصمتی مدرس دانشگاه در بیان ضرورت بررسی نگارگری از منظر ادبیات گفت: هنر گل و مرغ دارای بیانی نمادین است و برای اثبات آن باید دنبال سند و قرینه بود که ادبیات این سند را در اختیار ما می‌گذارد.
او در ادامه به پیشینه گل و مرغ در ادبیات و آثار برخی از شعرا در قرن سوم تا ششم پرداخت و این اشعار را با موضوعاتی از جمله جایگاه و اهمیت گل در شعر شاعران، به کاربردن اسم عام مرغ به جای اسم خاص پرنده، تشبیه‌هایی به کار رفته برای گل و مرغ، نغمه‌خوانی و گفتگوی بلبل با گل، توصیف طبیعت در بهار و تشبیهات به کار رفته انواع گل در اشعار و آثار، تقسیم‌بندی و به تشریح هر موضوع پرداخت.
هانیه شیخی باستان‌شناس، مدیر گروه و عضو هیئت علمی دانشگاه رسام کرج نیز در این نشست به بیان گوشه‌ای از پژوهشی درباره کاربرد نقوش گل و مرغ در هنرهای ایرانی(سده 13 و14 هجری قمری در ایران) پرداخت و با بیان‌اینکه نقاشی گل و مرغ جزو عناصر تزئینی در کاشی نگاریهای قاجاری بوده به کاشی‌های مساجدی مثل مسجد وکیل شیراز، مسجد - مدرسه آقابزرگ، مسجد - مدرسه سید اصفهان، مدرسه چهارباغ اصفهان،تکیه معاون الملک کرمانشاه، کاخ گلستان و ... اشاره کرد و افزود: در این کاشی‌ها انواع پرندگان مثل طاووس، قو و ... در کنار گل ها و درختان حضور دارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه رسام کرج با اشاره به اینکه علاوه بر کاشی‌نگاری، گل و مرغ در قاب آیینه، جعبه خودکار(قلمدان)، جلد کتاب، جعبه جواهرات و قاب عینک و منسوجات کاربرد داشته است، از میان هنرمندانی که در زمینه نقاشی گل و مرغ فعالیت داشتند از رضا عباسی، محمد طاهر، محمد زمان، شفیع عباسی و ... نام برد.
در پایان نشست رضا میرمبین مدرس دانشگاه و پژوهشگر از منظر پدیدارشناسی در معنای اخص هوسرل (از فیلسوفان آلمانی-اتریشی مهم و تأثیرگذار سده بیستم و بنیانگذار پدیدارشناسی) به بررسی پدیده گل و مرغ پرداخت.
او در کنار سایر سخنرانان که از ایجاد و نحوه پدیدار شدن هنر گل و مرغ گفتند از نوع فهم این هنر در زمان پیدایش سخن گفت و ذهنیت هنرمند را هنگام پیدایش و استقلال این هنر متصور شد که جهان از منظر او به چه شکل بوده که این آثار را پدید آورده است.
انتهای پیام/
انتهای پیام/
