میراث آریا - آنچه در مورد صنایع‌دستی اهمیت دارد این است که قرار گرفتن آن در کنار جاذبه‌های گردشگری می‌تواند جذابیتی دوچندان برای گردشگران ورودی به استان ایجاد کند و همچنین فراهم شدن زمینه فروش محصولات برای هنرمندان به توسعه اقتصاد و اشتغال صنایع‌دستی منجر شود. علاوه بر آن یکی از وجوه هویتی هر سرزمین صنایع‌دستی آن است که فعالیت‌های ترویجی برای بقای این هنرهای سنتی از اهمیت زیادی برخوردار است.

در ادامه گزارشی از وضعیت موجود صنایع‌دستی در استان البرز را می‌خوانید. 

آموزش، کلید ترویج صنایع‌دستی

 آموزش صنایع‌دستی به افراد یکی از راهکارهای موثر برای توسعه مهارت‌آموزی و اشتغال در زمینه صنایع‌دستی و از طرفی حفظ هنرهای اصیل سنتی است.

برای این منظور از مربیان کارآزموده برای آموزش رشته‌های مختلف صنایع‌دستی در استان البرز استفاده می‌شود. از زمان تشکیل استان البرز و استقرار اداره‌کل میراث‌فرهنگی در استان، بیش از ۱۳ هزار و 600 نفر در رشته‌های مختلف تحت نظر مربیان اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی البرز آموزش دیده‌اند.

این آموزش‌ها در رشته‌های مختلف از جمله صنایع‌دستی چوبی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی، سفال و سرامیک، پته‌دوزی، تولیدات چرمی دست‌دوز، قلمزنی، زیورآلات‌سنتی و... انجام شده است. ناگفته نماند که بخشی از آموزش‌ها با تعامل با اداره کل زندان‌های البرز برای آموزش صنایع‌دستی به این قشر و توانمندسازی آن‌ها برای اشتغال‌ صورت گرفته است.

آموزش تجاری‌سازی، بسته‌بندی و بازاریابی نیز از جمله اقداماتی است که برای تکمیل آموزش هنرمندان و افزایش فروش آن‌ها صورت می‌گیرد.

آموزش بیش از 3500 نفر در سال 1401

بر اساس آمار ارائه شده از سوی معاونت صنایع‌دستی این اداره کل در سال 1401 بیش از 3500 نفر از آموزش‌های صنایع دستی رایگان توسط این اداره کل بهره‌مند شده‌اند که می‌تواند زمینه‌ای برای خوداشتغالی و درآمدزایی این افراد باشد. گفتنی است بر اساس آمار ارائه شده از معاونت صنایع‌دستی این اداره کل در سال 1401، 676 نفر اشتغال در زمینه صنایع دستی در این اداره کل صورت گرفته‌ است که نشان از محقق شدن کامل و حتی فراتر از تعهد اشتغال سالانه در این زمینه دارد. 

بر اساس آمار ارائه شده از سوی معاونت صنایع دستی در طی سال‌های تأسیس اداره کل میراث‌فرهنگی در البرز بیش از 9300 پروانه تولید انفرادی، کارگاهی و کارت شناسایی صادر و تمدید شده است که این تعداد نشان از وجود هنرمندان توانمند و فعال در عرصه صنایع‌دستی در البرز دارد.

وجود 83 رشته فعال صنایع دستی در البرز

از طرفی معرفی هنرمندان دارای پروانه فعالیت در زمینه صنایع‌دستی برای دریافت تسهیلات کم‌بهره از بانک در قالب تسهیلات تبصره 18 و مشاغل خانگی و همچنین ایجاد زمینه شرکت در نمایشگاه‌ها، معرفی برای بهره‌مندی از بیمه صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان و... برای حمایت از این قشر صورت می‌گیرد.

