به‌گزارش میراث آریا، یادگیری عمیق (deep learning) در هر زمینه‌ای کاربردهای متعددی پیدا کرده است و در زمینه باستان‌شناسی هم می‌تواند در طبقه‌بندی اشیا و متون، یافتن شباهت‌ها، ساخت مدل‌های سه‌بعدی و شناسایی مکان‌ها به باستان‌شناسان کمک کند.
یک تیم محقق از دانشگاه بولونیا آزمایشی را در استان میسان عراق انجام داد که در آن الگوریتم هوش مصنوعی به درستی سایت‌های مورد نظر را با دقت ۸۰ درصد شناسایی کرد. نتایج این مطالعه که در مجله Scientific Reports منتشر شده است، بر موضوع انتشار هزاران عکس ماهواره‌ای در آرشیوهای مختلف تأکید دارد که برای تجزیه و تحلیل به منابع زیادی نیاز دارد، اما با استفاده از یک سیستم هوش مصنوعی خودکار، زمان و منابع مورد نیاز برای انجام این کار به شدت کاهش پیدا می‌کند.
به گفته این محققان، این روش در حوزه سنجش از دور (RS) قرار می‌گیرد که نشان‌دهنده عمل شناسایی و/یا نظارت بر یک نقطه مورد نظر از فاصله دور است. در دنیای باستان‌شناسی، این عملیات با در دسترس بودن تصاویر بیشتر و بهتر از ماهواره‌ها که می‌تواند با منابع اطلاعاتی قدیمی‌تر ترکیب شود، بسیار ارزشمند شده است.
محققان از مجموعه داده‌ای متشکل از اشکال بُرداری استفاده کردند که نشان‌دهنده مکان‌های باستان‌شناسی ثبت شده در دشت سیلابی جنوب بین‌النهرین است. آن‌ها از طریق یادگیری عمیق، سیستمی را توسعه دادند که با استفاده از مدل‌های از‌پیش‌آموخته، قادر به شناسایی و ترسیم مکان‌ها بر اساس تصاویر ماهواره‌ای و تغییرات رخ داده در ظاهر سایت‌های باستانی است.
به گفته محققان، کاربردهای بالقوه این روش بسیار گسترده است و فقط به سرعتِ آن مربوط نمی‌شود، بلکه باید به عنوان مکملی ضروری برای روش تفسیر عکس است که به صورت سنتی صرفا به متخصصان متکی بود. به عبارتی، این روش می‌تواند کمک شایانی به متخصصان این حوزه در تفسیر تصاویر ماهواره‌ای از سایت‌های باستانی کند و در بسیاری از موارد می‌تواند ویژگی‌هایی از سایت را نمایش دهد که علیرغم اهمیت بالایشان، ممکن است از سوی متخصصان نادیده گرفته شده باشند.
*ترجمه: اسدالله حقانی
انتهای پیام/