صنایع‌دستی به عنوان یکی از زیرشاخه‌های مشاغل خانگی نیز محسوب می‌شود و تاکنون بیش از 2600 مجوز مشاغل خانگی مستقل و 83 مجوز مشاغل خانگی در قالب پشتیبان از سوی این اداره کل صادر شده که امکان برخورداری از تسهیلات را راحت‌تر می‌کند.

صنایع‌دستی به عنوان یکی از معرف‌های هویت و اصالت یک سرزمین ارتباط مستقیمی با گردشگری دارد و وجود فروشگاه‌های صنایع‌دستی در مراکز گردشگری و همچنین برگزاری نمایشگاه‌ها می‌تواند نقش زیادی در رونق اقتصاد هنرمندان این عرصه و پایداری این هنرها داشته‌ باشد. اکنون حدود ۲۳ فروشگاه صنایع‌دستی در استان البرز فعالیت می‌کنند و هنرمندان البرز حضور فعالی در نمایشگاه‌های استانی، سراسری و منطقه‌ای دارند.

78 اثر هنرمندان البرز داری نشان مرغوبیت ملی

بسیاری از هنرمندان صنایع دستی البرز در سطح ملی و بین المللی فعال بوده و آثار نفیسی را در رشته‌های مختلف صنایع‌دستی از جمله سفال و سرامیک، چلنگری، زیورآلات سنتی، قلمزنی، چرم و... تولید کرده‌اند. تاکنون ۷۸ اثر هنرمندان صنایع‌دستی استان البرز موفق به دریافت نشان مرغوبیت ملی صنایع‌دستی شده‌اند.

9 نشان مرغوبیت بین المللی برای آثار صنایع‌دستی البرز

علاوه بر نشان مرغوبیت ملی، تعداد 9 اثر هنرمندان البرز دارای نشان مرغوبیت بین‌المللی هستند که معیارهای بسیار سخت‌گیرانه‌ای برای انتخاب این آثار از جمله کیفیت، اصالت، خلاقیت، قابل تجاری‌سازی بودن و... وجود دارد.

با توجه به کیفیت آثار بسیاری از هنرمندان البرز صادرات انواع صنایع‌دستی به کشورهای مختلف از جمله فرانسه، استرالیا، آلمان، کانادا، مالزی، امارات، ترکیه، گرجستان، ارمنستان، لبنان، سوئد، انگلیس، آمریکا، عمان، بحرین و... انجام شده است. 

از لحاظ تعداد رشته‌های صنایع‌دستی فعال در البرز می‌توان گفت بر اساس آمار ثبت شده در معاونت‌ صنایع‌دستی این اداره کل ۸۳ رشته از ۲۹۵ رشته مصوب صنایع‌دستی کشور در البرز فعال هستند که نسبت به سال‌های گذشته رشد داشته است. رشته‌های چادرشب‌بافی، حوله‌بافی، تفرشی‌دوزی، نازک‌کاری، تولیدات نمدی دست‌دوز، فیروزه‌کوبی، دوات‌گری سنتی، چاروق‌دوزی، سوزن‌دوزی بلوچ و آینه‌کاری هنرهایی هستند که به تازگی در بین رشته‌های صنایع‌دستی البرز ثبت شده و دارای هنرمندان فعال است.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که بها دادن به صنایع‌دستی در واقع حفظ هویت و فرهنگ اصیل یک سرزمین است. در کنار ارزش فرهنگی صنایع‌دستی، تدبیر برای ایجاد بازار فروش محصولات صنایع‌دستی از طریق ایجاد نمایشگاه‌های دوره‌ای، بازارچه‌های دائمی صنایع‌دستی در استان و همچنین تسهیل روند صادرات مستقیم صنایع‌دستی از طرف هنرمندان به توسعه اقتصاد هنرهای دستی و اشتغالزایی منجر می‌شود.

گزارش از شیما عبداله‌خانی خبرنگار میراث‌آریا‌/البرز

انتهای پیام/